Słowo innowacja bywa w ostatnim czasie nadużywane. Najczęściej wykorzystują je doradcy od budowania strategii biznesowych, specjaliści od marketingu i reklamy, twórcy start-upów oraz, oczywiście, media. Pochodzi od łacińskiego innovatio – odnawiać, a oznacza dosłownie rzecz nowo wprowadzoną, nowatorstwo w jakiejś dziedzinie, zreformowanie istniejącego stanu rzeczy. Rzadko podejmuje się jednak kwestię celowości takich działań, przewidywania ich konsekwencji i odpowiedzialności za możliwe skutki wdrażanej wizji czy pomysłu. Ogłaszając 2017 rokiem Innowacji w Architekturze, redakcja „A-m” przyjęła jako motto słowa Antoine’a Picona, profesora historii architektury i technologii na Harvard Graduate School of Design, architektoniczna innowacja nie powinna polegać wyłącznie na etyce, musi mieć sens (Architecture, Innovation and Tradition, 2013).
Postanowiliśmy sprawdzić, jakiego rodzaju innowacje wykorzystują polscy architekci i w jakim celu to robią, czy w swojej codziennej pracy stosują najnowsze technologie, produkty i wyniki badań, jak udoskonalenie te mogą przekładać się na życie użytkowników architektury, a wreszcie – czy powstają w Polsce projekty i realizacje, które moglibyśmy określić mianem innowacyjnych. Znalezieniu odpowiedzi na te pytania służył ogólnopolski konkurs na najbardziej nowatorskie projekty, realizacje oraz pracownie. Kiedy przystępujemy do projektowania, jest tylko nasza wyobraźnia, ołówek i kartka. Pole do popisu jest bardzo szerokie, możliwości nieograniczone, trzeba tylko wyzwolić pomysły. Na międzynarodowym rynku mamy takie same szanse jak Holendrzy, Japończycy, Niemcy. Wszystko zależy od tego, co na tę kartkę naniesiemy – zachęcał do udziału w konkursie Robert Konieczny, przewodniczący jury. Jeśli mówimy o innowacjach, przeważnie mamy na myśli te techniczne, ale nie tylko o nie chodzi. Będziemy zwracać uwagę także na nowe sposoby użycia tradycyjnych materiałów czy wręcz powrót do zapomnianych technik lub idei.
i
W przypadku pracowni oceniane będą innowacyjne rozwiązania w sferze organizacji i metod pracy, wykorzystywanych narzędzi czy poszerzania działalności o nowe obszary – mówiła podczas ogłoszenia konkursu redaktor naczelna „A-m” Ewa P. Porębska, juror i pomysłodawczyni wydarzenia. W skład jury weszli ponadto Marlena Happach, architekt m.st. Warszawy, Piotr Kuczia, specjalizujący się w dziedzinie budownictwa zrównoważonego i Radosław Stach, architekt oraz konsultant ds. fasad w pracowni Snøhetta. Merytorycznym wsparciem konkursu służył Komitet Innowacyjności, do którego zaprosiliśmy reprezentantów 25 polskich uczelni architektonicznych. Znaleźli się wśród nich badacze i nauczyciele akademiccy, którzy poszukiwaniem nowatorskich idei zajmują się na co dzień, a specjalizują w tak różnych dziedzinach jak architektura generatywna i wernakularna, projektowanie algorytmiczne i budownictwo naturalne, urbanistyka i rewitalizacja miast czy architektura tymczasowa. Na konkurs wpłynęły w sumie 252 zgłoszenia: 204 w kategorii Innowacyjny Projekt / Realizacja oraz 48 w kategorii Innowacyjna Pracownia. Rolą członków Komitetu było m.in. wyłonienie spośród nich finalistów, po 10 w każdej z kategorii. Otrzymaliśmy zbiór zróżnicowany pod każdym względem. Poszczególni przedstawiciele Komitetu nieco inaczej definiowali bowiem innowacyjność i zwracali uwagę na inne jej aspekty. Dla mnie innowacją w architekturze jest umiejętne wykorzystanie najnowszych osiągnięć współczesnej nauki. Ważne jest szeroko rozumiane podejście interdyscyplinarne, które pozwala na kreację atrakcyjnej formy, ale też rozwiązań funkcjonalnych skoncentrowanych na użytkowniku – tłumaczył Jakub Bil, reprezentujący Krakowską Akademię im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Zdaniem Jerzego Łątki, który pracę naukowo-dydaktyczną dzieli między Politechniką Wrocławską a Uniwersytetem Technicznym w Delft, istotny jest też sam proces odkrywania nowatorskich idei. Innowacyjna twórczość charakteryzuje się sposobem dojścia do celu, efektu, finalnego rozwiązania, które nie jest oczywiste na początku drogi. Innowacja powinna przełamywać utarte schematy, czerpać nawet z najbardziej odległych źródeł wiedzy – wyjaśniał.
