Spis treści
Forum muzeów
Tegoroczna, piąta edycja Kijowskiego Biennale będzie miała międzynarodowy charakter i odbędzie się w Kijowie, Iwano-Frankiwsku, Użhorodzie, Wiedniu, Warszawie, Lublinie i Berlinie.
W Warszawie jednym z najważniejszych wydarzeń będzie debata zatytułowana Lekcje muzealne z wojny w Ukrainie, która odbędzie się 23 października o godzinie 18.30 w Muzeum nad Wisłą.
Podczas spotkania zostaną poruszone kwestie bezpieczeństwa zbiorów i ogólnie zabytków ruchomych i nieruchomych w Polsce. Będą dyskutowane w świetle trwającej napaści Rosji na Ukrainę.
Od dekad systemowe rozwiązania dotyczące zabezpieczeń dziedzictwa kulturowego pozostawały w Europie w lamusie biurokratycznych procedur i rozporządzeń, w dużym stopniu fikcyjnych.
Wojna w Ukrainie obudziła wszystkich z letargu. W rozmowie o tym, co jest możliwe, a co wydaje się niezwykle trudne w zakresie ochrony zbiorów, wezmą udział profesjonalistki na co dzień zajmujące się tą tematyką.
Muzea i muzealnicy w Ukrainie
Według oficjalnych informacji rządowych na dzień 25 marca 2023 roku w wyniku rosyjskiej inwazji uszkodzone zostały 1373 obiekty infrastruktury kulturalnej; prawie jedna trzecia z nich uległa zniszczeniu, w tym odnotowano 69 zniszczonych muzeów i galerii.
Mimo ogromnych zniszczeń i trwającej inwazji ukraińskie muzea i muzealnicy nie zaprzestali pracy: ewakuują zbiory, przyjmują kolekcje z innych placówek i zapewniają schronienie pracownikom instytucji położonych w bardziej zagrożonych bezpośrednimi działaniami wojennymi regionach Ukrainy.
Reorganizują swój sposób funkcjonowania, co często oznacza pracę w warunkach trwających działań militarnych – bez prądu, pracę z przesiedlonymi, dokumentację zbrodni wojennych, współpracę z wojskiem, digitalizację dziedzictwa w celu jego zachowania i ochrony, a w końcu tworzenie ukraińskich i międzynarodowych sieci współpracy oraz poszukiwanie środków na wsparcie muzeów poza finansowaniem państwowym.
Bezprecedensowe doświadczenie dokumentowania wojny w całości zmieniło praktyki muzealne i poskutkowało opracowaniem funkcjonalnych protokołów i zaleceń bezpieczeństwa dla potencjalnie i realnie zagrożonych instytucji. Biorąc pod uwagę często nieprzewidywalny rozwój sytuacji oraz fakt, że obecnie w różnych częściach świata toczy się ponad 20 wojen, ta wiedza i praktyki mają wyjątkową wartość dla międzynarodowej społeczności muzealnej.
Piąta edycja Kijowskiego Biennale
Piąta edycja Kijowskiego Biennale została pomyślana jako wydarzenie ogólnoeuropejskie.
Składają się na nią: wystawy i programy towarzyszący w wielu miastach Ukrainy i Unii Europejskiej, realizowane we współpracy z najważniejszymi instytucjami związanymi ze sztuką współczesną.
Założeniem przedsięwzięcia jest reintegracja ukraińskiej społeczności artystycznej oraz umożliwienie uczestnikom nawiązania międzynarodowej współpracy, a także wymiana refleksji nad kulturowymi, społecznymi i środowiskowymi wyzwaniami, przed którymi stoi obecnie Ukraina, oraz zarysowanie scenariuszy powojennej emancypacyjnej przyszłości w kontekście globalnym.
Celem spotkania jest także podjęcie dyskusji z polskim środowiskiem muzealników o tym, jaki kształt może przyjąć międzynarodowe muzealnictwo po ludobójstwie rosyjskim w Ukrainie, jak wojna zmieniła kształt współczesnego muzealnictwa i wpłynęła na potrzebę dokumentacji aktualnych wydarzeń i funkcjonowanie polskich muzeów.
Uczestniczki i uczestnicy
Milena Chorna, Narodowe Muzeum Historii Ukrainy w II Wojnie Światowej (Kijów) | dr Paulina Florjanowicz, dyrektorka Narodowego Instytutu Muzealnictwa (Warszawa) | dr Katarzyna Góralczyk, dyrektorka Instytutu Bezpieczeństwa Dziedzictwa (Kraków) | Olha Honczar, dyrektorka Muzeum Terytorium Terroru (Lwów), inicjatorka Muzealnego Centrum Kryzysowego (Lwów), współzałożycielka organizacji pozarządowej Nowe Muzeum i Funduszu Dziedzictwa Kulturowego Ukrainy | Evgenia Kalugina, dyrektorka Muzeum Historii Lokalnej w Słowiańsku (ewakuowane) | Ivanna Kyliushyk, koordynatorka Centrum Spotkań Ukraińskiego Domu (Warszawa) | Olesia Volodymirivna Milovanova, dyrektorka Ługańskiego Obwodowego Muzeum Historii Lokalnej (dwukrotnie ewakuowane, Ługańsk–Starobielsk–Lwów) | Ludmyla Miszczenko, dyrektorka Muzeum Historii Lokalnej (Ochtyrka) | Olena Mykhaylovska, dyrektorka Chmielnickiego Regionalnego Muzeum Sztuki (Chmielnicki) | Yulia Pischanska, dyrektorka Dnieprzańskiego Narodowego Muzeum Historycznego w Jawornicy (Dniepr) | dr Piotr Rypson, przewodniczący Polskiego Komitetu Narodowego Międzynarodowej Rady Muzeów ICOM Polska | Olha Salo, zastępczyni dyrektora generalnego Narodowego Muzeum Rewolucji Godności (Kijów), Centrala Ratowania Dziedzictwa Kulturowego (Kijów) | Olha Soshnikova, dyrektorka Narodowego Muzeum Historycznego im. M.F. Sumstova w Charkowie (Charków) | dr hab. Marta Szuniewicz-Stępień, profesorka w Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte; Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich.
Czytaj też: Mariupol 2.0. Odbudowa zaczęła się już |
