Stymulująca przestrzeń – o zagospodarowaniu nabrzeży jeziora Ukiel Krzysztof Mycielski

Każdą z marin narysowała inna lokalna pracownia, ale wszystkie już na etapie konkursu ściśle ze sobą współpracowały. Przyniosło to spektakularny efekt. Stosując podobny język, zarówno architektury, rozwiązań krajobrazowych, jak i informacji wizualnej, osiągnięto stylistyczną spójność. Jednocześnie w każdym ze zrealizowanych obszarów czytelny jest silny element autorski, który czyni je miejscami o atrakcyjnej, indywidualnej atmosferze – pisze Krzysztof Mycielski.

Olsztyńska realizacja jest przykładem, jak nie dewastując krajobrazu, można zamienić nie tylko nabrzeża, ale i samo jezioro w przestrzeń publiczną. Wystarczy na trzech przeciwległych brzegach zbudować trzy mariny wraz z mądrze dobranymi funkcjami towarzyszącymi, a następnie miejsca te skomunikować ze sobą poprzez wodę i za pomocą ścieżek rowerowych. W ten sposób za sprawą jednej kompleksowej inwestycji udało się zintegrować Olsztyn nie tylko z jeziorem Ukiel, ale w konsekwencji i z całym ciągiem połączonych z nim zbiorników wodnych, które są unikalnym atutem tego miasta.

Każdą z marin narysowała inna lokalna pracownia, ale wszystkie już na etapie konkursu ściśle ze sobą współpracowały. Przyniosło to spektakularny efekt. Stosując podobny język, zarówno architektury, rozwiązań krajobrazowych, jak i informacji wizualnej, osiągnięto stylistyczną spójność, która wciąż jest w polskiej przestrzeni rzadkością. Jednocześnie w każdym ze zrealizowanych obszarów czytelny jest silny element autorski, który czyni je miejscami o atrakcyjnej, indywidualnej atmosferze. Każdy, oprócz portu i wypożyczalni sprzętu, zawiera własną ofertę, skierowaną do różnych odbiorców. Część zaprojektowana przez pracownię Dżus GK Architekci, położona w odległości zaledwie dwóch kilometrów od centrum, obejmuje przede wszystkim piaszczystą plażę z kąpieliskiem i towarzyszącą jej infrastrukturą.

W ciepłe weekendy ściągają tu tysiącami mieszkańcy miasta i jego okolic. Miejsce potrzebne na plażę i biegnącą za nią promenadę uzyskano, odsuwając zaprojektowane obiekty maksymalnie od brzegu. Najważniejszy pomysł polegał na tym, by ustawione prostopadle do wody parterowe budynki przebieralni i toalet nie zasłaniały widoku na jezioro. Pomiędzy nimi powstały ułatwiające orientację piesze uliczki, które sprawiają jednocześnie, że plaża swobodnie przenika się z położonym za nią lasem. Kształt wszystkich budynków dopasowano do rzeźby terenu i układu rosnących tu drzew. Pofałdowany krajobraz płynnie przechodzi w zaprojektowane na niektórych dachach drewniane tarasy, z których rozciąga się atrakcyjna panorama na jezioro. Przedłużeniem całego zespołu w kierunku wody jest rozbudowane molo i stojący przy nim w charakterze dominanty dwukondygnacyjny budynek służb ratunkowych. W części ażurowy obiekt wysunięto daleko nad taflę jeziora, oferując na poziomie pierwszego piętra dodatkowy taras pozwalający objąć wzrokiem całość założenia.

Po drugiej stronie jeziora widać analogicznie lekki i zawieszony nad wodą budynek restauracji, podobnie sąsiadujący z portem i otoczony drewnianymi tarasami. Pawilon ten stanowi fragment Bazy Sportów Kajakarskich zaprojektowanej przez pracownię Piotra Mikulskiego-Bąka. W głębi lądu zlokalizowano rozczłonkowany, bo wkomponowany między rosnące drzewa, budynek hal sportowych. Jest on bodaj najciekawszym z obiektów zrealizowanych nad jeziorem. Utrzymany w skandynawskim stylu, przy użyciu naturalnych materiałów i transparentnych szklanych ścian, urzeka wyciszeniem form. Dobrze widoczne we wnętrzu pnie drzew stały się integralną częścią architektury. Całość dopełniono tu drewnianymi pomostami ciągnącymi się od budynku restauracji daleko wzdłuż trzcin wschodniego brzegu. Przy pomostach zaaranżowano liczne siedziska i schodzące ku wodzie kameralne tarasy.

Trzecie z miejsc, tzw. Słoneczna Polana autorstwa pracowni Restudio, stanowi wobec miasta rodzaj kontrapunktu. Zaprojektowane tu obiekty postrzegamy z przeciwległego brzegu jeziora zaledwie jako dwie jasne, poziome kreski na tle ciemnego lasu. W rzeczywistości są to dwa budynku o horyzontalnej kompozycji. Miejsce to, mniej uczęszczane od pozostałych, bo też o nieco elitarnym charakterze i najbardziej oddalone od miejskiej zabudowy, nawiązuje z miastem spektakularną relację. Między budynkami zlokalizowano zielone tarasowe schody, na których osi, po drugiej stronie jeziora, widać historyczną i współczesną panoramę Olsztyna.

Na spójny język wszystkich trzech marin składają się liczne żeglarskie odniesienia, takie jak drewniane deki tarasów i utrzymane w podobnej stylistyce elementy małej architektury, horyzontalne rytmy i przypominające laminowane kadłuby łodzi białe okładziny, transparentne fragmenty budynków i stosowane w nich ażurowe przesłony. Poszczególne obiekty za sprawą użytych materiałów i zielonych dachów uzupełniają się z przyrodą.

Najważniejszym tematem tej realizacji pozostaje jezioro z jego naturą – stymulująca dla miasta przestrzeń publiczna między obiektami.