Mobilne kioski - mała architektura w mieście

i

Autor: Archiwum Architektury Hugging Kiosk Hyunteka Yoona, wykonany na konkurs Chicago Lakefront Biennial Kiosk. Fot. Hyuntek Yoon

Mobilne kioski - mała architektura w wielkim mieście

2016-08-30 12:23

Mała architektura współtworzy ulice i definiuje przestrzeń publiczną. Jej jakość podnosi estetykę i prestiż miejsca, dlatego coraz częściej, również w Polsce, projekty aranżacji placów, skwerów i ulic zlecane są najlepszym biurom architektonicznym. Aby jednak przestrzeń była atrakcyjna dla mieszkańców, potrzeba nie tylko estetycznych mebli miejskich, ale przede wszystkim bogatego programu, a ten najłatwiej realizować, stawiając wielofunkcyjne, mobilne kioski i pawilony.

Tetra Shed to modularny system kiosków, zaprojektowany przez angielskie biuro Innovation Imperative. Jest wielofunkcyjny. Może być małym biurem, kasą biletową, punktem informacyjnym lub stoiskiem wystawowym. Montuje się go zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków. Kształt pawilonu pozwala na łączenie modułów w bardziej złożone zespoły, co zwiększa przestrzeń użytkową. Tetra Shed może być wykonany z drewna, sklejki czy miedzi. Konfigurator 3D jest dostępny na stronie producenta i umożliwia pełną indywidualizację projektu. Powierzchnia pojedynczego obiektu to 10,4 m2, wysokość – 3,3 m, a w najszerszym miejscu 4 m. Kiosk, dostosowany do samodzielnego złożenia, jest dostarczany w płaskiej paczce (pojedynczy element nie waży więcej niż 50 kg), choć można też zamówić montaż i posadowienie na działce przez wykwalifikowaną ekipę. Tetra Shed opcjonalnie ma wbudowane ogrzewanie podłogowe, system nagłaśniający i specjalnie zaprojektowane oświetlenie ledowe, umożliwiające programowanie różnych nastrojów. Darmowe aplikacje na iOS i Androida pozwalają na kontrolę i regulację temperatury oraz natężenia świateł. Istnieje możliwość zintegrowania modułu z systemami pozyskiwania energii odnawialnej.

Mobilne kioski - mała architektura w mieście

i

Autor: Archiwum Architektury Mocne, kolorowe oświetlenie wewnętrzne przyciąga uwagę do faktury i formy kiosku. Fot. Make Architects

Londyńska pracownia Make zaprojektowała przenośny prefabrykowany kiosk ze składaną aluminiową powłoką, jako inspiracja posłużyło tu japońskie origami. Obiekt zrealizowano w dwóch egzemplarzach, które zostały ustawione na nadbrzeżu w Canary Wharf w Londynie, jeden jako punkt informacyjny, drugi – gastronomiczny. Architekci przewidzieli dla nich jednak więcej funkcji. Składana struktura tworzy twardą osłonę, umożliwiając szczelne, bezpieczne zamknięcie lub – gdy jest otwarta – zapewniając daszek nad głowami klientów. Konstrukcja ma wymiary 1,95 x 3 m i składa się z wewnętrznej stalowej ramy wyłożonej wodoodporną sklejką. Zewnętrzne panele nie przylegają bezpośrednio do konstrukcji, tworząc pustkę powietrzną, która ma zapobiegać przegrzewaniu. Wyposażenie może być łatwo dostosowywane do potrzeb najemców.

Mobilne kioski - mała architektura w mieście

i

Autor: Archiwum Architektury Lekka i mobilna konstrukcja Green Market Stall projektu pracowni Edit! umożliwia tworzenie różnych aranżacji stoisk – zarówno centrycznych, jak i linearnych kompozycji. Fot. Michal Šeba

Funkcje usługowe pełni też moduł Zielony Stragan (Green Market Stall) projektu czeskiej pracowni Edit! W swoich założeniach architekci musieli uwzględnić lekkość konstrukcji i łatwość użytkowania, niski koszt produkcji, bezpieczeństwo i odporność na akty wandalizmu. Celem autorów była również zmiana roli rolnika ze zwykłego sprzedawcy na doradcę i tym samym uczynienie procesu sprzedaży atrakcyjniejszym. Czarna tablica, pełniąca jednocześnie funkcję drzwi, pozwala na personalizację stoiska, reklamę asortymentu oraz aktualizację informacji o dostępności towarów. Stoisko zostało zaprojektowane wraz z meblami: składaną ladą i skrzynkami na produkty. Zielone pawilony mogą być zestawiane na wiele sposobów i – w przeciwieństwie do typowych konstrukcji o podobnym charakterze – można je łączyć w grupy na planie koła (z placem dostępnym dla klientów) lub odwrócone tyłem (z przestrzenią magazynową pośrodku).

