Muzeum Sztuki we Frankfurcie nad Menem

Najciekawsze zagadnienie techniczne: użytkowa płyta żelbetowa dziedzińca o grubości wynoszącej między 35 a 60 cm ze 195 okrągłymi świetlikami ze szkła o nośności 5 kn/m² kształtowanego w procesie ciągnienia na zimno.

Podwaliny pod obecne Städel Museum we Frankfurcie położył Johann Friedrich Städel, który przekazał instytucji w testamencie kolekcję dzieł sztuki w celu udostępnienia jej szerszej publiczności i stopniowego powiększania. Kolejne etapy rozbudowy muzeum następowały w miarę wzrostu objętości zbiorów. Siedzibę dwukrotnie zmieniano, a obecną dwukrotnie rozbudowywano (1921, 1990). W 2007 roku dyrekcja instytucji zorganizowała międzynarodowy konkurs na trzecią rozbudowę – obiekt o powierzchni 4000 m2 miał powiększyć się o dodatkowe 3000 m2 przeznaczone na ekspozycję sztuki współczesnej. Autorzy zwycięskiego projektu zaproponowali zlokalizowanie nowych pomieszczeń pod ziemią i przekrycie ich zadaszeniem w formie, która – przy zachowaniu należytej ekspozycji budynków i bez zmiany proporcji dziedzińca – byłaby odpowiednio wyrazista i rozpoznawalna. Do nowej przestrzeni wystawowej schodzi się szerokimi schodami z foyer w istniejącym skrzydle. Przy okazji rozbudowy historyczne części dostosowano do współczesnych wymogów funkcjonalnych, w szczególności do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Konstrukcja

Ze względu nawysoki stan wód gruntowych – poziom wody stuletniej znajduje się na poziomie sufitu nowej części podziemnej – całą nową konstrukcję wykonano w technologii białej wanny. Płyta denna ma grubość 50 cm, a w celu dodatkowego zabez- pieczenia przed siłami wyporu została ona posadowiona na palach wierconych o długości 13 metrów. Dodatkowo wykonano również 36 wymienników gruntowych ogłębokości 86m ipołączono zpompą ciepła, co stanowi system regulujący mikroklimat wnętrza. Podziemną przestrzeń wystawienniczą nakryto żelbetowym stropem, w środkowej części tworzącym łupinę o wysokości około 2,2 m. W stropie, w regularnych odstępach, rozmieszczono 195 okrągłych świetlików z laminowanego szkła ciągnionego. Szkło kształtowano w procesie ciągnienia na zimno między innymi w celu zwiększenia jego twardości ipolepszenia parametrów przepuszczalności światła dziennego. Przedtem jednak pokryto je od zewnątrz powłoką antypoślizgową, dzięki czemu stanowią użytkowy element posadzki dziedzińca (szkło, zktó- rego są wykonane, ma nośność 5 kN/m 2 ). Średnica świetlików wynosi od 1,5 do 2,5 m. Wyposażono je w elementy zacieniające, pozwalające regulować dopływ światła dziennego, azich konstrukcją zinte- growano oświetlenie sztuczne.

Zadaszenie

Konstrukcję zadaszenia stanowi sprężana płyta żelbetowa o grubości wynoszącej między 35 a 60 cm, przy czym wokół świetlika – tylko 7 cm. Podparto ją na żelbetowych ścianach obwodowych oraz 12 żelbetowych słupach o wysokości 6-8 m. Zbrojenie płyty uzupełniono kablami stężającymi o średnicy dobranej tak, by z łatwością dopasowały się do krzywizny zadaszenia.

Mikroklimat

Aby zmniejszyć wahania zapotrzebowania na energię, jest ona magazynowana w akumulatorach gruntowych. Ciepło w budynku zapewnia ogrzewanie podłogowe, a zyski energii cieplnej w lecie są kompensowane systemem termicznej aktywacji stropów i redukowane przez systemy wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, które również regulują wilgotność.