Warszawa w budowie 7: Spór o odbudowę

i

Autor: Archiwum Architektury Stefan Rassalski, Ocalałe partery kamienic w tle widoczny zniszczony Prudential, po 1945, Narodowe Archiwum Cyfrowe

Nieustający spór o odbudowę

2015-10-09 11:50

Jutro rusza siódma edycja Warszawy w budowie, jednego z najciekawszych festiwali o tematyce miejskiej. Tym razem przygotowano dwie wystawy – "Spór o odbudowę", której kuratorem jest Tomasz Fudala oraz "Radykalne nauczanie" opracowaną przez Beatriz Colominę i Evangelosa Kotsiorisa.

Tęsknoty za przedwojennym miastem dają o sobie mocno znać we współczesnej Warszawie i mają znaczący wpływ na ocenę kształtu odbudowy. Jak mówi Tomasz Fudala, "Spór o odbudowę" polemizuje z mitem odtworzenia Paryża Północy. Na wystawie w dawnym LO im. Klementyny Hoffmanowej starano się przedstawić kwestie, które tuż po wojnie rozpalały środowisko architektów i urbanistów. Pokazać pierwotny kontekst ich działań oraz zakorzenienie wprowadzanych w życie idei w przedwojennych profesjonalnych dyskusjach.

Architekturę wystawy zaprojektował Maciej Siuda, który zaproponował pomysł prosty i radykalny zarazem. Wnętrza budynku zostały „zhakowane” i przenicowane – poddane zabiegom, dzięki którym zyskały nową funkcję. Dla przykładu wszystkie ekspozytory powstały ze znalezionych w obiekcie szkolnych sprzętów – szaf czy gablot. Budynek zachował więc ślady swojej przeszłości, a jednocześnie zyskał całkiem odmienny charakter.

Główne wątki w dyskusji o odbudowie ukazano za pomocą m.in. materiałów archiwalnych - planów i rysunków (wiele z nich wcześniej niepokazywanych) i fragmentów kronik filmowych. Narracja wystawy obejmuje również współczesne konsekwencje sporów i dawniej podjętych decyzji. Wchodząc przez bramę przy ul. Emilii Plater 29, na ścianie widzowie zobaczą portret kobiety. To praca Rafała Jakubowicza przedstawiająca Jolantę Brzeską, której głośne zabójstwo jest jedną z najdrastyczniejszych konsekwencji wciąż nieuregulowanych kwestii reprywatyzacyjnych.

Z kolei wystawa w pawilonie przy Politechnice Warszawskiej to trzecia odsłona „Radykalnego nauczania”, trwającego od trzech lat projektu badawczego prowadzonego przez Beatriz Colominę i doktorantów Szkoły Architektury Uniwersytetu Princeton. Jego wcześniejsze wersje były prezentowane podczas 3. Triennale Architektury w Lizbonie (2013) i 14. Biennale Architektury w Wenecji (2014). Warszawską edycję wzbogacono o nowe kierunki - Europę Wschodnią, Afrykę, Azję Wschodnią, Australię i Oceanię, pokazując nowe oblicze eksperymentów pedagogicznych po 1945 roku.

Festiwalowi towarzyszy publikacja powiązana tematycznie zarówno z pierwszą jak i drugą ekspozycją. W specjalnym wydaniu szwajcarskiego czasopisma Hochparterre zaprezentowano koncepcję zabudowy wokół Pałacu Kultury i Nauki opracowaną przez studentów szwajcarskiej ZHAW w Wintherturze. To jeszcze jeden głos w nieustającej debacie na temat odbudowy Warszawy a jednocześnie prezentacja wieloletniego projektu edukacyjnego, w ramach którego studenci opracowują projekty urbanistyczne dla europejskich miast.

Organizatorami Warszawy w budowie 7 są Muzeum Sztuki Nowoczesnej i Muzeum Warszawy. Szczegółowy program wydarzeń dostępny na stronie festiwalu.