Centrum Edukacji i Wsparcia Dziecka oraz Rodziny w Strzelcach Opolskich: wyniki konkursu

W konkursie na projekt Centrum Edukacji i Wsparcia Dziecka oraz Rodziny w Strzelcach Opolskich zwyciężyła gdyńska pracownia Interurban. Szukaliśmy takich prac, które będą budowały jakość przestrzenną miasta, jego tożsamość i rozpoznawalność – mówił tuż po ogłoszeniu wyników Zbigniew Maćków, przewodniczący jury.

Konkurs na projekt Centrum Edukacji i Wsparcia Dziecka oraz Rodziny to pierwszy w historii konkurs architektoniczny zorganizowany przez Starostwo Powiatowe w Strzelcach Opolskich. Urząd przeprowadził go we współpracy z opolskim oddziałem SARP. Zadaniem uczestników było zaprojektowanie obiektu o powierzchni ok. 4 tys. m², w którym siedzibę znalazłby zespół szkół specjalnych dla ok. 100 uczniów oraz poradnia psychologiczno–pedagogiczna. Budynek przewidziano w części terenu zajmowanego dziś przez dworzec PKS w samym centrum miasta.

W pięcioosobowym jury pod przewodnictwem Zbigniwa Maćkowa znaleźli się: Ewelina Jelito, sekretarz Powiatu Strzeleckiego, Ewa Pinkawa, naczelnik Wydziału Edukacji Kultury i Turystyki oraz architekci Andrzej Nowak i Józef Franczok. Na konkurs nadesłano 9 prac.

Ostatecznie pierwsze miejsce i 30 tys. zł otrzymało biuro Interurban z Gdyni. Autorzy zaproponowali zespół czterech brył o zróżnicowanych wysokościach odpowiadających skalą okolicznym budynkom. Sąsiedztwo dworca autobusowego miało bezpośredni wpływ na kształtowanie obiektu. Introwertyczny układ z wewnętrznymi atriami pozwala na skuteczne odseparowanie głównych funkcji od otoczenia – tłumaczą. Do realizacji konstrukcji oraz fasad projektanci zaplanowali elementy z drewna klejonego krzyżowo w technologii CLT. Materiał ten ma być  wyeksponowany także w części wnętrz jako gotowe powierzchnie wykończeniowe.

Koncepcja opiera się na zrozumieniu, że sposób, w jaki budujemy dzisiaj, ma ogromny wpływ na ludzi, a także na środowisko naturalne. Holistyczne podejście do zrównoważonego budownictwa poprzez uwzględnienie całego cyklu życia oraz zrozumienie, że wszystkie fazy rozwoju muszą być brane pod uwagę, powinno stanowić podstawę nowego sposobu projektowania lepszego środowiska życia – deklarują architekci. W budynku przewiedzieli też szereg rozwiązań proekologicznych, jak instalacje do gromadzenia i wykorzystywania deszczówki, ogniwa fotowoltaiczne wspomagające zapotrzebowanie obiektu na energię czy centrale wentylacyjne nawiewno-wywiewne z wysokosprawnym odzyskiem ciepła (rekuperatory).

Sędziowie docenili zespół Interurban za udaną kompozycję obiektu, a jednocześnie wpisanie go w niełatwy kontekst urbanistyczny. Przedstawione rozwiązania z jednej strony zapewnia wysoki komfort dla użytkowników, z drugiej zaś budują jakość architektoniczną, tak potrzebną dla ładu przestrzennego w tej części miasta. Na szczególna uwagę zasługuje strefa wejściowa, która przechodząc płynnie w hol, otwiera się na salę wielofunkcyjną i atrium po drugiej stronie. Daje to bardzo szeroki potencjał zastosowań i może służyć do budowania dobrych relacji pomiędzy codziennymi użytkownikami ośrodka i mieszkańcami miasta – czytamy w uzasadnieniu.

Drugą nagrodę i 20 tys. zł otrzymała Inicjatywa Projektowa. Architekci zaproponowali obiekt na planie okręgu z dostawioną z boku trzykondygnacyjną bryłą, w której przewidzieli administrację, gabinety terapeutyczne i poradnię pedagogiczno-psychologiczną. Wszystkie sale lekcyjne wraz z towarzyszącymi im pomieszczeniami pomocniczymi znalazły się na parterze. Dwa pierścienie korytarzy połączono trzema szerszym, promienistymi  łącznikami, wyznaczającymi poszczególne zespoły sal lekcyjnych. Komunikacja oparta na kole, brak prostopadłych korytarzy, oraz powiązania widokowe wszystkich części budynku przez przeszklony dziedziniec zmniejszają poczucie zagrożenia i niepewności u szczególnie wrażliwych użytkowników – wyjaśniają architekci. Budynek zaprojektowali w konstrukcji drewnianej, w technologii CLT. Modułowość obiektu wykorzystali również w prefabrykacji płyt stropowych, oraz w panelach elewacyjnych, które zaplanowali jako żelbetowe, preizolowane elementy powtarzalne. Wśród proekologicznych rozwiązań przewidzianych w koncepcji jest m.in. wentylacja mechaniczną z odzyskiem ciepła, pompa ciepła, ogniwa fotowoltaiczne i wiatrak.

Trzecią nagrodę i 10 tys. zł otrzymało biuro Archigrest. Architekci zaprojektowali dwukondygnacyjny budynek sprawiający wrażenie niewielkiego zespołu pawilonów usytuowanych na wspólnej bazie. Centralną przestrzenią obiektu jest dwukondygnacyjny hol, z którego dostępne są poszczególne funkcje: aula, blok rehabilitacyjno-sportowy, sale zajęciowe, dziedziniec. Do budowy podobnie jak autorzy pracy, która otrzymała II nagrodę zaproponowali prefabrykowaną konstrukcję drewnianą z CLT. Elewacje wykończone byłyby jasnym tynkiem o dwóch kontrastujących fakturach oraz drewnem.

Charakterystycznym elementem architektury są liczne patia, zaplanowane zarówno na parterze, jak i na piętrze. Traktujemy jako miejsca odpoczynku lub zabaw integracyjnych – wyjaśniają architekci. Wiele uwagi poświęcili też zagospodarowaniu terenu, projektując m.in. kameralne ogrody, place zabaw, miejsca integracji, a także zadaszony pasaż, który łączyłby ulicę Powstańców Śląskich z planowanym ciągiem pieszym i pełnił funkcję rolę wiaty dla uczniów dojeżdżających busami. Z kolei obszar wzdłuż południowej granicy działki, pomiędzy ogrodzonym ogrodem szkolnym a pętlą PKS, przeznaczyli na obserwatorium przyrody. Znajdują się tu kolekcje roślin rodzimych, ścieżki spacerowe z ławkami, program związany z edukacją przyrodniczą i ekologiczną – czytamy w opisie pracy.

Jury przyznało też dwa równorzędne wyróżnienia po 5 tys. zł. Otrzymały je pracownie BIM Architekci i ch+ architekci. Szukaliśmy takich prac, aby w żadnym geście, w żadnym rozwiązaniu projektowym nie stygmatyzować użytkowników, tylko „wciągać ich do pełnego życia”. Ale też takich, które będą budowały jakość przestrzenną Strzelec, jego tożsamość i rozpoznawalność – mówił tuż po ogłoszeniu wyników Zbigniew Maćków, przewodniczący jury. Centrum Edukacji i Wsparcia Dziecka oraz Rodziny w Strzelcach Opolskich powstać ma w perspektywie najbliższych dwóch-trzech lat.