Dworzec Częstochowa Główna należy do najmłodszych w Polsce. Oddany do użytku w 1996 roku pawilon, zrealizowany według konkursowego projektu zespołu Ryszarda Frankowicza z lat 70., wkrótce czeka jednak rozbiórka. Na jego miejscu powstanie zupełnie nowy dworzec według koncepcji wyłonionej w konkursie architektonicznym z 2019 roku. Zorganizowały go wspólnie PKP, lokalny oddział SARP, Gmina Miasta Częstochowy i spółka PKS. Zadanie, jakie postawiono przed uczestnikami, zostało podzielone na dwie części. Pierwsza dotyczyła opracowania projektu nowego dworca, druga – studialnej koncepcji, która pokazać miała możliwości zwiększenia komercyjnego potencjału dla całego obszaru. W jury pod przewodnictwem Ryszarda Jurkowskiego znaleźli się m.in. architekci Stanisław Bochyński, Ewa Rowicka, Mariusz Błażewicz i Hubert Wąsek, jako sekretarz organizacyjny.
Dworzec Częstochowa Główna: wyniki konkursu
Spośród 23 projektów nadesłanych na konkurs sędziowie za najlepszy uznali ten opracowany przez biura Toprojekt, AND Studio i Studio Antonini. Architekci zdecydowali o wykorzystaniu istniejącej konstrukcji pasażu nad torami, wydłużając ją w kierunkach wschodnim i zachodnim. Na obu końcach nowe bryły zostały oparte na szklanych prostopadłościanach parterów, z których wschodni, większy, mieścić miałby m.in. kasy biletowe, punkt informacji kolejowej i toalety, zachodni zaś jedynie info- i biletomaty oraz toalety. Na kondygnacji powyżej przewidziano pasaż handlowy z poczekalnią, restauracją, miejscem zabaw dla dzieci i kaplicą, a na ostatniej pomieszczenia służb obsługi kolei i pomieszczenia techniczne.
Czytaj też: Izba Lekarska w Gdańsku według Toprojekt: wyniki konkursu |
i
Połączenie starej i nowej struktury uzyskano przez pokrycie całego górnego prostopadłościanu poziomymi, metalowymi, refleksyjnymi panelami. Ponieważ obiekt jest bardzo długi, odbicia zmieniać się będą wraz ze zmianą kąta patrzenia. Okładzina przykrywać ma wszystkie punkty styku starej i nowej części, przypadkowe otwory okienne, różnice wysokości dachów oraz elementy instalacji wentylacji i klimatyzacji zlokalizowane na dachach – tłumaczą autorzy.
Od wschodu zaprojektowali też nową wieżę zegarową. Obiekt ten, w konstrukcji stalowej, pokryty mlecznym szkłem i podświetlony od środka, stanowiłby charakterystyczną dominantę, dobrze widoczną zarówno od strony ulicy Piłsudskiego, jak i z placu Rady Europy i wiaduktu w alei Najświętszej Marii Panny. W zakresie studialnej koncepcji, ukazującej potencjał zagospodarowania okolicy, architekci zaproponowali m.in. dalszą rozbudowę prostopadłościanu nad torami w stronę zachodnią i usytuowanie w nim funkcji handlowo-usługowych, w tym na przykład hotelu.
i
Drugą nagrodę w konkursie zdobyła Grupa Architektoniczna Domino, w składzie: Wojciech Dunaj, Rafał Stemporowski, Izabela Chruściel, Anita Dunaj, a trzecią pracownia 22Architekci. Jury przyznało też trzy wyróżnienia: pracowni Atrium, Kacprowi Rojkowi oraz konsorcjum firm „TU” i Topos Studio.
Dworzec Częstochowa Główna: realizacja
Pod koniec października PKP S.A. podpisały umowy na opracowanie dokumentacji projektowej z pracowniami wybranymi w konkursie architektonicznym. Etap projektowania zakończy się uzyskaniem pozwolenia na budowę jesienią 2021 roku. Jego następstwem będzie ogłoszenie przetargu na wybór wykonawcy prac budowlanych, a następnie, po jego wyborze, rozpoczęcie realizacji nowego dworca Częstochowa Główna. Planowany termin oddania obiektu do użytku to koniec roku 2023.Budowa dworca będzie realizowana ze środków unijnych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Dokładne koszty inwestycji zostaną przedstawione po opracowaniu dokumentacji projektowej oraz rozstrzygnięciu przetargu na wybór wykonawcy prac budowlanych.