i
Innowacyjność jest czymś naturalnym w architekturze. Nie może jednak być na pierwszym planie. Nie budujemy budynku po to, żeby był innowacyjny, tylko żeby był solidny, funkcjonalny i przede wszystkim piękny – mówił z kolei Rafał Mazur, przedstawiciel Politechniki Rzeszowskiej. Im dłużej myślę o tym zagadnieniu, tym bardziej dochodzę do przekonania, że to nie nowoczesne technologie czynią architekturę innowacyjną. Oczywiście nie można odmówić im istotnego wpływu na takie aspekty jak cykl użytkowania budynku, ale to tylko suplementy. Innowacyjna architektura musi odpowiadać na potrzeby użytkowników, kontekst miejsca, uwarunkowania społeczne czy ekonomiczne samą swoją formą i rozwiązaniami przestrzennymi. Ważne, by wartości użytkowe i estetyczne potrafiła zachować na przyszłość, czyli była po prostu ponadczasowa – definiowała pojęcie Ksenia Piątkowska, adiunkt w Katedrze Architektury Mieszkaniowej i Użyteczności Publicznej na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej, gdzie prowadzi badania nad wpływem architektury na wartość rynkową określonej przestrzeni miejskiej. Wśród pracowni zakwalifikowanych do drugiego etapu znalazły się tym samym tak odmienne w sposobie i stylu pracy biura jak Zięta Prozessdesign, które opracowało autorską technologię stabilizacji membran blaszanych FiDU z zastosowaniem deformacji ciśnieniem wewnętrznym, czy eKodama, studio zajmujące się projektowaniem w oparciu o recykling, zasady permakultury i naturalne, nisko przetworzone materiały. A wśród finałowych projektów i realizacji obiekty o tak różnej skali i funkcji jak pawilon z powietrza, pływający falochron z drewna czy osiedle Nowe Żerniki we Wrocławiu. Autorzy zakwalifikowanych do finału projektów i realizacji musieli następnie zaprezentować je przed publicznością podczas otwartego posiedzenia jury. Spotkanie odbyło się 27 października 2017 roku w nowym gmachu Akademii Sztuk Pięknych przy Wybrzeżu Kościuszkowskim w Warszawie. Każdy z zespołów miał 10 minut na przedstawienie swojej koncepcji i kolejne 10, by ustosunkować się do komentarzy jurorów. Dziś to pytanie zadam pewnie kilka razy. Pokazałeś obiekt o świetnej architekturze, ale oceniamy innowacyjność. Co według ciebie jest w nim świeżego, innowacyjnego, nowego – zastanawiał się Robert Konieczny, kierując pytanie do Piotra Nawary, który reprezentował autorów krakowskiej Cricoteki. To jest architektura, ale też płaszczyzna do kreowania nowych wydarzeń. Innowacyjność polega tu na sposobie myślenia, wrażeniowości tej architektury i budowaniu świata w kontynuacji – tłumaczył projektant. Bardzo niewiele obiektów na świecie ma taką cechę jak ten budynek, przejawiającą się tym, że gdybyśmy go teraz stamtąd zabrali, otoczenie na tym straci. Według mnie kojarzy się z ideą antypomnika. Zwykle coś, co powstaje ku pamięci, pozwala nam o tym trochę zapomnieć, a Cricoteka cały czas przywraca nam Kantora, nadaje jego twórczości nowe znaczenia – komentowała Marlena Happach. To obiekt z powietrza, ale też z plastiku – oceniał projekt pawilonu Devebere Piotr Kuczia. Czy w tej koncepcji nie tkwi potencjał, aby wykorzystać mniej plastikowych butelek, a więcej inteligentnej próżni? – pytał Macieja Siudę. Konstrukcja potrzebuje masy, żeby się utrzymać. Testowaliśmy różne odpady, w tym puszki czy kartony po sokach, i różne ilości plastikowych butelek. Butelki sprawdziły się najlepiej, ale im było ich mniej, tym bardziej ta forma się uginała – wyjaśniał Siuda. Mamy już siedem patentów, pierwsze były domy typu Huf Haus, popularne w Niemczech, które udało nam się tak przeprojektować, żeby były w standardzie pasywnym. Kilka patentów dotyczy połączeń ścian betonowych ze ścianami z drewna – mówił przy okazji prezentacji Domu Podwójnej Hybrydy Jakub Dalek z pracowni A+house.
