Ogłoszenie wyników ogólnopolskiego konkursu Drewno w architekturze na najlepszą pracę magisterską i gala wręczenia nagród odbyły się 14 listopada 2019 na Wydziale Architektury Politechniki Białostockiej. Sąd konkursowy obradował 29 października 2019 roku w składzie: Aleksander Asanowicz (przewodniczący jury prof. PB, dziekan WA PB), Adam Jakimowicz (komisarz jury), Roman Jakubowski (członek zarządu Unihouse S.A.), Tomasz Duryński (kierownik Działu Architektury Danwood S.A.), Tomasz Bradecki (prodziekan WA PŚ), Waldemar Jasiewicz (przewodniczący Rady Podlaskiej Okręgowej Izby Architektów RP), Jerzy Szczepanik-Dzikowski (JEMS Architekci). Do konkursu można było zgłaszać prace magisterskie obronione w latach 2018 i 2019. Na konkurs wpłynęło 26 projektów z 9 wydziałów.
W trakcie obrad jury nominowało 14 prac do następnego etapu, a po dyskusji podjęto decyzję o przyznaniu trzech nagród i dwóch wyróżnień.
Jan Mikołuszko (przewodniczący Rady Nadzorczej firmy Unibep S.A.) podczas wręczania nagród powiedział, że bardzo by chciał, aby wszyscy polubili drewno tak jak, polubiły je nasze wsie…Jesteśmy sercem i duszą za tym, żeby kreować zainteresowanie i nowe pomysły na wykorzystanie drewna w architekturze.
Z kolei architekt Waldemar Jasiewicz mówił, że konkurs udowodnił jedną rzecz - że architektura to nie tylko ściana, strop, dach, okno, drzwi… Architektura ma wytwarzać emocje i oddziaływać na użytkownika podprogowo. Wszystkie prace – od wyróżnionych, po nagrodzone i nominowane do finału – zasługują na miano prac wybitnych. I muszę przyznać, że konkurs Drewno w Architekturze ma szansę stać się — po Dyplomie Roku, który wybiera Stowarzyszenie Architektów Polskich – bardzo ważną cząstką na arenie wydarzeń architektonicznych w Polsce.
Uroczystość uświetnił wykład Pawilon Polski na Wystawę Światową EXPO 2020 w Dubaju architektki Marty Sękulskiej-Wrońskiej z WXCA. Pracownia ta wygrała konkurs na opracowanie projektu koncepcyjnego Pawilonu Polski oraz ekspozycji wewnętrznej na Światową Wystawę EXPO 2020 w Dubaju.
I Nagroda
i
Temat: Krematorium wodne w Szczecinie
Autorzy: Julia Przybyszewska
Promotorzy: prof. dr hab. inż. arch. Jacek Gyurkovich, promotor pomocniczy: dr hab. inż. arch. Mateusz Gyurkovich, prof. PK
Uczelnia: Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej
Opis autorski:
W obliczu zmian klimatycznych, a także zrównoważonego rozwoju miast, istnieje potrzeba alternatywnego podejścia do tematu śmierci i pochówku. Rozległe wykorzystanie terenu przez pochówek tradycyjny, jak i wysokie emisje gazów cieplarnianych produkowanych w procesie kremacji, powodują, że żadne z obecnych rozwiązań nie staje na wysokości zadania. Bardziej ekologicznym rozwiązaniem jest kremacja wodna (resomacja). Projekt nawiązuje do tradycyjnych cmentarzy-parków oraz wykorzystuje tereny zalewowe. Na założenie składa się krematorium, kolumbaria oraz elektrownia wodna, zapewniająca, że wraz z innymi systemami opartymi na wykorzystywaniu wody, krematorium jest samowystarczalne.
Uzasadnienie:
Nagrodę przyznano za podjęcie próby rozwiązania trudnego problemu alternatywnego podejścia do tematu śmierci i pochówku, tworząc mistyczny klimat przy użyciu minimalistycznych rozwiązań architektonicznych. Autorka proponuje interesujące, acz kontrowersyjne, rozwiązanie problemów pochówku z zastosowaniem ekologicznej formy resomacji, czyli kremacji wodnej. Należy podkreślić uzyskanie symbolicznego w wymowie efektu, wodnej drogi trumny i konduktu w trakcie ceremonii. Pod względem wyrazu przestrzennego całość zamknięta jest w minimalistycznych formach zbudowanych w oparciu o drewno, optymalnie reagujące na kontakt z wodą.
