Przebudowa Szkieletora / Kraków

W ramach przebudowy niedokończonego od lat 70. krakowskiego Szkieletora nadbudowano istniejącą wieżę, zachowując między innymi stalową konstrukcję. Zniszczone elementy, takie jak żelbetowe stropy, rozebrano. O wyzwaniach związanych z realizacją piszą Marek Dunikowski i Krzysztof Kliche.

Krótka historia Szkieletora

Krakowski Szkieletor – niedoszła siedziba Naczelnej Organizacji Technicznej – był jedynym rozpoczętym (i niedokończonym!) budynkiem wchodzącym w skład założenia Nowego Centrum Krakowa. Jego koncepcja powstała w ramach konkursu ogłoszonego w 1968 roku. Zwyciężył zespół w składzie: Zdzisław Arct, Krzysztof Leśniodorski, Ludwik Konior i Ewa Dworzak. Budowa rozpoczęła się w 1975 roku. Obiekt miał składać się z dwóch części: wysokiej (ponad 96-metrowa wieża) – mieszczącej sale administracyjne, szkoleniowe i konferencyjne, taras widokowy z kawiarnią, jak również pokoje hotelowe – oraz niskiej – z dwupiętrową salą kongresową na 500 osób z zapleczem, garażem podziemnym, strefą gastronomiczno-usługową i pomieszczeniami technicznymi.

Z powodu kryzysu gospodarczego realizację Szkieletora wstrzymano pod koniec lat 70. Do tego momentu udało się wykonać część żelbetowego garażu podziemnego, skrzyniowy fundament i stalową konstrukcję wieży, stalową konstrukcję sali kongresowej, trzony komunikacyjne i instalacyjne oraz żelbetowe stropy na blasze trapezowej.

W części nadziemnej konstrukcja wieży została wykonana jako układ przestrzennych ram stalowych opartych na module 600 x 600 cm, natomiast w części podziemnej w postaci sztywnego, żelbetowego układu słupowo-belkowo-płytowego (skrzynia fundamentowa). W konstrukcji stalowej można było wyróżnić 12 różnych przekrojów słupów o wymiarach zewnętrznych od 529 x 529 mm do 714 x 714 mm.

Były to elementy spawane, wykonane z blach o grubości od 19 do 40 mm. Belki główne szkieletu to blachownice stalowe o wysokości od 400 do 700 mm i szerokości pasów od 200 do 260 mm. Stropy wykonano w postaci cienkich, żelbetowych płyt na szalunku traconym z blachy trapezowej. W obrysie środkowego traktu zlokalizowano żelbetowy pion ewakuacyjnej klatki schodowej, zespoły szybów windowych i instalacyjnych. Zaprojektowane jako elementy samonośne, oddylatowane od stalowej konstrukcji, nie spełniały żadnej roli usztywniającej. Pozwoliło to na ich rozebranie bez szkody dla stabilności samej wieży.