Od 2014 roku w wybranych miastach Europy realizowany jest program Smart Sustainable Districts, który powstał z inicjatywy największego ogólnoeuropejskiego stowarzyszenia klimatycznego EIT Climate-KIC. Program ma na celu przekształcenie ich w obszary niskoemisyjne, odporne na zmiany klimatyczne i rozwijające się w sposób zrównoważony. Na początek innowacje wprowadzane są w obrębie jednej dzielnicy, a następnie sprawdzone rozwiązania stosuje się w większej skali. Projekt realizowany jest kompleksowo – EIT Climate- KIC współpracuje z władzami miast, włączając w inicjatywę naukowców, przedsiębiorców oraz społeczność lokalną.
i
Organizacja wspiera program także finansowo, przeznaczając na niego ok. 2,5 miliona euro rocznie. EIT Climate-KIC jest stowarzyszeniem działającym na rzecz zapobiegania zmianom klimatycznym oraz dostosowywania się do tych, które już nastąpiły. Zostało powołane w 2010 roku przez Europejski Instytut Innowacji i Technologii – unijną instytucję naukowo-badawczą z siedzibą w Budapeszcie. Zrzesza ekspertów ze świata biznesu, środowisk akademickich oraz sektorów publicznego i non- -profit. Ta interdyscyplinarna sieć specjalistów ma na celu wypracowanie innowacji, które pozwolą na wprowadzenie gospodarki bezemisyjnej, czyli ograniczającej produkcję gazów cieplarnianych, i cyrkularnej – systemu obiegu zamkniętego, w którym minimalizuje się zużycie surowców i ilość odpadów poprzez ich ponowne wykorzystywanie. Smart Sustainable Districts jest flagowym programem EIT Climate-KIC, ponieważ to na obszarach miejskich występuje kumulacja źródeł emisji gazów cieplarnianych – głównej przyczyny zmian klimatycznych. W miastach żyje dziś ponad połowa populacji, która zużywa dwie trzecie energii w skali świata, generując ponad 70% globalnej emisji dwutlenku węgla i 50% odpadów. To w miastach skutki zmian klimatycznych są szczególnie odczuwalne poprzez efekt miejskiej wyspy ciepła, zwiększone ryzyko powodziowe czy bezprecedensowy poziom zanieczyszczenia powietrza – czytamy na stronie organizacji. Działa ona w większości państw Unii Europejskiej, a przodującym w badaniach i wprowadzaniu innowacji klimatycznych jest oddział holenderski z siedzibą w Utrechcie. Jako jedna z pierwszych programem Smart Sustainable Districts została objęta utrechcka dzielnica Beurskwartier. Właśnie dobiega końca pierwsza faza projektu. Głównym obszarem zmian stał się rejon dworca centralnego, ponieważ celem było usprawnienie komunikacji miejskiej i przekształcenie jej w bardziej ekologiczną. Stacja została wyremontowana, a nad torami, które wcześniej oddzielały starą część centrum od nowej, zainstalowano kładkę dla pieszych. Rozbudowano infrastrukturę rowerową – powstały nowe ścieżki i trzypoziomowy parking podziemny na 12,5 tysiąca rowerów. Zmniejszono także liczbę jezdni na rzecz zielonych terenów rekreacyjnych. Systemy ogrzewania i chłodzenia budynków zmieniono na hybrydowe. Modernizacja dotyczy także gospodarki wodnej – powstają nowe kanały, a stare są poddawane renowacji. Mają one z jednej strony zmniejszyć ryzyko powodziowe, z drugiej sprawić, że okolica stanie się atrakcyjniejsza. Inne europejskie dzielnice objęte programem to m.in. Queen Elizabeth Park w Londynie, zachodni Moabit w Berlinie, Sofielund w Malmö czy Kalasatama w Helsinkach.
(AK)
