Spis treści
Apteka Designu to nie tylko przestrzeń projektowa – to prawdziwe centrum, gdzie różne formy twórczości przeplatają się z codziennymi historiami i wrażliwościami mieszkańców Krakowa. W sercu krakowskiej Wesołej, to miejsce łączy artystów, aktywistów, społeczników, którzy wspólnie budują silną i zaangażowaną społeczność. Celem Apteki jest nie tylko kształtowanie formy, ale i aktywowanie dialogu, który ma na celu promowanie współpracy i twórczości opartej na szacunku dla lokalnych tradycji i kultury.
Tworzenie przyszłości z wyobraźnią
W Aptece Designu „splata się troska z kreatywnością, lokalność z globalnością, a małe gesty z wielkimi zmianami”, jak trafnie podkreślono w opisie wystawy urodzinowej. W tę mozaikę wpisuje się projekt rezydentki Apteki Designu, Moniki Boryckiej, „Halo, tu przyszłość”. To zaproszenie dla społeczności zainteresowanej przyszłością – zarówno praktyków futures studies, foresightu czy trendwatchingu, jak i wszystkich, którzy chcą więcej dowiedzieć się o przyszłości, sposobach jej badania i tworzenia. Ta platforma do rozmowy o mapowaniu tego, co nadchodzi, pogłębiania wiedzy, poznawania nowych metod i dzielenia się przemyśleniami, to – jak czytamy w opisie projektu – „miejsce bezpiecznego spotkania na żywo, szczerej rozmowy, budowania społeczności, nawiązania nowych relacji oraz tworzenia nieoczekiwanych połączeń i wspólnych projektów wokół przyszłości”.
Dotychczasowe spotkania stanowiły kreatywną wymianę myśli wokół roli wyobraźni w badaniu i tworzeniu przyszłości. Rozmawiano m.in. o relacjach z technologią przyszłości – tą, która dopiero powstanie – oraz o roli wyobraźni w dobie AI i kultury copy-paste. Spotkania „Halo, tu przyszłość” zderzają różne perspektywy, dyskutują o sposobach pracy z wyobraźnią w mapowaniu przyszłości i „zostawiają otwartą furtkę do wspólnego odkrywania i wyobrażania sobie”. Projekt, sygnowany jako „slowly made by humans: TrendRadar & Apteka Designu”, jest doskonałym przykładem, jak Apteka Designu staje się przestrzenią wspólnego myślenia o jutrze, wzmacniającą społeczność i kreującą nowe narracje. Kolejne spotkanie z tego cyklu odbędzie się jeszcze w tym roku, w pierwszej połowie grudnia.
Troska o dziedzictwo i lokalność
Apteka Designu aktywnie pielęgnuje również lokalne dziedzictwo i kulturę codzienności, czego wyrazem były akcje pod hasłem „Wesoły SWAP – wymiana ubrań i zabawek”. Z kolei projekt Suszlab, działający na Wesołej i koordynowany przez Zofię Hernas, pokazuje, jak kultura kulinarna może być narzędziem aktywizmu społecznego. Suszenie i wekowanie warzyw i owoców z lokalnych nadwyżek to nie tylko praktyka minimalizowania marnotrawstwa żywności, ale także forma budowania społeczności wokół wspólnego działania. Suszlab to „praktyki kulinarne, kultura roślin i wsparcie lokalnych społeczności”, łączące ekologię z aktywizmem i edukacją.
Jednostka we współczesnym społeczeństwie
Apteka Designu stawia również na pogłębioną refleksję i debatę nad kondycją współczesnego społeczeństwa. Cykl „PRAWDX, DOBRX I PIĘKNX, czyli prawda, dobro i piękno redesigned”, kuratorowany przez dr. Patricka Leftwicha i dr. Samuela Nowaka, jest zaproszeniem do „wielkiej aptecznej spekulacji”. W czasach, gdy „algorytmy celowo zniekształcają rzeczywistość”, a „nowy system znaków, z własną logiką, formami wiedzy i modelami tożsamości” kształtuje warunki poznawcze, uczestnicy zastanawiają się, „jak zatem w tym algorytmicznym krajobrazie medialnym odnajduje się prawda i polityka?”. Cykl ten bada pojęcia, które „teoria krytyczna i postmodernistyczna filozofia odesłały na śmietnik historii”, zgodnie z przeświadczeniem, że „aby zrobić kilka kroków do przodu, czasem warto zrobić krok wstecz”. To intelektualne ćwiczenie w Aptece Designu ma na celu wykucie społecznych innowacji wykraczających poza Wesołą i próbę spojrzenia na to, „gdzie jako wciąż nowoczesne społeczeństwo się znajdujemy i co robić dalej”. Apteka Designu staje się zatem nie tyle przestrzenią projektową, co miejscem, w którym wykuwają się idee i strategie dla przyszłości. Inauguracyjne spotkanie „PRAWDX, DOBRX I PIĘKNX, czyli prawda, dobro i piękno redesigned” odbyło się 29 października. Na kolejne Apteka Design zaprasza w listopadzie i grudniu.
Równie istotnym elementem, wzmacniającym aspekt dobrostanu i osobistej ekspresji, są działania duetu Iza i Lu z Dobrostanu i ich projekty realizowane w ramach zewnętrznej współpracy, ale świetnie wpisujące się w filozofię otwartości Apteki Designu. Uczestnicy „Ciałorysów” obrysowują swoje ciała, zaznaczają obecność, kreślą emocje, które nie mieszczą się w słowach. Z kolei warsztaty kolażu „Poczuj – wytnij – wklej” to zaproszenie do tworzenia obrazów „płynących z intuicji, emocji i pragnień”. Projekty Izy i Lu to dowód na to, że Apteka Designu aktywnie promuje sztukę jako potężne narzędzie kształtowania psychicznego dobrostanu, budowania relacji i tworzenia bezpiecznej przestrzeni dla twórczości.
Uzupełnieniem tych działań skoncentrowanych na jednostce lub wybranych aspektach dziedzictwa są projekty o silnym wymiarze wspólnotowym, które integrują mieszkańców. Piknik na Wesołej tworzy „momenty sprzyjające budowaniu relacji” poprzez jogę w plenerze czy spektakle dla dzieci. Natomiast Dostępne Kino na Wesołej, z pokazami tłumaczonymi na polski język migowy oraz z audiodeskrypcją, otwiera kulturę na wszystkich niezależnie od barier, stając się symbolem inkluzywności Apteki Designu, której celem jest „pogłębić wiedzę o filmie, nauczyć świadomego patrzenia na obraz”.
Wiele możliwości
Wszystkie te działania rezydentów, choć różnorodne w formie i medium, łączy wspólny mianownik: głębokie przekonanie o sile osobistej ekspresji, potencjale sztuki w budowaniu zaangażowanej i wspierającej się społeczności oraz znaczenia troski o każdego człowieka i dziedzictwo. Dzięki realizowanym tu inicjatywom Apteka Designu staje się miejscem, gdzie „projektuje się relacje – między osobami, instytucjami, tematami”, a kultura służy jako platforma poznawania siebie, innych i świata. To przestrzeń, która dowodzi, że „małe gesty z wielkimi zmianami” mogą prowadzić do odczarowania stereotypów, wzmocnienia dobrostanu i zbudowania przyszłości opartej na wrażliwości, wspólnocie i szacunku dla dziedzictwa.
Zobacz także: Innowacje, przyszłość i myśl krytyczna. Apteka Designu w pigułce
