Co pozostało po Pałacu Saskim? Interwencja artystyczna Diany Lelonek w Muzeum Warszawy

Muzeum Warszawy otworzyło drzwi magazynów przed Dianą Lelonek. Artystka zwróciła uwagę na zbiory archeologiczne z miejsca, w którym stał Pałac Saski. Efekty tych poszukiwań będzie można zobaczyć w siedzibie głównej Muzeum na Rynku Starego Miasta. To inauguracja cyklu interwencji artystycznych, w ramach których muzealne kolekcje przedstawiane będą w nowych, zaskakujących kontekstach.

Muzea pokazują publiczności niewielki ułamek swoich zbiorów. Szacuje się, że to od trzech do pięciu procent tego, co zgromadziły. Kolekcja Muzeum Warszawy to ponad 300 tys. obiektów, w większości ukrytych przed zwiedzającymi w magazynach. To do nich zaproszona została Diana Lelonek. Uwagę artystki przykuły kartony pełne potłuczonych naczyń, płytek podłogowych i stiuków, resztek jedzenia, ości ryb i kości zwierząt. Choć nie wyglądają jak pałacowe skarby, to pozostałości życia toczącego się w różnych okresach w miejscu, w którym stał Pałac Saski. W 2006 i 2008 roku na tym terenie prowadzone były badania archeologiczne, w wyniku których wydobyto 29 tysięcy obiektów. Wszystkie one, oczyszczone i opisane, ponumerowane i spakowane w kartony, znajdują się pod opieką Muzeum Warszawy. Nie rządzi już nimi żadna hierarchia – kość kurczaka okazuje się tak samo ważna, jak fragment porcelany.

Czytaj też: Plac Piłsudskiego: miejsce niezgody |

Nad wystawą pracowałam w momencie, kiedy zapadały decyzje o wdrożeniu w życie wielkiego planu odbudowy Pałacu. Zainteresował mnie kontrast pomiędzy otaczającą Pałac narracją i narosłą wokół niego legendą a skromnością i zwyczajnością tych autentycznych pozostałości. Chciałam pokazać te przedmioty po prostu takimi, jakimi są w ich wspólnym, spokojnym trwaniu w archeologicznym magazynie – mówi Lelonek.

Lelonek zainteresował status tych znalezisk, ich uroda i sposoby przechowywania. Artystka podeszła do nich z zaciekawieniem i szacunkiem – fotografując, filmując i przenosząc na wystawę część magazynowego wnętrza. W resztkach budynku dostrzegła stan przejściowy między przedmiotem użytkowym, wytworem człowieka a tworem geologicznym. Fascynacja materialnymi śladami i pozostałościami po ludzkiej działalności, które porzucone zaczynają swoje własne życie wpisuje się w praktykę artystyczną Lelonek.

Czytaj też: Przeciw odbudowie Pałacu Saskiego: list otwarty |

Cykl Interwencji artystycznych to próba świeżego spojrzenia na zbiory Muzeum Warszawy – zarówno te wystawiane, jak i leżące w magazynach. Chcemy, by stały się inspiracją dla artystek i artystów, a tym samym mogły być odczytywane na zupełnie nowe sposoby, istotne dla współczesnej Warszawy – mówi wicedyrektor Muzeum Warszawy i kurator wystawy Jarosław Trybuś. Pierwsze działanie Diany Lelonek zwraca uwagę na historię przechowywanych w Muzeum rzeczy i warunki ich trwania jakie tworzy muzealna praktyka – dodaje.

Wystawa „Pałac”
Gdzie: Muzeum Warszawy, Rynek Starego Miasta 42
Kiedy: 9 grudnia 2021 – 31 lipca 2022 roku
Fotografie, film, inscenizacja: Diana Lelonek
Kurator: Jarosław Trybuś
Koordynacja: Michał Tański