i
Bardzo się cieszę, że Polacy zaczynają patentować. Na Zachodzie jest to bardzo popularne, u nas wciąż odbywa się rzadko, pytanie tylko, czy patent nie wstrzymuje innowacji – zastanawiał się Radosław Stach. Jaki był cel łączenia pracowni przy projektowaniu osiedla Nowe Żerniki, w jaki sposób ten tryb pracy przełożył się na różnorodność zabudowy i komfort użytkowników – chciała wiedzieć Ewa P. Porębska. Zależało nam przede wszystkim na tym, aby skupić się na typologii zamieszkiwania i jakości życia. Wyłączyć prymat formy. Każdy z planowanych budynków ma inną typologię, która powstawała w wyniku długotrwałych rozmów przedstawicieli tych różnych pracowni – wyjaśniał Zbigniew Maćków, jeden z inicjatorów budowy modelowego osiedla. Sprawdziła się teza, która postawiliśmy na początku, że jeżeli chcemy w sposób kreatywny budować miasto, to tylko w bardzo dużym zespole – dodał Piotr Fokczyński, główny architekt Wrocławia, a zarazem koordynator projektu Nowe Żerniki. Po zakończeniu spotkania jurorzy udali się na naradę. Zgłoszenia w kategorii Innowacyjna Pracownia oceniali na podstawie przesłanych materiałów oraz rozmów przez Skype'a i telefon na oddzielnym, zamkniętym posiedzeniu. Gala finałowa, której towarzyszyło rozstrzygniecie konkursu, miała miejsce 16 listopada w Centrum Zarządzania Innowacjami i Transferem Technologii Politechniki Warszawskiej. Nagrodę w kategorii Innowacyjny Projekt / Realizacja zdobyła instalacja Nawa autorstwa Zięta Prozessdesign. Jury zwróciło uwagę, że wykorzystana do realizacji obiektu technologia FiDU świadczy o konsekwentnie rozwijanej drodze twórczej pracowni i wykracza charakterem daleko poza granice Polski, rokując na dalszy rozwój i zastosowanie również w większych skalach. Nagrody w kategorii Innowacyjna Pracowni sędziowie nie przyznali, uznając, że innowacyjność w architekturze oznacza absolutne nowatorstwo, pionierstwo i oryginalność. Jeśli dane techniki, pomysły czy idee są już wcześniej znane w skali światowej, nie można mówić o innowacyjności lokalnej. Odnosząc się do innowacji jako wartości „bez granic”, jury dostrzega ogromny potencjał polskich pracowni biorących udział w konkursie, jednak bez wskazania przykładu biura, które mogłoby stanowić punkt odniesienia w rozumieniu globalnym – pisali w uzasadnieniu. Za konsekwencję w realizacji wybranej ścieżki rozwoju firmy i stałe, twórcze poszukiwanie nowych idei trzem biurom przyznano jednak honorowe wzmianki. Otrzymały je Maćków Pracownia Projektowa, Zieta Prozessdesign i Pracownia Macieja Siudy. Dodatkową atrakcję wieczoru stanowił wykład Caroline Bos z holenderskiego UNStudio, znanego z eksperymentalnej działalności projektowej. Biuro tworzy nie tylko obiekty architektoniczne i założenia urbanistyczne, ale też nowe materiały i rozwiązania konstrukcyjne. Innowacyjność jest jedną z podstawowych wartości, na których opieramy naszą pracę. Nie chodzi jednak o implementację zewnętrznych innowacji, a o nasze własne poszukiwania nowego sensu dla architektury. Nie interesują nas technologie jako narzędzie projektowania, a tworzenie bazy wiedzy, na którą składają się osobiste doświadczenia i poszukiwania wszystkich członków zespołu – mówiła architektka. Zaprezentowała kilka spośród 11 innowacyjnych idei projektowych, jakie biuro wypracowało na przestrzeni ostatnich 25 lat, a zebranych w wydanej niedawno książce Knowledge Matters, którą napisała razem ze swoim mężem i wspólnikiem Benem van Berkelem (Frame Publishers, 2016). Do