Design that Educates Awards 2020
Design that Educates Awards (DtEA) to międzynarodowy konkurs architektoniczny, który wskazywać ma na edukacyjny potencjał architektury i wzornictwa. Projekt sam w sobie może nieść informacyjną i edukacyjną warstwę, która poprowadzi nas poprzez rosnącą złożoność naszego otoczenia – tłumaczą organizatorzy z gliwickiej fundacji LAKA. Laureatów tegorocznej edycji poznaliśmy na początku marca. Wybrało ich 12-osobowe jury, w którym znaleźli się architekci i wykładowcy: Mikala Holme Samsøe, współzałożyciel monachijskiej pracowni Samsøe, Ben van Berkel, współzałożyciel UNStudio, Barbara Holzer, współzałożycielka biura Holzer Kobler Architekturen, Piotr Kuczia, prowadzący studio Kuczia Architects, Martin Bechthold, profesor Harvard University Graduate School of Design, Stefan Behnisch, partner w studiu Behnisch Architekten, Christoph Richter i Jan Musikowski prowadzący w Berlinie Richter Musikowski Architekten, Arturo Vittori, współzałożyciel firmy Architecture and Vision, Yussef Agbo-Ola, artysta i architekt, Aidin Ardjomandi, designer, założyciel Ardjou Design Studio oraz Shingo Ando, profesor Kyoto Arts and Crafts University.
i
W kategorii Architectural design zwyciężyła spalarnia śmieci ze stokiem narciarskim CopenHill w Kopenhadze projektu Bjarke Ingels Group i SLA („A-m” 12/2019). Oddana do użytku w 2017 roku, w założeniu ma być najbardziej ekologicznym obiektem tego typu na świecie. Działająca w systemie waste-to-energy w procesie kogeneracji przetwarza ok. 440 000 ton odpadów rocznie, dostarczając ciepło do ponad 150 tys. gospodarstw domowych, a także energię elektryczną dla ponad 60 tys. mieszkań. W tej kategorii jury doceniło też dwie realizacje z Polski. Honorowe wyróżnienia otrzymały Muzeum Ognia w Żorach (proj. OVO Grąbczewscy Architekci, „A-m” 04/2015) i Dom Kwadrantowy (proj. KWK Promes Robert Konieczny, „A-m” 04/2019). W kategorii Product design nagrodzono serię lalek terapeutycznych Alma Yaary Nusboim, która oparła swój projekt na założeniach metody leczenia poprzez zabawę, zalecanej szczególnie dzieciom borykającym się z problemami emocjonalnymi. Specjalna nagroda (Bronze Prize) powędrowała do historyk sztuki Marty Nowackiej za układankę Archizo. Klocki powstały podczas tworzenia autorskiego programu warsztatów z tożsamości architektonicznej, które Nowacka realizowała w łódzkich szkołach. Wyróżnienia w tej kategorii zdobyły też dwa inne projekty z Polski: bransoletka Phenotype 002, którą architekt Maciej Nisztuk zaprojektował w oparciu o cyfrową symulację procesów biologicznych, oraz seria przewodników Zjedz sobie Śląsk i Zjedz sobie Katowice autorstwa musk kolektyw (Józek Madej, Kasia Sąsiadek, Weronika Kiersztejn) z czekoladkami w kształcie ikonicznych budynków i specjalnymi mapami.
i
W kategorii Universal design zwyciężyły zwierciadła akustyczne projektu Anny Grajper i Sebastiana Dobiesza z pracowni LAX (Laboratory for Architectural Experiments), które latem ubiegłego roku stanęły na bulwarze Zwierzyckiego na wrocławskim Nadodrzu. Zwierciadła pozwalają na swobodną rozmowę osobom znajdującym się w odległości nawet kilkudziesięciu metrów od siebie, a także odbijają otoczenie w taki sposób, że można zobaczyć obraz o kącie szerokim na ponad 200 stopni. Instalacje stanowią pierwszy etap zagospodarowania bulwaru. Planowany jest tam specjalny ogród wypełniony interaktywnymi urządzeniami objaśniającymi prawa fizyki. W kategorii Responsive design nagrodzono centrum sztuki The Shed w Nowym Jorku projektu Diller Scofidio + Renfro i Rockwell Group („A-m” 10/2019). Obiekt składa się z dwóch części: 4-kondygnacyjnego biurowca i ruchomej konstrukcji, która w ciągu zaledwie 5 minut umożliwia całkowite zadaszenie placu przed budynkiem, by stworzyć zamkniętą przestrzeń galerii czy sali koncertowej. Specjalne wyróżnienie w tej kategorii otrzymał projekt dyplomowy Wojciecha Morsztyna – Ocean Community, wykonany w londyńskim Royal College of Art. Autor zaproponował pływające jednostki mieszkalne, stanowiące odpowiedź na stale podnoszący się poziom wód w oceanach. Dodatkowo sędziowie przyznali specjalną nagrodę Emerging designers dla młodych projektantów. Otrzymała ją grupa studentów i ich opiekunów z trzech uczelni: RWTH w Akwizgranie, Georgia Institute of Technology w Atlancie i Hochschule Düsseldorf. Autorów doceniono za projekt i realizację teatru dla dzieci Guga S’Thebe w Kapsztadzie, który powstał w 2015 roku we współpracy z lokalną społecznością przy wykorzystaniu m.in. kontenerów transportowych. Własne nagrody przyznał ponadto główny partner konkursu firma Solarlux. Otrzymały je: rozbudowa centrum nauki Experimenta w niemieckim Heilbronn biura Sauerbruch Hutton (2019) oraz praca dyplomowa Phonotype, przygotowana przez Waldę Verbaenen na PXL University College w belgijskim Hasselt, a polegająca na wykorzystaniu typografii w nauce języka niderlandzkiego. Ceremonia rozdania nagród wraz z międzynarodową konferencją Architecture in Foyer 2020 miała odbyć się w dniach 23-24 kwietnia w Solarlux Campus w niemieckim Melle, jednak z uwagi na pandemię została przełożona. Nowy termin wydarzenia nie jest jeszcze znany. Tomasz Żylski
i