i
II Nagroda
i
Temat: Architektura schronienia na styku potrzeb jednostki i wspólnoty w warunkach odosobnienia. Projekt stacji polarnej na Spitsbergenie
Autorzy: Maciej Sokół
Promotor: dr inż. arch. Anna Grabowska
Uczelnia: Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej
Opis autorski:
Idea projektu zawiera się w pewnym sensie w tytułowym słowie DOM, rozumianym jako idea domowości. Obiekt zlokalizowany jest w specyficznym środowisku. Stacja badawcza na Spitsbergenie jest miejscem gdzie ludzie przebywają w odosobnieniu. Stworzenie przestrzeni o takich cechach, w warunkach stacji polarnej, nie jest zadaniem łatwym. Decyzja o podzieleniu jej na sześcioosobowe segmenty mieszkalne pozwoliła na podział grupy na mniejsze podgrupy, z którymi łatwiej stworzyć relacje społeczne. Wpływa to także na odczuwanie przynależności posiadania przestrzeni własnej i odpowiedzialności za daną jednostkę zamieszkiwania. Skala pojedynczych domków jest zawiera się w podstawowych funkcjach co zbliża je do typowej, współdzielonej przestrzeni mieszkalnej. Ważną kwestią projektu był też widok. Bryła budynku oraz jej otwarcia i zamknięcia na otaczającą przestrzeń ma za zadanie grać naprzemiennymi układami oraz kadrowaniem widoków. Przestrzeń miejsc pracy – laboratoriów badawczych otwiera się szeroko poprzez horyzontalne okna na otaczający krajobraz. Człowiek pozostający w bezpiecznej dla siebie pozycji schronienia może obserwować sytuację na zewnątrz, w tym kontrolować zjawiska atmosferyczne. Projekt zakłada łatwą budowę oraz możliwą przebudowę stacji. Ponadto poprzez mniejsze, powtarzalne rytmiczne moduły, które minimalizują skalę odbioru bryły i zbliżają ją możliwie w proporcjach do bliskiej człowiekowi.
Uzasadnienie:
Nagrodę przyznano za interesujące podjęcie problemu schronienia jako przestrzeni na styku potrzeb jednostki w szczególnym i specyficznym środowisku odosobnienia i w kontekście trwałości oraz tymczasowości. Tłem rozważań nad psychologią miejsca jest, przyjęty przez autora, surowy klimat Spitsbergenu, pozwalający na przeprowadzenie analizy z uwzględnieniem ekstremalnych warunków klimatycznych i delikatnych relacji międzyludzkich. Korzystając z szeregu narzędzi technologicznych oraz drewnianego budulca, w pracy daje się wyczuwać właściwy sposób budowania domu jako — jak sam autor wskazuje - idei domowości. Stworzony i zaprezentowany w pracy rezultat wydaje się trafnie wpisywać w przyjęte założenia.
III Nagroda
i
Temat: Green-up. Koncepcja konkursowa budynku mieszkalno-usługowego w Nowym Jorku
Autorzy: Kamil Koralik
Promotor: dr inż. arch. Krzysztof Cebrat
Uczelnia: Politechnika Wrocławska
Opis autorski:
Główną koncepcją założenia projektowego było stworzenie niewielkich przestrzeni zielonych w jak najmniejszej odległości od mieszkań budynku wielorodzinnego i połączenie ich w jedną spójną całość z nadbrzeżną przestrzenią rekreacyjną. Przestrzeń mieszkalna i zielona powinny się przenikać a granica między nimi być niezauważalna. Dzięki takim założeniom narodziła się idea zielonej drogi. Pełna kwitnących roślin, zarówno niskich jak i wysokich, droga, zaczyna się w okolicy rzeki. Następnie unosząc się coraz to wyżej, przewija się przez wszystkie kondygnacje budynku wielorodzinnego, tworząc tym samym miejsca spotkań, wypoczynku i rekreacji na wszystkich piętrach, zapewniając do nich bliski dostęp z każdego mieszkania. Zielone ogrody na dachach jednostek mieszkaniowych układają się w połączony komunikacyjnie ciąg zieleni.
Uzasadnienie:
Nagrodę przyznano za interesujące i trafne spojrzenie na architekturę zrównoważoną, łączącą konstrukcję z drewna klejonego z elementami stalowymi w zwartej zabudowie Nowego Jorku z jednoczesnym zapewnieniem mieszkańcom przyjaznej i ekologicznej zielonej przestrzeni. Walorem zaproponowanego rozwiązania jest przyjęcie elastycznej zasady budowania modułowej tkanki funkcjonalnej stosownie do potrzeb inwestycyjnych. Uznanie budzi również idea stworzenia tzw. zielonej drogi, co dzięki modułowej konstrukcji pozwala piąć się roślinom wraz z budynkiem, tworząc połączony komunikacyjnie ciąg zieleni.
Wyróżnienie
i
Temat: Koncepcja zabudowy mieszkaniowej we Włoszech - Zielona wstęga nad Mediolanem
Autorzy: Magdalena Baran, Marta Żwaka
Promotor: dr inż. arch. Andrzej Duda
Uczelnia: Wydział Architektury Politechnik Śląskiej
Opis autorski (fragment):
Celem projektu jest zdefiniowanie dobrych rozwiązań projektowych dla budynków wielorodzinnych. W szczególności rozwiązań, które dają mieszkańcowi budynku wielorodzinnego możliwość kontaktu z naturą, a przez to wyciszenia się, odprężenia i wypoczynku z dala od zgiełku miasta.
