Muzeum nauki i techniki Binhai

Tiencin to jeden z czterech obszarów Chin (obok Pekinu, Szanghaju i Chongqingu) o statusie miasta wydzielonego. Ta ponad 12-milionowa metropolia, położona na wschodnim wybrzeżu u ujścia Wielkiego Kanału, należy do największych portów na świecie. To tutaj powstał projekt biura Bernard Tschumi Architects – muzeum nauki i techniki. Budynek stanowi część Centrum Kulturalnego Binhai – założenia zaprojektowanego przez biuro GMP – w skład którego wchodzą jeszcze cztery instytucje: biblioteka proj. MVRDV („A-m” 4/18), centrum artystyczne, proj. Revery Architecture (dawniej Bing Thom Architects), Citizen's Center, proj. Hua Hui Architects oraz Muzeum Sztuki Nowoczesnej, proj. GMP. Masywna bryła o powierzchni ponad 33 000 m² mieści przestrzeń wystawienniczą z eksponatami nawiązującymi do industrialnej historii miasta, włącznie z ekspozycją rakiety kosmicznej w pełnej skali.

Muzeum zostało zaprojektowane jako budynek dla przeszłości, teraźniejszości i przyszłości – mówi autor Bernard Tschumi. I rzeczywiście, w sposób dosłowny, w formie i wyrazie projekt nawiązuje do przeszłości miejsca, gdzie na niewielkim obszarze funkcjonowały zarówno hale przemysłowe o prostej i zwartej strukturze, zbiorniki oraz sieci przesyłowe o geometrycznych formach. Do teraźniejszości jako pomnik dla jednego z najszybciej rozwijających się przemysłowo miast na świecie (przemysł stanowi znacznie ponad 50% PKB i rozwija się każdorocznie w tempie ponad 10%), oraz przyszłości, wyrażonej w technologiach wykorzystanych przy m.in. fabrykacji fasady oraz kompleksowości konstrukcyjnej założenia architektonicznego francusko-szwajcarskiej pracowni projektowej BTA.

Konstrukcja

Bryła muzeum zbudowana jest z dwóch form – prostopadłościanu na rzucie o wymiarach 137 x 51 m oraz przenikających go ściętych stożków, które częściowo wychodzą poza jego obrys rzeźbiąc fasadę. Na etapie koordynacji zdecydowano o zastosowaniu konstrukcji stalowej, gdzie struktura wewnętrznych stożków stanowi integralną część konstrukcji nośnej. Stożki są więc nie tylko jednym z ważniejszych elementów wyrazu architektonicznego budynku (w szczególności otwartego holu głównego, gdzie wsparte zostały na podporach w kształcie litery V), ale stanowią również trzony konstrukcyjne, definiując podział przestrzeni, doświetlając wnętrza muzeum oraz umożliwiając zwiedzanie wzdłuż ramp umocowanych wspornikowo na wewnętrznych ścianach stożków.

Zgodne z wymogami technicznymi krzywizny ramp wyznaczyły wysokości poszczególnych poziomów muzeum i, podobnie jak ma to miejsce w słynnym Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku, stanowią główny element komunikacji pomiędzy strefami publicznymi. W przypadku muzeum w Tiencin przestrzeń stożka jest jednak niemal dwukrotnie wyższa od tego nowojorskiego przykładu. Prostota rozwiązań konstrukcyjnych przejawia się także w detalach świetlików, gdzie wykorzystano stalowe wsporniki ustawione wyłącznie poprzecznie, co przy dodatkowym zwężaniu profili na końcach umożliwiło doprowadzenie maksymalnej ilości światła dziennego do wnętrza stożkowego holu.

Dodatkowym źródłem naturalnego doświetlenia są charakterystyczne okrągłe okna o średnicy 1000 mm rozlokowane na fasadzie w pozornie przypadkowych miejscach, rozkładając się w ramach większych bądź mniejszych „zagęszczeń”, w zależności od funkcji wewnętrznych pomieszczeń. Pomimo początkowych założeń nie zdecydowano się na zastosowanie rozwiązania, w którym przestrzeń pomiędzy stożkami byłaby pozbawiona dodatkowych podpór (wymiary muzeum to 137 x 51 m). Ostatecznie wypełnia ją sieć słupów na siatce 9 x 9 m, co umożliwiło zastosowanie wielu standardowych rozwiązań konstrukcyjnych, dobrze znanych lokalnym wykonawcom.

Fasada

Elementem ujednolicającym geometrię bryły jest charakterystyczna fasada wykonana z wielkoformatowych paneli aluminiowych o wymiarach 1,4 x 3,5 m. Cała elewacja utrzymana jest w kolorystyce miedzianej, która wraz z kolejnymi warstwami zmienia stopniowo odcień – od ciemnej i silnie kontrastującej z placem okładziny u podstawy, po jasnobrązowy w górnej części budynku. Kształt paneli, których szerokość waha się od 1252 do 828 mm, został dostosowany do krzywizn poszczególnych stożków. Ze względu na wielkość każdy panel od strony wewnętrznej dodatkowo wzmocniono za pomocą aluminiowych żeber. Na uwagę zasługuje precyzja wykonania samych paneli. Wykorzystanie obrabiarek CNC umożliwiło zachowanie dokładnie 30-milimetrowej przerwy między nimi, a także zastosowanie charakterystycznego, perforowanego wzoru na fasadzie o średnicy oczek od 10 do 30 mm.

Tiencin to jedno z najszybciej rozwijających się przemysłowo miast na świecie. Architekci starali się, aby formą muzeum nawiązywało do industrialnej historii miasta, stąd wprowadzenie stożkowatych form inspirowanych fabrycznymi kominami