Wyniki konkursu Architektura betonowa – Gra Brył – Dom w krajobrazie

2020-08-27 11:37

25 czerwca ogłoszono wyniki jubileuszowej XX edycji konkursu Architektura Betonowa – Gra Brył – Dom w Krajobrazie, będącego efektem współpracy Zakładu Architektury Mieszkaniowej i Kompozycji Architektonicznej Instytutu Projektowania Architektonicznego WA PK oraz Stowarzyszenia Producentów Cementu. Prezentujemy nagrodzone prace wraz z komentarzem jednego z jurorów, Tomasza Kozłowskiego.

Jury konkursu w składzie: dr hab. inż. arch. Tomasz Kozłowski, prof. PK; prof. dr hab. inż. arch. Justyna Kobylarczyk; mgr inż. Zbigniew Pilch; dr inż. arch. Anna Mielnik; dr inż. arch. Monika Gała-Walczowska; dr inż. arch. Marek Początko; dr inż. arch. Przemysław Bigaj; mgr inż. arch. Piotr Stalony-Dobrzański; mgr inż. arch. Wojciech Ciepłucha, mgr inż. arch. Grzegorz Twardowski przyznało 3 równorzędne nagrody oraz 24 wyróżnienia. Laureatami konkursu zostali Mateusz Binda, Weronika Kołodziejczyk oraz Diana Yarkovska. Z powodu pandemii ogłoszenie zwycięzców odbyło się na spotkaniu on-line. Konkurs realizowany był w ramach przedmiotu Projektowanie architektoniczno-urbanistyczne pod kierunkiem dr hab. inż. arch. Tomasza Kozłowskiego, prof. PK. Zajęcia oraz korekty projektów prowadzone były zdalnie. Zadaniem było zaprojektowanie domu jednorodzinnego, usytuowanego na wskazanej działce. W pobliżu miasta, w odległości, która uwalniając od uciążliwości gwaru, ruchliwości, nieprzewidzianych spotkań i zwykłej ciekawości, pozwala jednak zachować miejskie obywatelstwo i uczestniczyć w życiu tej społeczności. Prace projektowe zostały uzupełnione o eseje naukowe dotyczące wybranego zagadnienia z dziedziny architektury. Pomimo utrudnionych warunków powstało wiele prac malarskich, rysunkowych, a nawet modeli odlanych z betonu. Poniżej prezentujemy nagrodzone i wyróżnione projekty.

Gry i zabawy brył domu jednorodzinnego

Współczesność zrywa z klasycznym podejściem do tworzenia sztuki czy projektowania budynków i wprowadza nowe określenie – dekompozycja. Nie oznacza ono jednak niszczenia kompozycji, lecz jest związane z jej całkowitym brakiem. Architekci chcą znowu być odbierani jako awangarda sztuki. Nowe podejście do tworzenia architektury może być antytezą słów Adolfa Loosa, który twierdził, że każde dzieło sztuki ma swe surowe, wewnętrzne prawa i daje się przedstawić tylko w jednej formie. Domy jednorodzinne tworzone przez studentów Wydziału Architektury PK mogą być tego przykładem. Forma współczesnej architektury pozbawiona jest wewnętrznych praw, stara się zerwać z zapamiętanymi formami i dać się przedstawić nie tylko w jednej ramie. Jednak cały opis tego, jak budowana powinna być architektura, można przedstawić, przywołując słowa Le Corbusiera, który twierdził, że: architektura to przemyślana, bezbłędna, wspaniała gra brył w świetle. Tutaj niestety pojawia się problem przełożenia teorii architektonicznych i marzeń filozofów na język zrozumiały dla studentów pierwszych lat Wydziału Architektury. Całość zadania została nazwana, podążając za nauką Le Corbusiera, "Gra Brył – Dom W Krajobrazie – Architektura Betonowa". Najtrudniejszy wydaje się chyba pierwszy człon. Gra brył jest niełatwa do opisania, ale staje się intelektualnym pretekstem dla tworzenia formy architektonicznej. Sama gra może być trywialnie tłumaczona jako zabawa. I co może być najważniejsze dla architektów, zabawa musi mieć niezmienne reguły. Muszą one być jednakowe dla wszystkich, co pomoże nauczycielom w ocenie końcowej prac studenckich, a im samym ułatwi poprawne wykonanie projektu budowlanego. Studenci jako przyszli architekci muszą przedstawić swe myśli w sposób bardzo precyzyjny i zrozumiały. Mają powstać projekty „szalone”, jednak nadające się do zbudowania bez ponoszenia nadmiernych kosztów – to przecież architektura mieszkaniowa. A jednym z celów ćwiczenia jest nauka realnego podejścia do projektowania nawet najbardziej nierealnych domów. W pracach studentów powstaną one wszak tylko na papierze. Nasza zabawa ma składać się przynajmniej z gry dwóch brył. Są one dowolnie dobierane przez studentów i wypełnione odpowiednią funkcją zgodnie z precyzyjnymi założeniami. Bryły mają połączyć się w prostą do opisania słowem, jednoznaczną całość. Założenie ma znajdować się na dużej działce – jest to kolejna część tematu: "Dom W Krajobrazie" – otoczonej terenami zielonymi w niedalekiej odległości od niewielkiej rzeczki. Kolejny człon nazwy ćwiczenia "architektura betonowa" to wyraz przekonania o potrzebie zwrócenia uwagi studentów na walory materiału budowlanego, który staje się współcześnie szczególnie atrakcyjny w nowych grach i umożliwia nadanie prawie dowolnego kształtu architekturze. Rola, jaką odgrywa beton w tworzeniu budynków nowoczesnych, jest nie do przecenienia. Jego chropowata powierzchnia jest dziś odbierana jako element estetyczny, bez pejoratywnych konotacji. Architektura zawsze poszukiwała środków materialnych, które pozwalałyby twórcy na dowolne formowanie budowli. Tu kształty papierowej architektury tworzą bryły, płaszczyzny, linie i punkty. Wyrastają z zielonego terenu i stają się całkowicie realistyczne dzięki malowanym perspektywom oraz komputerowym wizualizacjom.