Tematem projektu jest koncepcja opracowania budynków mieszkalnych wielorodzinnych wraz garażem podziemnym oraz infrastrukturą techniczną na działce w Mediolanie, w pobliżu stacji metra Crescenzago. Zakres projektowy podzielony został na trzy etapy, a każdy z nich składa się z innego typu zabudowy: etap 01_punktowce, etap 02_korytarzowce, etap 03_budynek rewitalizowany.
Założeniem projektu jest lokalizacja zieleni na wszystkich poziomach budynku. Ma ona zalewać przestrzenie wspólne, półprywatne oraz prywatne tworząc wrażenie mieszkań utopionych w zieleni. Roślinność wspina się od zagospodarowania poprzez zazielenione elewacje na balkony i tarasy mieszkań, docierając do zaprojektowanego nad budynkami długiego parku na dachu, spajającego całe założenie. Całość tworzy wrażenie wielopiętrowych ogrodów.
Elewacja południowa jest wykonana z drewna, jasna, doskonale kontrastuje z zielonymi ogrodowymi wnękami wykonanymi z blachy. Elewacja północna jest wykonana z zielonej blachy, ciemna z uwagi na sąsiedztwo kolei generujące pył i zanieczyszczenie, pokryta wiszącą zielenią.
Opinia jury:
Wyróżnienie przyznano za interesującą próbę zdefiniowania nowego podejścia do budownictwa wielorodzinnego, umożliwiającego mieszkańcom kontakt z naturą, i jak podkreślają autorki, z dala od zgiełku. Prezentowana praca stara się odpowiedzieć na problemy przestrzeni życiowych współczesnych miast, wyniszczanych przez zabetonowanie, hałas czy stan jakości powietrza. Wykreowana przestrzeń oferuje trafne poszukiwania stworzenia architektonicznego krajobrazu mieszkania wśród zieleni i barw natury. Praca dyskretnie porusza przy tej okazji problem rewitalizacji, tworząc wielofunkcyjny dach będący zielonym mostem pomiędzy budynkami, symbolicznie spajającym całe osiedle.
Wyróżnienie
Temat: Otwarty dom rekolekcyjny w Bieszczadach
Autor: Karolina Zuba
Promotor: dr inż. arch. Hubert Trammer
Uczelnia: Wydział Budownictwa i Architektury Politechniki Lubelskiej
Opis autorski:
Miejsce, które wybraliśmy dla Kaplicy to okolica dawnego cerkwiska i Grobu Hrabiny. Konkretnie – niech to będzie góra Horb, polana, oddalona od szlaku o jakieś 300 metrów. Kaplica będzie prosta. Jednonawowa, z maleńką kruchtą. Nieduża. Intymna. Projektowanie Kaplicy zaczęło się od wnętrza, tym też podyktowane zostało następnie wiele decyzji projektowych. Stąd choćby stromy dach dodający wnętrzu przestronności (nawiązujący także do gotyckich form kaplicy i kościoła). Przy wielu dawnych, drewnianych obiektach sakralnych budowane były soboty – zadaszenia dające schronienie tym, którzy na niedzielną mszę przybywali z daleka już dzień wcześniej. Może i tu znajdą one zastosowanie? Na przykład gdy zapracowany gospodarz-kapłan nie dotrze na czas, by otworzyć Kaplicę? Przedłużmy zatem zadaszenie budynku łamiąc nieco bryłę dachu, a pod dachem wypuśćmy ze ściany ławkę. Dosłownie – niech ławka wyrośnie ze ściany, w łagodnej, organicznej formie, podobnie jak konstrukcja podtrzymująca wysunięty dach, z frontu przypominająca nieco zeszlifowane po łuku rysie na zrębach cerkwi. Każdy z istniejących tu sakralnych budynków miał wieżę – niech pojawi się ona i tu. Nad nawą podwójna, doświetlająca wnętrze, nad kruchtą mniejsza z sygnaturką.
Opinia jury:
Wyróżnienie przyznano za poetycką podróż na koniec świata z dala od cywilizacji. Autorka próbuje odnaleźć genius loci wsi, której nie ma. W swojej twórczej podróży pragnie stworzyć schronisko, kaplicę i domek, czyli przestrzeń w miejscu, gdzie jak twierdzi: rekolekcje będzie prowadzić sama natura. Tworzywem ma być lokalny materiał – drewno, kamień, słoma, użyte z maksymalnym poszanowaniem terenu w lokalnym stylu, kontekstu bieszczadzkiego. Zaproponowany rezultat pracy buduje magiczny, piękny artystycznie klimat jej odbioru i przypomina odbiorcy, iż tworzenie architektury może, przy minimalistycznych środkach wyrazu, przedstawić cały wachlarz możliwości wykonywania zawodu architekta. Przypomina odbiorcy, iż tworzenie architektury może, przy minimalistycznych środkach wyrazu, przedstawić cały wachlarz możliwości wykonywania zawodu architekta.
