Nowa siedziba Muzeum Lubomirskich
Projekt nowej siedziby Muzeum Książąt Lubomirskich we Wrocławiu wyłoniono w konkursie architektonicznym z 2018 roku. Zakład Narodowy im. Ossolińskich przeprowadził go we współpracy z wrocławskim oddziałem Stowarzyszenia Architektów Polskich. Pierwsza nagroda przypadła pracowni WXCA. Architekci zaprojektowali siedmiokondygnacyjny obiekt z dwoma piętrami podziemnymi i jednym technicznym, ukrytym w czterospadowym dachu, na którego szczycie widzieliby ogólnodostępny ogród. Forma budynku nawiązuje do klasycznej miejskiej rezydencji, ale w centrum zamiast dziedzińca autorzy zaplanowali trzon mieszczący m.in. komunikację i magazyny zbiorów. Wokół, w układzie amfiladowym, znalazłyby się przestrzenie ekspozycyjne, pracownie i biura, a także niewielkie audytorium i kawiarnia.
Propozycja umiejscowienia muzeum w obiekcie o typologii miejskiej rezydencji odwołuje się do początków muzealnictwa i tradycji mecenatu. Zaproponowano budynek ponadczasowy, łączący nowoczesność z archaicznością, dobrze wpisujący się w miejski kontekst. Organizacja przestrzeni opiera się na przestrzeniach amfiladowych wnętrz, definiując w ten sposób zarówno przestrzenie publiczne, jak również przestrzeń wystawienniczą. Masywność i materialność budynku sprzyjać będzie funkcji muzealnej, ale daje też szansę na stworzenie optymalnych warunków klimatycznych wnętrz, bez potrzeby stosowania nadzwyczajnych środków technicznych – uzasadniali sędziowie.
Co znajdzie się w Muzeum Lubomirskich: wystawa stała Muzeum Lubomirskich
Dwa lata później rozstrzygnięto konkurs na koncepcję scenograficzną wystawy stałej. Zwyciężyło Studio 1:1 z Gdańska. Ekspozycję zaplanowano na pierwszym piętrze projektowanego gmachu. Uczestnicy mieli zaproponować formę zaprezentowania zbiorów, wstępne projekty gablot i elementów scenograficznych (w tym również oświetlenia) oraz identyfikacji wizualnej. Rozwiązania miały być dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, osób starszych i dzieci oraz mieć charakter ekologiczny. Należało także uwzględnić możliwość realizacji w przestrzeni wystawy zajęć edukacyjnych. Główną nagrodę przyznano za opracowanie spójnej koncepcji wykorzystującej potencjał przestrzeni muzeum. Wyodrębnienie przedsionka, skarbca i gabinetu prac na papierze nawiązuje do historycznego muzeum lwowskiego, ale jednocześnie współgra z pozostałymi salami i projektem architektonicznym budynku. Swoboda poruszania się i duża przestrzeń pozostałych gabinetów sprzyjają kontemplacji muzealiów – czytamy w uzasadnieniu. Sędziowie zwrócili też uwagę, że zaproponowana przez autorów kolorystyka koresponduje z bryłą budynku, a wyodrębnienie przestrzeni w galerii obrazu sprzyjać będzie prowadzeniu lekcji muzealnych, spotkań, a także odpoczynkowi podczas zwiedzania.
Budowa Muzeum Książąt Lubomirskich
Jak podało ostatnio ministerstwo kultury, budowa Muzeum Książąt Lubomirskich we Wrocławiu ma szansę rozpocząć się w przyszłym roku, tak aby obiekt był dostępny dla zwiedzających na przełomie 2026 i 2027 roku. Do gmach będzie można wejść z czterech stron: od ul. Szewskiej, pl. Uniwersyteckiego, ul. Fredry i dawnego Wydziału Farmacji, gdzie planowany jest kameralny skwer. Jak wspomniano, dodatkową zielona przestrzeń przewidziano na dachu. Powierzchnia użytkowa budynku wyniesie 9,1 tys. m².
Struktura muzeum odwołuje się do rytmów otaczających go historycznych budynków, charakteryzuje się jednak otwartością, wyważonymi proporcjami przeszkleń, swobodną kompozycją – opowiada architektka Anna Dobek-Lenczewska z WXCA, współautorka obiektu. Poprzez przestrzeń parteru połączy funkcje kultury, edukacji, handlu, gastronomii w ciąg powiązanych ze sobą przestrzeni publicznych zintegrowanych z zewnętrzem – dodaje architektka Anna Majewska-Karolak, która również opracowywała projekt.
Wizytówką Muzeum Książąt Lubomirskich ma być hol główny, w którym znajdą się m.in. kawiarnia, sklep i sala audytoryjna. Na parterze przewidziano też strefę edukacji. Pierwsze piętro zajmą galerie, drugie – pracownie konserwatorskie, a na trzecim rozplanowano część biurową. W centrum budynku architekci zaprojektowali natomiast magazyny, w których przechowywana będzie niezwykle cenna i wymagająca specjalistycznej opieki kolekcja Ossolineum.
Do wykończenia nowej siedziby Muzeum Lubomirskich architekci zaproponowali ręcznie wytwarzaną cegłę w szarym odcieniu. Organiczna kompozycja poziomych linii to próba swobodnej, zdystansowanej kontynuacji kierunków odczytanych w okolicznych zabytkowych budynkach – kamiennych boniowaniach, wyrazistych gzymsach, podziałach elewacyjnych. Drobna struktura nawarstwiających się bloków elewacyjnych odwołuje się do tradycji budownictwa, przywołuje na myśl siermiężność gotyckich przypór, masywność prymitywnej architektury. Minimalistyczny, oszczędny detal oraz zestawienie z przeziernością i lekkością szklenia nadaje budynkowi zdecydowanie współczesny charakter, inspirując refleksję nad wpływem tradycji na współczesność oraz ciągłością w architekturze i sztuce budowlanej – tłumaczą autorzy.
Muzeum Lubomirskich: historia
Stanowiące część Zakładu Narodowego im. Ossolińskich Muzeum Książąt Lubomirskich otwarto w 1870 roku we Lwowie. Było jedną z najważniejszych instytucji kultury na terenach polskich, zachowując status zbiorów prywatnych. W skład kolekcji wchodziło wiele bezcennych dzieł polskich i zagranicznych artystów, m.in. Albrechta Dürera czy Rembrandta. Po 1945 roku część zbiorów trafiła do Wrocławia – do reaktywowanego po wojnie Zakładu Narodowego im. Ossolińskich i wrocławskiego Muzeum Narodowego. Przez kilka ostatnich dziesięcioleci były one uzupełniane i opracowywane.