idei tych należy m.in. operowanie wielkoskalowym detalem, wykorzystywanie pustych przestrzeni czy zasada The Twist, według której do budynku wprowadzany jest jakiś element organizujący ruch, prowokujący użytkowników do różnych zachowań. Każda innowacja jest dla nas ważną lekcją, choć czasem do konkretnego rozwiązania dochodzimy po kilku latach pracy nad projektem – przyznała Caroline Bos. Częścią wydarzenia Innowacje w Architekturze były też warsztaty studenckie zorganizowane w trzech polskich miastach. Pierwsze miały miejsce w Krakowie. Pod okiem Fernado Menisa uczestnicy opracowywali projekty adaptacji dawnego hotelu Cracovia na potrzeby muzeum architektury i dizajnu („A-m” 07/2017). Kolejne zorganizowano w Gdańsku. Wspólnie z Maciejem Miłobędzkim z biura JEMS Architekci studenci poszukiwali nowatorskich modeli zamieszkiwania i życia w architekturze („A-m” 11/2017). Ostatnie, dotyczące innowacyjnych metod prefabrykowania mieszkań, poprowadził w Warszawie Zbigniew Maćków („A-m” 12/2017). W sumie we wszystkich trzech warsztatach wzięło udział ponad 600 studentów i młodych projektantów. Na autorów najlepszych prac przygotowanych podczas zajęć ze Zbigniewem Maćkowem czekała dodatkowa premia – zaproszenie na specjalne spotkanie z Caroline Bos. Dyskusja z udziałem architektki odbyła się 17 listopada w ambasadzie Holandii. Wśród zaproszonych gości znaleźli się też polscy i holenderscy architekci oraz przedstawiciele władz Warszawy, a debata dotyczyła możliwych przekształceń terenów stołecznego Dworca Zachodniego, które w najbliższych latach mają się zmienić w wielofunkcyjny węzeł przesiadkowy, z pierwszym w mieście podziemnym przystankiem tramwajowym na nowej trasie łączącej Wolę z Wilanowem. Caroline Bos i Arjan Dingsté z UNStudio podzielili się swoimi doświadczeniami z realizacji stacji Arnhem Centraal, nad którą pracowali przez ostatnie 20 lat. Jak tłumaczyli, każde założenie infrastrukturalne warto rozplanować w taki sposób, aby jego poszczególne części można było zaadaptować do innych celów, nawet jeśli dziś nie jesteśmy w stanie tych przyszłych funkcji przewidzieć. Potrzeba ciągłego samodoskonalenia, a więc i poszukiwania innowacji, wpisana jest w etos zawodu architekta. Skoro, jak podsumowywała całoroczne wydarzenie Ewa P. Porębska, polska architektura jest tak dobra, że możemy się nią chwalić zagranicą, być może trzeba zrobić następny krok i zacząć wyznaczać nowe trendy oraz nowe kierunki architektonicznych innowacji.
Innowacje w Architekturze 2017
Organizator: miesięcznik „Architektura-murator”
Konkurs Innowacyjny Projekt/Realizacja i Innowacyjna Pracownia:
Skład jury: Marlena Happach, Robert Konieczny (przewodniczący), Piotr Kuczia, Radosław Stach, Ewa P. Porębska; otwarte obrady jury: 27–28 października 2017, nowy budynek ASP, ul. Wybrzeże Kościuszkowskie 37/39 Gala Innowacji: 16 listopada 2017, CZIiTT Politechniki Warszawskiej; wykład Caroline Bos (UNStudio)
Warsztaty w Krakowie:
Temat: Adaptacja budynku dawnego hotelu Cracovia dla celów Muzeum Architektury i Designu jako oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie; prowadzący: Fernando Menis; współprowadzący: Jakub S. Bil (Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego), Marek Cyunel (Politechnika Krakowska); koordynator: Beata Tylec-Skórka; 19 maja 2017, Politechnika Krakowska MCEB „Działownia"; Wystawa powarsztatowa: 19 maja– –4 czerwca 2017, dawny hotel Cracovia, Kraków
Warsztaty w Gdańsku:
