Polin do remontu
Po zaledwie dekadzie od oddania do użytku Muzeum Historii Żydów Polskich Polin przechodzi pierwszy remont. Z elewacji budynku znikają efektowne szklane panele z nadrukiem hebrajskich i łacińskich liter układających się w słowo „Polin”. Kilka lat temu jeden z nich odpadł z fasady i roztrzaskał się w pobliżu głównego wejścia. Prace modernizacyjne mają potrwać do końca 2023 roku. Placówka podzieliła je na dwa etapy, osobno dla elewacji wschodniej i południowej, osobno dla zachodniej i północnej. Na razie rozstrzygnęła postępowanie dla elewacji wschodniej i południowej. Kosztem ponad 4 mln zł wymianą paneli zajmuje się firma Glass Space z Warszawy. W dokumentacji czytamy, że nowe żyletki muszą uwzględniać wytyczne z projektu wykonawczego autorstwa Rainera Mahlamakiego, głównego twórcy Muzeum Polin.
Mimo że do pękania elementów dochodziło bardzo sporadycznie, muzeum postanowiło się upewnić, czy te przypadki są związane z odosobnionymi błędami montażowymi, czy są jakieś inne powody tego zjawiska. Dlatego – choć muzeum formalnie nie jest właścicielem budynku – władze instytucji zdecydowały o zleceniu szczegółowej ekspertyzy, której celem było określenie przyczyn pękania elementów zewnętrznej okładziny szklanej oraz wskazanie elementów wadliwych lub uszkodzonych wraz z podaniem metody ich naprawy i/lub ewentualnej wymiany – tłumaczy Marta Dziewulska, rzeczniczka prasowa Muzeum. Podobną ekspertyzę w roku 2021 zleciło miasto stołeczne Warszawa. Ekspertyzy potwierdziły, że szklana elewacja wymaga kompleksowej wymiany. Prace naprawcze obejmują opracowanie szczegółowego projektu warsztatowego; etapowe rozszklenie fasady wraz demontażem elementów mocujących; montaż hartowanych szyb laminowanych wraz z nowymi elementami mocującymi – dodaje.
i
Krótka historia Muzeum Historii Żydów Polskich Polin
Budynek Muzeum Historii Żydów Polskich Polin otwarto w 2013 roku, ale historia powstania symbolicznego muzeum w sercu dawnej dzielnicy żydowskiej w Warszawie sięga lat tużpowojennych. Już szkicowa koncepcja z 1947 roku, opracowana przez Wacława Kłyszewskiego, Jerzego Mokrzyńskiego i Eugeniusza Wierzbickiego, zakładała przeznaczenie na ten cel odbudowanego gmachu koszar artylerii konnej. Bohdan Lachert, późniejszy projektant Muranowa, w miejscu gdzie dziś wznosi się Muzeum Historii Żydów Polskich planował nowe centrum tego ogromnego osiedla. W przebudowanych koszarach miało się znaleźć upamiętniające m.in. powstanie w getcie muzeum martyrologii, a przed nim reprezentacyjny plac Młodzieży z akcentującą całe założenie rotundą po jednej i wysoką wieżą po drugiej stronie. Pomysłu jednak nie zrealizowano, a po rozebraniu w latach 60. resztek zabytkowych murów teren przekształcono w park.
Do idei muzeum żydowskiego powrócono dopiero w latach 90. W 1995 roku stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny rozpoczęło prace nad koncepcją przyszłej wystawy. Wkrótce postanowiono, że ekspozycja opowiadać będzie nie o Zagładzie, ale o przeszło tysiącletniej historii społeczności żydowskiej na ziemiach polskich. Ponieważ w planie ogólnym zagospodarowania Śródmieścia z 1993 roku w zachodniej części skweru przed pomnikiem Bohaterów Getta dopuszczano budowę obiektu kultury, lokalizacja ta wydawała się idealna pod przyszłe muzeum. Władze Warszawy przekazały stowarzyszeniu działkę, a to, w 2005 roku, zorganizowało dwuetapowy konkurs architektoniczny na projekt gmachu.
i
Spośród 250 nadesłanych prac wyłoniono 119, z których do finału wybrano 11 („A-m” 9/05). Zwyciężyli fińscy architekci Ilmari Lahdelma i Rainer Mahlamäki, mający już na koncie wiele ważnych realizacji w rodzinnym kraju, ale jeszcze żadnej poza jego granicami. Kosztami realizacji gmachu, wynoszącymi blisko 200 mln zł, podzieliły się władze Warszawy i ministerstwo kultury, natomiast za sfinansowanie wystawy głównej, ponad 130 mln zł, odpowiedzialny był ŻIH.
Stowarzyszenie rozpoczęło zbiórkę na niespotykaną dotąd w Polsce skalę. Komitety wspierania muzeum, których zadaniem było m.in. pozyskiwanie środków, utworzono w Polsce, USA, Niemczech, Izraelu, Wielkiej Brytanii, Francji, Szwecji i Belgii. Wśród donatorów znalazło się wiele firm i fundacji, ale też osób prywatnych. Zbiórkę funduszy zakończono w lipcu 2012 roku. Koncepcję wystawy w 2003 roku opracowała brytyjska firma Event Communications, projekt plastyczny i realizację powierzono pracowni Nizio Design International. Ekspozycja została otwarta w 2014 roku. Gmach Muzeum, przy realizacji którego Finów wspierało warszawskie biuro Kuryłowicz & Associates, rok wcześniej.
i
