Centrum Przesiadkowe w Bielsku-Białej: wyniki konkursu SARP

Stowarzyszenie Architektów Polskich oddział Bielsko-Biała rozstrzygnęło konkurs architektoniczno-urbanistyczny na zagospodarowanie terenów w otoczeniu dworca kolejowego w Bielsku. Główne nagrody przypadły ex aequo pracowni Lobo oraz zespołowi Michała Stangla, Tomasza Bradeckiego, Michała Beima, Anny Czapli i Katariny Kędrak.

Konkurs architektoniczny na zlecenie urzędu miasta Bielsko-Biała zorganizował lokalny SARP. Zadaniem uczestników było zaproponowanie nowego zagospodarowania blisko 30 hektarów wokół dworca kolejowego, wyznaczonych od wschodu ulicami Grażyńskiego, Okrzei, Podwale, Gazowniczą i Wałową, od południa Wałową, od zachodu  3-go Maja i Warszawską, a od północy Trakcyjną. Obszar ten przeznaczony jest pod nowoczesne centrum przesiadkowe, dlatego architekci będą musieli pogodzić w jednym miejscu różnorodne funkcje i formy użytkowania. W przyszłości ma to być nie tylko brama miasta, ale również miejsce, z którego na co dzień będą korzystać mieszkańcy Bielska i całego Podbeskidzia. Liczymy na podejście miastotwórcze, niepozbawione wrażliwości na elementy zgodne z duchem Bielska – podkreśla Maciej Zuber, prezes bielskiego oddziału SARP. Jak dodaje, bardzo istotne dla projektu są uwarunkowania historyczne. Chodzi przede wszystkim o sąsiedztwo zabytkowego dworca zrealizowanego w 1890 roku według projektu Carla Schulza. W latach 1995-2001 obiekt poddany został generalnemu remontowi, za co zresztą nagrodzono go główną nagrodą w konkursie Modernizacja Roku.

Nowe otoczenie dworca w Bielsku-Białej

Celem konkursu było wypracowanie najlepszych rozwiązań funkcjonalnych pod budowę w przyszłości nowoczesnego centrum komunikacyjno-przesiadkowego. Wyniki posłużą do uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, stanowiącego podstawę dla nowej zabudowy wokół dworca. Projekt miał obejmować m.in. propozycję przebudowy i zadaszenia peronów, adaptacji obiektów dworca do nowych funkcji, realizacji parkingów wielopoziomowych i nowej obiektów komercyjnych. W jury pod przewodnictwem Małgorzaty Pilinkiewicz znaleźli się: Andrzej Ptaszkiewicz, Piotr Then, Piotr Wróbel, Przemysław Kamiński, Wojciech Waluś, Ewa Grabska-Gawęda i Małgorzata Mazurek.

Wyniki konkursu na koncepcję centrum przesiadkowego w Bielsku-Białej

Do konkursu zakwalifikowało się 51 uczestników. Ostatecznie wymogi formalne spełniło 10 zespołów. Konkurs był trudny. Należało bowiem zaprojektować nie tylko samo centrum przesiadkowe, ale również jego rozwiązania funkcjonalne i połączenie z miastem. Także z tą częścią, która potrzebuje nowego impulsu inwestycyjnego – podsumowuje wyniki Małgorzata Pilinkiewicz. Jury postanowiło nie przyznawać pierwszej nagrody, a jedynie dwie równorzędne nagrody drugie. Otrzymały je Lobo pracownia architektoniczna Michał Kościelny (Michał Kościelny, Martyna Kotulek, Zuzanna Wojciech, Aleksandra Targiel, Jakub Jopek) oraz Michał Stangel, Tomasz Bradecki, Michał Beim, Anna Czapla i Katarina Kędrak.

Pracownię Lobo doceniono za śmiałe i konsekwentne kształtowanie wyrazu architektonicznego układu kładek pieszo-rowerowych i zadaszeń identyfikujących elementy składowe centrum przesiadkowego oraz spajających wizualnie dwie części miasta rozdzielone terenami kolejowymi. Sędziowie zwrócili też uwagę na wskazanie kierunku zmian układu komunikacji kołowej, zmierzających do uspokojenia ruchu w ciągu ulic Warszawska, 3 Maja i utworzenia atrakcyjnej formy miejskiej alei oraz za przedstawienie nowych możliwości funkcjonalnych dla terenów kolejowych po dawnym dworcu towarowym.

Propozycję  Michała Stangla i Tomasza Bradeckiego nagrodzono za prawidłowe rozmieszczenie elementów centrum przesiadkowego, maksymalnie skracające przejścia piesze dla jego użytkowników, a także prawidłowe powiązanie ciągami ruchu pieszego obu rozdzielonych terenami kolejowymi części miasta. Sędziom szczególnie przypadło do gustu  skomasowania obsługi komunikacji autobusowej po wschodniej stronie torów kolejowych i jej dobre powiązanie z projektowaną ul. Nowopiekarską.

Trzecią nagrodę w konkursie na projekt Centrum Przesiadkowego w Bielsku-Białej przyznano Jakubowi i Stanisławowowi Botwinom za przemyślany i zdyscyplinowany układ funkcjonalny oraz prawidłowe powiązanie elementów centrum przesiadkowego z układem komunikacyjnym i właściwe wykorzystanie ich miastotwórczej roli.

Wyróżnienia przypadły z kolei pracowni KJ Architekci (Katarzyna Jucha, Michał Jania, Filip Łękawski) oraz Sebastianowi Kulikowi za ciekawe rozwiązania architektoniczne współgrające z istniejącym, zabytkowym budynkiem dworca i konsekwentne wprowadzenia zieleni na zadaszenia peronów i obiektów dworców autobusowych oraz pracowni KRYJAK za ukazanie możliwości alternatywnych rozwiązań dla centrum przesiadkowego lokalizowanego na południe od istniejącego dworca kolejowego, co pozwoliłoby na bardziej harmonijne powiązanie z historycznym centrum miasta.

Wielofunkcyjna strefa śródmiejska

Spełniły się nasze oczekiwania – mówi Maciej Zuber, prezes oddziału SARP w Bielsku-Białej. Dzięki zaufaniu, jakim obdarzyło nas miasto, powierzając zadanie organizacji konkursu, powstała koncepcja zagospodarowania ważnego obszaru Bielska-Białej. Jesteśmy przekonani, że w przyszłości możliwe będzie przekształcenie tego miejsca w wielofunkcyjną strefę śródmiejską, zaś centrum przesiadkowe, jak i otaczający je obszar, pociągną za sobą rozwój całego miasta.

Władze miasta w jury reprezentował wiceprezydent Bielska-Białej Przemysław Kamiński: Wypracowana w konkursie i późniejszej debacie wizja będzie nam przyświecać przy opracowaniu projektu architektonicznego dla miejsca, które ma integrować dworzec kolejowy z dworcem komunikacji dalekobieżnej, a także Miejskim Zakładem Komunikacyjnym. Mam nadzieję, że w niedługim czasie, czyli już w obecnej perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027 uda nam się zrealizować ten projekt. Z pewnością będziemy zachęcać mieszkańców do wspierania tej inicjatywy – dodaje wiceprezydent Kamiński. Koszt inwestycji, czyli budowę węzła przesiadkowego wraz z powstaniem ul. Nowopiekarskiej miasto szacuje na ok. 400 mln zł. W najbliższym czasie planowana jest dyskusja ze wszystkimi uczestnikami konkursu. Więcej informacji na stronie www.bielsko.sarp.com.pl.