Mobilne kioski - mała architektura w mieście

i

Autor: Archiwum Architektury Sprzedaż i ekspozycja kwiatów odbywa się poza obrębem kiosku. Charles Hosea

Londyn od wielu lat stara się promować jako miasto dizajnu, w którym przestrzeń publiczna projektowana jest ze szczególną dbałością o detal, dlatego wiele z prezentowanych obiektów pochodzi właśnie stamtąd. Tak jest też z kioskiem z kwiatami projektu studia Archio, zlokalizowanym przy ulicy Ladbroke Grove w zachodniej części miasta. Uwagę przyciąga organiczna elewacja z drewna, inspirowana mikroskopowym obrazem płatków kwiatowych. Architekci postanowili odrzucić konwencjonalne motywy florystyczne i poszukali mniej dosłownych skojarzeń. Pozwoliło to na stworzenie współczesnej interpretacji detalu florystycznego. Ażurowa, drewniana powłoka wykonana przy użyciu wycinarki CNC jest mocowana do stalowej ramy nośnej. W ciągu dnia kwiaty stoją na przenośnych półkach na chodniku, dzięki czemu we wnętrzu powstaje wystarczająco dużo miejsca na ladę do pakowania kwiatów i robienia bukietów. Na noc rośliny są chowane do środka. Na dachu znajduje się wycięty ze stali nierdzewnej szyld.

Mobilne kioski - mała architektura w mieście

i

Autor: Archiwum Architektury Kształt i forma obiektu ma korespondować zarówno z jeziorem, jak i sylwetką miasta. Fot. Hyuntek Yoon

Hugging Kiosk to projekt Hyunteka Yoona, wykonany na konkurs Chicago Lakefront Biennial Kiosk. Obiekt ma łączyć funkcje usługowe lub kulturalne z punktem widokowym i miejscem spotkań. Plan w kształcie litery L definiuje ramy małego skweru, zapraszającego do relaksu i interakcji. Pawilon zlokalizowano na brzegu jeziora, z dala od strefy miejskiej. Zewnętrzna okładzina stalowa podkreśla związek obiektu z miastem, natomiast kształt i forma odwołują się do organicznego obrysu jeziora.

Mobilne kioski - mała architektura w mieście

i

Autor: Archiwum Architektury Third Wave Kiosk autorstwa pracowni Tony Hobba Architects został wykonany z użytych ponownie stalowych murów oporowych, pokrytych patyną, dzięki czemu doskonale wpisuje się w krajobraz australijskiej plaży. Fot. Rory Gardiner

Biuro Tony Hobba Architects zaprojektowało Third Wave Kiosk przy plaży w Torquay w Australii. Zlokalizowano go pomiędzy parkingiem a wejściem na plażę, na osi głównego ruchu pieszego. Budynek pełni funkcję całorocznej przebieralni i kawiarni, ale mieści też toaletę. Znajduje się tu również ogródek – strefa przynależąca do kawiarni oraz dostępny z zewnątrz punkt widokowy. Do budowy ścian wykorzystano stalowe murki oporowe o przekroju trapezowym, nadając powierzchniom unikalną fakturę i koloryt, które harmonizują z krajobrazem. Ściany tworzą ponadto samonośną, szczelną i odporną na trudne warunki pogodowe osłonę budynku. Barierki i małą architekturę w otoczeniu kiosku wykonano z tego samego materiału co ściany. Obiekt można łatwo rozmontować i zmienić jego lokalizację, ponieważ nie ma stałego fundamentowania. Pracownia Tony Hobba Architects została wyróżniona za tę realizację nagrodą Australian National Architecture Awards w 2013 roku w kategorii małej architektury. Projektowanie małych form architektonicznych pozostawia wiele miejsca na kreatywność i poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań. Dobrze by było, gdyby częściej wzbogacała się o nie także przestrzeń publiczna polskich miast.

Artykuł pochodzi z "Architektury od wnętrza" nr 3/2015, bezpłatnego dodatku do "Architektury-murator"