| Nazwa obiektu | Wystawa stała Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie |
| Autorzy | plus3-architekci, architekt Katarzyna Głażewska (scenariusz wystawy), architekci Aleksandra Stoltz, Grażyna Woźniak-Głażewska, Paulina Cieśla, Natalia Bilska, Vladyslav Marchenko, studentka Weronika Sromek; PL Studio Patryk Żurawski, architekci Patryk Żurawski, Agnieszka Łańko (konsultacje), Manufaktura Technologiczna, Maciej Łukaszewicz (koordynacja), Jakub Szot (akustyka ekspozycji), Wojciech Kostrzewa (audio), Marek Fornalski (multimedia), Adam Fąfara (kontent) |
| Inwestor | Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Sportu |
| Powierzchnia użytkowa | 5100.0 m² |
| Data realizacji (koniec) | 2023 |
Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie będzie już dziesiątym oddziałem Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku. Siedziba placówki powstanie w pobliżu ujścia rzeki Łeby do Bałtyku. Koncepcja obiektu została wyłoniona w konkursie architektonicznym z 2016 roku. Zwyciężyła wówczas praca biura plus3-architekci, które zaproponowało bryłę o falującej elewacji pokrytej giętymi drewnianymi listwami, otwierającą się na główną promenadę miasta i kanał portowy. Budowa już trwa. Nowy gmach o powierzchni ponad 5000 m² ma zostać oddany do użytku w 2022 roku. Tymczasem w marca Narodowe Muzeum Morskie ogłosiło konkurs na koncepcję wystawy stałej. W 15-osobowym jury znaleźli się Piotr Mikołajczak (przewodniczący), Paweł Gełesz, Kazimierz Kleina, Andrzej Strzechmiński, Iwona Sierżęga, Michał Kołodziejczyk, Jerzy Litwin, Szymon Kulas, Marcin Westphal, Krzysztof Zamościński, Krzysztof Kurzyk, Małgorzata Kowalska, Patryk Klein, Jakub Adamczak i Marek Jankowski.Głównym założeniem ekspozycji miało być przedstawienie różnych aspektów archeologicznych badań podwodnych prowadzonych na przestrzeni lat przez Muzeum Morskie. Zaplanowano też ukazanie historii bałtyckiej żeglugi – od X do XV wieku, a także rybołówstwa oraz morskiej energetyki wiatrowej. Konkurs rozstrzygnięto 12 maja. Za najlepszą propozycję sędziowie uznali tę przygotowaną przez pracownię plus3 architekci w zespole z PL Studio Patryk Żurawski i Manufakturą Technologiczną. Autorzy, którzy pracowali też nad koncepcją samego gmachu, zwracają uwagę, że budynek i wystawa to nierozerwalna całość. Przestrzeń muzeum jest pomyślana jako otwarta, nowoczesna, pozwalającą oglądać świat i eksponaty z różnych punktów widzenia, z wielu poziomów antresol i kładek. To rodzaj muzealnej hali szkutniczej, w której nie brak miejsca na intrygujące eksperymenty, a przede wszystkim, rozmaite ścieżki zwiedzania – tłumaczą.
i
Wraki i duchy przeszłości w Muzeum Archeologii Podwodnej
W zwycięskim pracy zaproponowali m.in. wprowadzenie do scenariusza nietypowych narratorów, którzy byliby wirtualnymi przewodnikami określonych tematycznie i chronologicznie części ekspozycji. Słowiański żeglarz z czasów wikingów, średniowieczny kupiec, rybak, fotograf, nurek, naukowczyni czy Kaszubka będą zaczepiać zwiedzających w różnych częściach wystawy. Dzięki zastosowaniu współczesnej technologii ich narracja może podlegać modyfikacji i adaptacji w zależności od zainteresowań czy wieku zwiedzających. Co istotne koncepcję tą można zrealizować również w stu procentach analogowo, chociażby rozpisując dynamiczny plan działań muzealnym animatorom – wyjaśniają projektanci.W pierwszej części wystawy prezentowane będą najstarsze eksponaty, czyli wraki słowiańskich łodzi datowane na X-XI wiek. Dominuje tu ciemna kolorystyka, która wprowadzać ma aurę tajemniczości. Miedziowiec, czyli średniowieczny statek handlowy typu holk, to główny element wystawy poświęconej żegludze i handlowi. Z ewolucją Półwyspu Helskiego zwiedzający zapoznają się, spacerując we wnętrzu organicznej formy usytuowanej w centralnej części muzeum. Jak piszą projektanci, to rodzaj mebla, nietypowej ławy, wykonanej z ułożonej warstwicowo sklejki diuna, ale przede wszystkim dynamiczna i kameralna przestrzeń wystawowa z informacjami o samej Łebie, okolicznej roślinności i wydmach.Na wystawie znajdzie się też oryginalny kuter B-25. Ta blisko 25-metrowa jednostka o oznaczeniu GDY-18 zacumuje w muzeum jeszcze w trakcie budowy. Przecięty na pół, tak by można było zajrzeć do wnętrza ładowni, ze zdjętą częścią poszycia, która odsłania maszynownię, z pewnością będzie stanowił wyjątkową atrakcję. Powyżej parteru, na galeriach pierwszego i drugiego piętra, swoje miejsce znajdą z kolei różnorodne, nieco mniejsze gabarytowo eksponaty. Zwiedzający zgłębią tam wiedzę o ratownictwie morskim, bezpieczeństwie statku rybackiego czy żegludze ujścia Wisły. Jury konkursu na projekt wystawy stałej Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie przyznało także drugie, trzecie i czwarte miejsce. Otrzymały je kolejno Koza Nostra Studio, Plazma Project i Pattern Recognition. Otwarcie wystawy planowane jest na 2023 rok. Całkowity koszt inwestycji wynosi ok. 40 mln zł. Środki na realizację pochodzą z Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!