Temat: Nowy model domu; prowadzący: Maciej Miłobędzki; współprowadzący: Ksenia Piątkowska (Politechnika Gdańska), Grzegorz Pęczek (Sopocka Szkoła Wyższa); koordynator: Anna Żmijewska; termin i miejsce: 4 października 2017, Politechnika Gdańska, dziedziniec Heweliusza
Warsztaty w Warszawie: współorganizator: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie;
Temat: Nowa prefabrykacja; prowadzący: Zbigniew Maćków; współprowadzący: Karolina Ostrowska- Wawryniuk (Politechnika Warszawska); koordynator: Tomasz Żylski; termin i miejsce: 27 października 2017, nowy budynek ASP, ul. Wybrzeże Kościuszkowskie 37/39
Wystąpienia finalistów przed jury oraz relację z gali finałowej konkursu można zobaczyć na stronie www.innowacjewarchitekturze.pl
i
Nagroda główna Najbardziej Innowacyjny Projekt/Realizacja 2017 Instalacja Nawa we Wrocławiu
NAWA
Wrocław, wyspa Daliowa
Autorzy: Oskar Zieta/Zieta Prozessdesign
Inwestor: Miasto Wrocław
Projekt: 2016
Realizacja: 2017
UZASADNIENIE JURY: Nagroda przyznana została za realizację obiektu – rzeźby NAWA – największej jak dotąd pracy biura Zieta Prozessdesign stworzonej w ramach autorskiej technologii stabilizacji membran blFiDU z zastosowaniem deformacji ciśnieniem wewnętrznym. Jury docenia, iż jest to kolejny z szeregu projektów biura, świadczący o konsekwentnie rozwijanej drodze twórczej, która opiera się na innowacji technologicznej, wykraczającej charakterem daleko poza obszar Polski i umożliwiającej zatarcie granic między przemysłem, designem, sztuką oraz architekturą – także w ramach procesu projektowego i produkcji.
OPIS AUTORSKI (fragment): Rzeźba NAWA została stworzona z wykorzystanie autorskiej technologii stabilizacji membran blaszanych FiDU z zastosowaniem deformacji ciśnieniem wewnętrznym. To pierwsza tak duża realizacja z wykorzystaniem tej technologii. NAWA jest ultralekką, trwałą konstrukcją składającą się z 35 łuków ze stali nierdzewnej o wysokości od 4,5 m do 7,5 m, tworzących przestrzeń, w której można się swobodnie poruszać.
więcej na www.architektura. muratorplus.pl/innowacje-warchitekturze
i
i
Honorowa wzmianka w kategorii Innowacyjna Pracownia 2017
Maćków Pracownia Projektowa
Właściciel: Zbigniew Maćków
Rok założenia: 1995
Liczba osób na stanowisku architekt: 45
Liczba pozostałych pracowników: 8
Adres pracowni: Wrocław, ul. Podwale 61/1
UZASADNIENIE JURY: wzmiankę honorową przyznano za konsekwencję w realizacji wybranej ścieżki rozwoju firmy i stałe twórcze poszukiwanie nowych idei, w szczególności wypełnianie ważnej roli nauczyciela oraz menadżera zmieniającego świadomość społeczną, a także konsekwencję i zaangażowanie w testowaniu i implementacji na grunt polski idei będących częścią dyskursu w architekturze światowej.
OPIS AUTORSKI (fragment): Proces ustawicznej edukacji realizujemy przy pomocy wyodrębnionego w strukturze pracowni i niezależnie finansowanego lab-u. Zyskujemy w ten sposób podbudowę teoretyczną i bazę do wdrażania przyszłych projektów/procesów. Stąd w dorobku naszej pracowni takie długotrwałe przedsięwzięcia, jak nowe centrum Siechnic (18 lat), czy Nowe Żerniki (od 6 lat). Wszystkie te projekty charakteryzują: długi czas trwania, setki godzin konsultacji, otwarte procedury i najróżniejsze konfiguracje współpracy. Cenimy sobie także mikrointerwencje w istniejące struktury, otoczenie i społeczności, jak choćby lekcje architektury dla dzieci, które realizujemy w pracowni i jeżdżąc po szkołach. Wierzymy, że trzeba być „nisko”, przy ziemi i wśród ludzi.
