W 2003 roku rada gminy Egedal przeznaczyła obszar Stenlose South, o powierzchni ponad 76 hektarów, pod budowę wyłącznie obiektów o niskim zużyciu energii. Projekt przewiduje docelowo powstanie 750 energooszczędnych i ekologicznych budynków. Wśród nich znajdują się zarówno domy jedno, jak i wielorodzinne, budynki socjalne, lokale usługowe. Dotychczas zbudowano ponad połowę zaplanowanych obiektów, które są już zamieszkiwane. Pozostałe budynki mają być ukończone do 2012 roku. W tym roku również wszystkie budynki na terenie Stenlose South powinny być wyposażone w panele solarne o powierzchni 3m2 na dom.
Surowe wymagania technologiczne Wszystkim budynkom, które powstają na terenie Stenlose South stawiane są surowe wymagania techniczne w zakresie oszczędności energii, wody i ochrony środowiska naturalnego. Jednym z nich jest niskie zużycie energii potrzebnej do ogrzewania budynków, które nie może przekroczyć 34 kWh/m2 (zalecana wartość to 15 kWh/m2). Aby spełnić to wymaganie, domy jednorodzinne ocieplone są solidną grubością izolacji z wełny mineralnej. Zminimalizowane w ten sposób zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania pomieszczeń uzyskiwane jest przy wykorzystaniu pomp ciepła. Natomiast niskie, gęsto zlokalizowane budynki mieszkalne są zasilane zarówno z tradycyjnych ciepłowni, jak i elektrowni wytwarzających energię z biomasy. Energia jest także pozyskiwana dzięki systemom wentylacji z odzyskiem ciepła i panelom słonecznym instalowanym na każdym budynku.
Kolejnym wymogiem technicznym dla budynków powstających na terenie Stenlose Stone jest instalacja specjalnych systemów do magazynowania wody deszczowej. Jest ona następnie wykorzystywana do prania i spłukiwania toalet. Ponadto, do budowy nie wolno używać materiałów PVC i impregnowanych kreozotem materiałów drewnianych.
Spektakularne oszczędności Budynki na terenie Stenlose South pozwalają na uzyskanie spektakularnych oszczędności energii rzędu 3.6 miliona kWh rocznie (dla porównania jest to ekwiwalent 400,000 litrów oleju). Przekłada się to na redukcję emisji CO2 o ponad 630 ton! Budynki Stenlose South nie tylko oszczędzają energię, ale także produkują co roku ponad 3 miliony kWh odnawialnej energii.
Dodatkowo, w porównaniu do standardowych budynków oszczędzają one rocznie: - 22,000 m3 wody, - 58 ton PVC, - 200 ton impregnowanych kreozotem materiałów drewnianych.
Władze gminy Egedal sukcesywnie zwiększają - w stosunku do nowo powstających budynków - wymagania dotyczące oszczędności energii, co w przyszłości przełoży się na jeszcze większy bilans oszczędności. Nowe budynki, z wyjątkiem prywatnych domów jednorodzinnych, będą wkrótce musiały mieć klasę energetyczną 1 - najsurowszą w duńskim ustawodawstwie.
W Danii energooszczędne budownictwo jest promowane i wspierane również na poziomie lokalnym, przez władze samorządowe. W 2003 roku jej rada miejska przeznaczyła obszar Stenlose South pod budowę wyłącznie obiektów o niskim zużyciu energii. Projekt przewidywał w sumie powstanie 750 energooszczędnych budynków, z czego wybudowano już ponad połowę. Gmina Egedal stała się nie tylko inspiracją dla innych miejscowości, ale przede wszystkim doprowadziła w 2007 roku do zmian w duńskim prawie, które ułatwiają gminom budowę obiektów o niskim zużyciu energii. W ostatnim czasie rada miejska Egedal dokonała kolejnego kroku na drodze ku lepszemu wykorzystaniu energii, decydując, że w przyszłości wszystkie budynki na terenie gminy będą musiały mieć klasę energetyczną 1 - najsurowszą w duńskim ustawodawstwie. Wyjątkami będą prywatne domy jednorodzinne.
Polsce daleko do osiągnięcia duńskich standardów w zakresie energooszczędnego budownictwa. Z roku na rok rośnie jednak wiedza społeczeństwa w tym obszarze i poparcie dla efektywnego wykorzystania energii w budynkach. Według raportu Rockwool Polska „Polacy o oszczędzaniu energii w budownictwie – architekci, inwestorzy” z 2008 roku ponad 80% Polaków uważa, że energię należy oszczędzać i poprawiać efektywność jej wykorzystania. Zaczynamy zdawać sobie sprawę z faktu, że energooszczędne budownictwo się opłaca, a wydatki poniesione w tym celu szybko się zwracają choćby w postaci niskich kosztów eksploatacji – mówi Jakub Dygas, Kierownik Działu Komunikacji i Doradztwa Rockwool Polska. Do większej troski o standard energetyczny budynków powinny skłonić nas także stale rosnące ceny energii oraz budowa nieruchomości lub jej zakup z kredytu spłacanego przez kilkadziesiąt lat. W takim przypadku zwiększone nakłady na energooszczędność okazują się świetną inwestycją przynoszącą zyski – dodaje Dygas.
Dla rozwoju i upowszechnienia energooszczędnego budownictwa w Polsce niezbędny jest uporządkowany system prawny i ułatwienia dla inwestorów, chcących budować w efektywny energetycznie sposób. Obecnie kwestie te są regulowane przed wszystkim przez ustawę o wspieraniu termomodernizacji i remontów, która weszła w życie z dniem 19 marca 2009 roku oraz przepisy wdrażające unijną dyrektywę w sprawie charakterystyki energetycznej budynku, które obowiązują od 1 stycznia 2009 roku i precyzują m.in. formę i zakres świadectwa energetycznego budynku. Przyjęte rozwiązania są ważnym, ale dopiero pierwszym krokiem w kierunku zdecydowanej poprawy energooszczędności polskich budynków. Ponieważ wiele zostało jeszcze do zrobienia, warto czerpać z wiedzy i doświadczeń Danii, gdyż przyjęte i stosowane przez nią rozwiązania doskonale sprawdzają się w praktyce i mogą być z powodzeniem stosowane również w Polsce – dodaje Dygas.
Więcej informacji: http://www.climatebuildings.dk/stenloesesouth.php
Zdjęcia: http://stenlosesyd.dk/luftfotos/