Filharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie projektu Estudio Barozzi Veiga otrzymała Nagrodę Unii Europejskiej im. Miesa van der Rohe dla współczesnej architektury. Po raz pierwszy to najwyższe europejskie architektoniczne wyróżnienie zostało przyznane realizacji z Polski. Laureatów ogłoszono 8 maja 2015 roku podczas ceremonii w Barcelonie, w pawilonie zaprojektowanym przez Miesa van der Rohe.
Kiedy padły słowa, że to właśnie filharmonia szczecińska wygrała tę edycję nagrody, na sali rozległ się ogromny krzyk aplauzu. To historyczny moment dla polskiej architektury. Po raz pierwszy Nagrodę Unii Europejskiej im. Miesa van der Rohe przyznano realizacji z Polski – komentowała na gorąco z Barcelony Ewa P. Porębska, redaktor naczelna „A-m”. Warto przypomnieć, że niecały miesiąc wcześniej – 17 kwietnia – autorzy filharmonii odebrali z rąk Prezydenta Bronisława Komorowskiego Grand Prix w organizowanym przez naszą redakcję konkursie ŻYCIE W ARCHITEKTURZE (więcej „A-m” 6/2015).
W opinii jury Mies van der Rohe Award 2015, któremu przewodniczył Cino Zucchi, czytamy: Zwycięski projekt okazał się przekonującą formalną i przestrzenną strategią dla miasta, które zabiega o lepszą przyszłość w dynamicznie zmieniających się warunkach ekonomicznych i społecznych. Tworzy godne miejskie życie i jednocześnie – jako współczesny „pomnik” – wzmacnia specyficzną tożsamość historyczną Szczecina.
Do tegorocznej edycji nominowano 421 obiektów z 36 krajów, większość z Hiszpanii. Na tzw. krótkiej liście znalazło się 40 realizacji z 17 państw, w tym trzy z Polski – poza filharmonią także Nowe Muzeum Śląskie w Katowicach (Riegler Riewe Architekten ZT-Ges.m.b.H) oraz Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie (Lahdelma & Mahlamäki Architects, Kuryłowicz & Associates). Obok filharmonii do ścisłego finału Mies van der Rohe Award zakwalifikowano również Muzeum Sztuki w Ravensburgu (Lederer Ragnarsdóttir Oei), Muzeum Morskie w Danii (Bjarke Ingels Group), winnicę Antinori pod Florencją (Archea Associati) oraz Centrum Studentów Saw Swee Hock w Londynie (O’Donnell + Tuomey). Wyróżnienie dla młodego architekta przyznano autorom Casa Luz – pracowni ARQUITECTURA-G. W skład założonego w 2007 roku barcelońskiego biura wchodzą Jonathan Arnabat, Jordi Ayala, Aitor Fuentes oraz Igor Urdampilleta. Jak sami twierdzą, nie poszukują charakterystycznego stylu, a powiązania pomiędzy poszczególnymi projektami pojawiają się samoistnie. Fundamentalnym aspektem każdej realizacji jest dla nich materialność architektury. Casa Luz to przebudowa starego, podupadłego domu w niewielkiej hiszpańskiej wiosce Cilleros.
i
Według jury projektanci dobrze zrozumieli i błyskotliwie odpowiedzieli na konstrukcyjne i ekonomiczne ograniczenia projektu, umieszczając nową strukturę pomiędzy ścianami istniejącego domu. Dialog z inwestorką oraz przejrzysta strategia organizacji programu wokół nowego dziedzińca, pozwoliła na stworzenie prostej i efektownej konstrukcji. Jury doceniło również prostotę i przejrzystość rozwiązań przestrzennych, wysoką jakość środowiska zamieszkania oraz gamę kolorystyczną wynikającą z zastosowania surowych płytek terakotowych. Realizacja ta pokazuje, że dobra architektura nie musi być droga i spektakularna.
Nagroda Unii Europejskiej im. Miesa van der Rohe dla współczesnej architektury została ustanowiona 27 lat temu i przyznawana jest co dwa lata tym obiektom, które wyrażają nowy sposób myślenia o architekturze, są innowacyjne pod względem idei, formy lub też konstrukcji czy technologii. W 2001 roku wprowadzono dodatkowe wyróżnienie – dla najlepiej zapowiadających się młodych architektów. Mies van der Rohe Award to oficjalna nagroda Unii Europejskiej w dziedzinie architektury. Laureaci otrzymują 60 tys. euro, a młodzi projektanci 20 tys. euro. Trofeum stanowi także rzeźba przywołująca pawilon projektu Miesa van der Rohe. Obiekty z krótkiej listy można zobaczyć na pokazywanej w całej Europie wystawie oraz w specjalnej publikacji.