więcej na www.architektura.muratorplus. pl/innowacje-w-architekturze
i
i
Honorowa wzmianka w kategorii Innowacyjna Pracownia 2017
Pracownia Macieja Siudy
Właściciel: Maciej Siuda
Rok założenia: 2012
Liczba osób na stanowisku architekt: 3
Liczba pozostałych pracowników: 4
Adres pracowni: Warszawa, ul. Hoża 37
UZASADNIENIE JURY: Wzmiankę honorową przyznano za konsekwencję w realizacji wybranej ścieżki rozwoju firmy i stałe twórcze poszukiwanie nowych idei, w szczególności umiejętność włączania w proces projektowy biura innych dziedzin oraz osób, w tym społeczników, psychologów, socjologów, ale także ekonomistów czy humanistów i czerpanie z ich wiedzy. Prowadzenie szerokiej współpracy międzynarodowej nad projektami o różnorodnej skali i funkcji jako fragment tożsamości pracowni.
OPIS AUTORSKI (fragment): Wychodzimy z założenia, że architektura jest siecią powiązań sytuacyjno- -przestrzenno-ludzkich, gdzie budynek jest jedną ze składowych. Aby lepiej zrozumieć usieciowienie kontekstu na stałe pracujemy z humanistami, architektami krajobrazu, grafikami i artystami, budując horyzontalną relację. Pracujemy partycypacyjnie. Rozszerzamy tradycyjnie pojmowaną figurę architekta- twórcy o nową formułę architekta-przewodnika.
więcej na www.architektura. muratorplus.pl/innowacje-warchitekturze
i
i
Honorowa wzmianka w kategorii Innowacyjna Pracownia 2017
Zieta Prozessdesign
Właściciel: Oskar Zieta
Rok założenia: 2010
Liczba osób na stanowisku architekt: 4
Liczba pozostałych pracowników: 50
Adres pracowni: Wrocław, ul. Stabłowicka 147
UZASADNIENIE JURY: Wzmiankę honorową przyznano za konsekwencję w realizacji wybranej ścieżki rozwoju firmy i stałe twórcze poszukiwanie nowych idei, w szczególności wykorzystywanie współczesnych technologii projektowych, badanie procesów technologicznych i ich implementację w środowisko generatywnego i parametrycznego projektowania, a także interdyscyplinarną współpracę, umożliwiającą przeprowadzenie całego procesu projektowego – od idei do realizacji.
OPIS AUTORSKI (fragment): Zieta Prozessdesign to interdyscyplinarny zespół składający się z projektantów, architektów, technologów, inżynierów i całej gamy specjalistów, od psychologii społecznej, przez grafikę po strategię, zajmujący się projektowaniem nowych produktów i procesów. Tworzymy nowe, unikalne formy, wykorzystując design parametryczny i technologię ultralekkich stalowych konstrukcji powstających w wyniku deformacji i stabilizacji wewnętrznym ciśnieniem dwóch zespawanych ze sobą kształtów wyciętych z arkusza blachy.
więcej na www.architektura. muratorplus.pl/innowacje-warchitekturze
i
i
Nagrody internautów Nagroda internautów – Innowacyjna Pracownia
A+house
Właściciel: Jakub Dalek
Rok założenia: 2011
Liczba osób na stanowisku architekt: 5
Liczba pozostałych pracowników: 6
Adres pracowni: Wrocław, ul. Stargardzka
OPIS AUTORSKI ( fragment): Stosujemy takie innowacyjne rozwiązania, jak hybrydowy system prefabrykatów żelbetowych i szkieletu drewnianego, uzupełnionych produktami z wełny drzewnej, a także system grzewczy/chłodzący bazujący na pompie ciepła, która czerpie energię z zasobnika lodu i tarasowego kolektora słonecznego. więcej na www. architektura.muratorplus.pl/innowacje- w-architekturze
i
Nagroda internautów – Innowacyjny Projekt/Realizacja
Projekt Domu Organicznego
Autor: Poldom mgr inż. Marian Rutkowski
Lokalizacja: dowolna
Powierzchnia użytkowa: zmienna
Data projektu: Maj 2017
OPIS AUTORSKI (fragment): Dom kształtem nawiązuje do plastra miodu o zróżnicowanej wysokości komórek. Szkieletowa konstrukcja pozwala na użycie nowoczesnych materiałów izolacyjnych, jak też tych tradycyjnych. Konstrukcję ścian stanowią moduły zbudowane z dwóch kaset: zewnętrznej wypełnionej materiałem izolacyjnym i wewnętrznej wypełnionej np. pulpą papierową lub gliną z sieczką. więcej na www.architektura.muratorplus.pl/ innowacje-w-architekturze