Tomasz Kozłowski

Architektura betonowa - Gra brył - Dom w krajobrazie 1

i

Autor: studenci

Kolaż, wyróżnione projekty, autorzy prac (od lewej): Szymon Kołcz, Kamil Federyga, Angelika Żądło, Mateusz Cęckiewicz, Sara Bartuś, Julia Baran, Dilyara Torbayeva, Zofia Przewrocka, Karolina Pochopień, Palina Hauryshuk, Małgorzata Kawula, Jan Magiera, Monika Kądziołka, Natalia Mordarska, Weronika Kalina, Paulina Macieja, Zuzanna Budzyń, Gabriela Lach, Jakub Kolak, Dominika Cieplak, Simone Koczyla, Damian Nowak, Dominika Tyrlik, Aleksandra Iwańska

Autor: Mateusz Binda, prowadzący: Anna Mielnik

Opis autorski:

Bryła domu składa się z dwóch głównych części: prostopadłościennego, betonowego muru, wbijającego się jak klin w stok wzgórza oraz bryły opartej o kształt krzyża greckiego. Formy zostały ustawione do siebie prostopadle, aby w wyniku ich przebicia część jednej z nich została nadwieszona ponad opadające zbocze. Motyw krzyża powtórzony został w formie słupa i jest konsekwentnie kontynuowany w rysunku rzutów i przekroi. Kompozycja i kształt form zestawionych w projekcie domu, jak i obiektów rozproszonych w jego otoczeniu odwołuje się do dzieł suprematyzmu.

Architektura betonowa - Gra brył - Dom w krajobrazie 2

i

Autor: Mateusz_Binda

Autor: Weronika Kołodziejczyk, prowadzący: Przemysław Bigaj

Opis autorski:

Gra brył polega tutaj na zabawie proporcjami, wysokościami, kształtami. Na parterze zlokalizowano garaż. Na pierwszym piętrze jest strefa dzienna z widokiem na okolicę oraz taras, który połączony schodami z terenem umożliwia spacery pośród zieleni na działce. Najwyższa kondygnacja to strefa nocna. Przeszklony łącznik zapewnia połączenie tej części mieszkalnej z resztą domu. Z drugiej strony łącznik tworząc przestrzeń między nimi, zapewnia poczucie prywatności w strefie nocnej.

Architektura betonowa - Gra brył - Dom w krajobrazie 3

i

Autor: Weronika Kołodziejczyk

Autor: Diana Yarkovska, prowadzący: Grzegorz Twardowski

Opis autorski:

Pretekstem do poszukiwania formy architektonicznej była gra brył elementarnych. Projektowana forma składa się z: prostokąta, cylindra i wycinka koła, które intelektualnie przenikają się między sobą, oraz prostokąta stojącego obok. Projekt został urozmaicony poprzez dodanie nieregularnego kształtu – fali, która płynnie wychodzi z cylindra. Całość tworzy zwięzłą formę architektoniczną i grę brył. Obiekt posiada trzy kondygnacje mieszkalne. Na terenie działki zaprojektowano basen od strony zachodniej oraz zieleń wysoką: drzewa, krzewy i trawy ozdobne. Obiekt zaprojektowany pod użytkowanie 5-osobowej rodziny.

Architektura betonowa - Gra brył - Dom w krajobrazie 4

i

Autor: Diana Yarkovska