Wiejski plac w Wąwelnicy

i

Autor: Archiwum Architektury Widok na centralną część placu z betonową wiatą przystankową; Fot. Filip Kacalski / archiwum projektantów

Wiejski plac w Wąwelnicy

2019-03-28 11:24

Kiedy 50 lat temu w zachodniopomorskiej wsi pojawił się zakład produkcyjny, centralny plac zaczął pełnić rolę głównie dojazdową i parkingową. Dzięki modernizacji została mu przywrócona dawna funkcja społeczna – pisze Katarzyna Gucałło.

Nazwa obiektuModernizacja głównego placu: zatoka autobusowa z wiatą przystankową, plac zabaw, boisko sportowe i zagospodarowanie terenu
Adres obiektuWąwelnica, k. Szczecina
AutorzyATK Pracownia Projektowa Tomasz Kuriański, Biastudio Gaweł Biedunkiewicz, Kokon Studio Karolina Alicja Prałat-Orłowska, architekci Tomasz Kuriański, Gaweł Biedunkiewicz, Dominika Biedunkiewicz, Karolina Prałat-Orłowska
KonstrukcjaHawk Structures
Generalny wykonawcaP.B. GLOBAL
InwestorGmina Dobra Szczecińska
Powierzchnia całkowita2970.0 m²
Projekt2012
Data realizacji (koniec)2016
Koszt inwestycji885 600 PLN

Do położonej na uboczu głównych szlaków komunikacyjnych Wąwelnicy dojeżdżają dwie linie szczecińskich autobusów podmiejskich. Wieś powstała w XIII wieku jako typowa owalnica z kościołem zlokalizowanym w centrum. Układ ulicowo-placowy jest czytelny do dziś, jednak w latach 70. ubiegłego stulecia obok zabytkowego kamienno-ceglanego kościółka z drewnianą wieżą powstał zakład produkcyjny Skraw-met, który zdominował okolicę przestrzennie i funkcjonalnie. Wraz z jego rozwojem centralny plac wiejski zaczął pełnić przede wszystkim rolę dojazdową i parkingową. W wyniku kompromisu między potrzebami mieszkańców i firmy gmina Dobra Szczecińska w roku 2016 na nowo zagospodarowała centrum Wąwelnicy.

Wiejski plac w Wąwelnicy

i

Autor: Archiwum Architektury Forma i dobór materiałów wiaty kontrastują z historyczną zabudową wsi, nawiązując jednocześnie do sąsiedztwa fabryki Skraw-met. Połacie dachu przecinają się z pochyloną ścianą, stanowiącą główną podporę; Fot. Filip Kacalski / archiwum projektantów

Uporządkowano kwestie komunikacyjne i położono nacisk na stworzenie przestrzeni publicznej z rozbudowaną strefą rekreacyjną. Zlikwidowano „dziki” parking, pozostawiając jedynie 8 miejsc postojowych na skraju placu. Ustawiono stojaki na rowery. Przystanki autobusowe usytuowane po dwóch stronach głównej drogi zastąpiono pętlą zlokalizowaną pośrodku terenu. Wokół niej promieniście rozłożono obiekty, zachęcające do aktywności na świeżym powietrzu. Znalazł się tu plac zabaw dla dzieci, niewielka siłownia plenerowa, stół do ping-ponga, stoliki do gry w szachy, pola do gry w klasy. W miejscu placyku z kostki betonowej powstało boisko o wymiarach badmintonowego zabezpieczone piłko-chwytami. Aby oddzielić teren rekreacyjny od jezdni, na granicy funkcji ustawiono gabionowe murki. Cały plac z założenia mający pełnić rolę miejsca spotkań wyposażono w liczne siedziska. Najbardziej przyciągającym uwagę elementem inwestycji jest zaprojektowana indywidualnie wiata przystankowa. Masywna konstrukcja z surowego betonu, z wyraźnie odbitym rysunkiem szalunków wyrasta z ziemi i wspiera się na jaskrawożółtym filarze oraz ustawionych pod różnymi kątami szarych, stalowych słupach. Forma i dobór materiałów kontrastują z historyczną zabudową wsi, nawiązując jednocześnie do sąsiedniej fabryki. Połacie dachu przecinają się z pochyloną ścianą, stanowiącą główną podporę. Ona to sprawia, że wiata z każdej strony wygląda inaczej. Dla ochrony przed bocznym deszczem dodatkowo zamontowano pod nią szklaną ściankę. Przezroczysty element jest neutralny dla bryły, jednak aby w pełni transparentna przegroda nie stwarzała zagrożenia dla nieuważnych użytkowników, umieszczono na niej wielkie litery z nazwą wsi. Obok przystanku stoi niewielki głaz z niepozornym napisem Wamlitz. To historyczny drogowskaz z funkcjonującą do 1945 roku niemiecką nazwą wsi. Dziś wiata przejęła rolę niezwykle wyraźnego punktu orientacyjnego i bez wątpienia stała się wyróżnikiem Wąwelnicy.