| Nazwa obiektu | Dom w zagrodzie |
| Adres obiektu | Dolny Śląsk |
| Autorzy | NA NO WO architekci, architekci Rafał Tamowicz, Piotr Cugier |
| Konstrukcja | Piotr Ławniczak, Sebastian Toś |
| Instalacje | sanitarne: Anna Kupczyk, elektryczne: Marcin Stelmach, Piotr Kubas |
| Inwestor | prywatny |
| Powierzchnia terenu | 3760 m² |
| Powierzchnia użytkowa | 346 m² |
| Kubatura | 2375 m³ |
| Projekt | 2020/2021 |
Nowoczesna zagroda
Miejsce, w którym położone jest gospodarstwo zauroczyło parę inwestorów. Postanowili oni starą stodołę rozbudować i zaadaptować na potrzeby przyszłego domu. To duże wyzwanie, bo cała wieś objęta jest strefą ochrony konserwatorskiej. W zabytkowym układzie wsi można dostrzec przykłady zachowanych zabudów zagrodowych, w których budynki gospodarcze i mieszkalne rozlokowane są na planie litery „U” wokół dziedzińca wjazdowego. Projektując układ przestrzenny przyszłego domu, architekci postanowili nawiązać do tego, charakterystycznego dla wsi, sposobu zagospodarowania działki.
Dawna stodoła ma zostać rozbudowana o dwa budynki. Pierwszy, mieszczący strefę głównego wejścia, garaż i towarzyszące pomieszczenia pomocnicze, zostanie usytuowany z jednej strony jako jej przedłużenie. Drugi budynek, w którym znajdzie się część sypialna i strefa prywatna właścicieli, będzie dostawiony z drugiej strony prostopadle. Dziedziniec wjazdowy zostanie domknięty przez ustawiony równolegle, wolnostojący garaż z wiatą i warsztatem.
Przeszklone łączniki – wrota do części ogrodowej
Między nowo projektowanymi budynkami a dawną stodołą zaplanowano niskie przeszklone łączniki, umożliwiające wgląd z dziedzińca w ogrodową część działki. Nawiązują one do charakterystycznych, ustawionych naprzeciwko siebie, często pozostawionych w pozycji otwartej, historycznych wrót wiejskich budynków gospodarczych. Łączą one podwórze z tylną częścią posesji i przylegającymi polami uprawnymi.
i
Metamorfoza dawnej stodoły. Strefy półprywatna i prywatna
Rozplanowanie elementów rozbudowy dawnej stodoły na bazie schematu zabudowy zagrodowej umożliwiło stworzenie dwóch stref na działce: półprywatnej z dziedzińcem wjazdowym od frontu i prywatnej od strony ogrodu. Pomieszczenia strefy prywatnej otwierają się dużymi przeszkleniami na ogród i otaczający go krajobraz rozległych pól, natomiast od strony dziedzińca sąsiadującego z zabudowaniami wsi chronią prywatność mieszkańców dzięki zastosowaniu podwójnych elewacji. Przeszkloną ścianę korytarza prowadzącego do łazienek i sypialni przysłania murowana ażurowa ściana ceglana. Specjalny układ cegieł umożliwi wpuszczenie rozproszonego światła i zapewni widok na zewnątrz przy jednoczesnym ograniczeniu wglądu z zewnątrz w prywatną część domu.
Przestrzeń do spotkań rodzinno-towarzyskich…
Program funkcjonalny przyszłego domu projektanci postanowili stworzyć, zaczynając od usunięcia wewnętrznych podziałów w budynku starej stodoły, co pozwoliło otworzyć efektowną przestrzeń z wyeksponowaną więźbą dachową. Będzie to przyszła strefa dzienna o wysokości 6 metrów, z miejscem na 3-metrowy stół biesiadny i ponad 4-metrową choinkę świąteczną. Stworzenie przestrzeni odpowiedniej do organizacji dużych rodzinnych przyjęć i spotkań towarzyskich było bowiem jedną z głównych wytycznych projektowych.
…i do realizacji hobby
Inwestorzy szukali miejsca przepełnionego spokojem, gdzie życie będzie powiązane z otaczającą przyrodą. Dlatego w przestronnym ogrodzie oprócz warzywnika, zielnika i sadu przewidzieli miejsce, które będzie przeznaczone dla kur i kaczek.
Wolny czas inwestorka planuje poświęcać na realizowanie hobby, jakim jest krawiectwo i rękodzieło, dlatego w projekcie należało przewidzieć odrębny gabinet z widokiem na ogród i taras. Zostaną w nim umieszczone maszyny do szycia oraz regały z materiałami i dekoracjami. Natomiast wolnostojący garaż z warsztatem i połączona z nim dwustanowiskowa wiata to miejsce, które będzie umożliwiało realizowanie pasji motoryzacyjnych inwestora.
i
Odbudowa z odwzorowaniem elementów dawnej stodoły
Projekt obejmował pierwotnie rozbudowę i adaptację przedwojennej stodoły na funkcje mieszkalne, jednak stan techniczny i niekorzystna lokalizacja obiektu względem granicy działki sprawiły, że inwestorzy postanowili rozebrać budynek, a następnie go odbudować, przy częściowym użyciu zachowanych materiałów budowlanych.
Odbudowywana stodoła będzie stanowiła odwzorowanie starego obiektu pod względem gabarytów i proporcji. Najbardziej charakterystyczne elementy dawnego budynku, takie jak wiązary więźby dachowej, pokrycie dachu dachówką karpiówką żłobkowaną układaną w koronkę, nieregularny układ otworów okiennych i drzwiowych od strony podwórza, zostaną odtworzone. Cegła rozbiórkowa posłuży do wykończenia ścian od wewnątrz, a stare belki drewniane po demontażu więźby zostaną ponownie użyte jako konstrukcja stropu nagiego piętra. Renowacji i ponownemu wykorzystaniu będą również poddane takie elementy, jak stare drewniane wrota do wychodka z charakterystycznym sercem wyciętym w deskach oraz kamienne granitowe koryta, które będą pełniły funkcję umywalek.
Tak jak pierwotnie, budynek będzie otynkowany z zewnątrz, natomiast wnętrze zostanie wykończone płytką ceglaną. Odwrotny zabieg zostanie zastosowany w nowo projektowanych budynkach, gdzie elewacje będą wykonane z cegły rozbiórkowej, ułożonej w wątku polskim, a wnętrza będą tynkowane, minimalistyczne i malowane na biało.
Nowa stodoła – współczesne standardy użytkowe
Dzięki odbudowie możliwe będzie nowe usytuowanie budynku w stosunku do granicy z sąsiednią działką, zgodnie z obowiązującymi przepisami. To zaś pozwoli na zaprojektowanie nowych przeszkleń i wyjść na zewnątrz w elewacji południowej. Dodatkowo będzie można wykonać odpowiednią izolację termiczną i przeciwwilgociową.
W budynku zostaną zastosowane panele fotowoltaiczne, pompa ciepła i wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, co sprawi, że stodoła będzie spełniała współczesne standardy użytkowe.
