Konkurs na projekt wystawy w pawilonie Polski w ramach 18. Biennale Architektury w Wenecji 2023 ogłosiły wspólnie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki. Zadaniem uczestników było przygotowanie koncepcji kuratorskiej odnoszącej do głównego hasła przyszłorocznego biennale, czyli Laboratorium przyszłości. W 13-osobowym jury pod przewodnictwem Bolesława Stelmacha zasiedli Mateusz Adamkowski, Jerzy Bogusławski, Jarosław Denisiuk, Tadeáš Goryczka, Dominika Janicka, Janusz Janowski, Agnieszka Kalinowska-Sołtys, Dorota Leśniak-Rychlak, Wojciech Mazan, Barbara Schabowska, Andrzej Szczerski i Piotr Walkowiak. Spośród 34 zakwalifikowanych prac za najlepszy sędziowie uznali projekt „Układane” kuratora Jacka Sosnowskiego z udziałem Anny Barlik i Marcina Strzały. Autorzy postanowili wziąć na warsztat cyfrowe metody przetwarzania informacji, próbując udowodnić, jak bardzo zniekształcony obraz świata uzyskujemy za ich sprawą. Celem projektu jest materialna wizualizacja pewnego wycinka danych dotyczących mieszkalnictwa. Obraz zbudowany na podstawie fragmentarycznych informacji, jedynie w zarysie odpowiadający rzeczywistości. Forma ta okazuje się pełna przekłamań. W dobitny sposób pokazuje, że architektura budowana wyłącznie w oparciu o zbiory zmiennych i określone wskaźnikami cele traci swoją podmiotowość – dobrostan człowieka – piszą we wstępie kuratorskim.Innymi słowy, jak tłumaczą jurorzy, intencją wybranej pracy jest wskazanie, że jedynym i ostatecznym podmiotem rozwoju przestrzeni winien być jej wymiar humanistyczny. Żyjemy w post-cyfrowej rzeczywistości, której nie rozumiemy do końca; która zostawia nas zagubionymi i bezbronnymi. Laboratorium przyszłości architektury, od którego zależy życie przyszłych pokoleń nie może polegać wyłączanie na algorytmie, najnowsze technologie nie mogą pomijać humanistycznego wymiaru przekształcania przestrzeni. Zaproponowana instalacja ma zderzyć nas z anonimowymi, obcymi siatkami metalowych modułów, aby uzmysłowić problem nadmiernego zaufania do parametryki algorytmów – czytamy w uzasadnieniu jury. Jacek Sosnowski z wykształcenia jest kulturoznawcą, z powołania kuratorem i producentem wystaw. Od 2009 roku prowadzi Fundację Propaganda, należy też do współorganizatorów Warsaw Gallery Weekend. Anna Barlik to z kolei artystka wizualna zajmująca się przestrzenią oraz kontekstami lokalnymi. W swoich pracach często analizuje przestrzenne zależności między człowiekiem a otaczającą go rzeczywistością. W 2013 roku ukończyła studia podyplomowe z urbanistyki i gospodarki przestrzennej na Politechnice Warszawskiej. Marcin Strzała jest natomiast projektantem i – jak sam mówi – architektem eksplorującym transdyscyplinarny charakter architektury ery cyfrowej. Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (2010), gdzie obecnie prowadzi wykłady na temat cyfrowego paradygmatu w projektowaniu.Sędziowie tradycyjnie wybrali też projekt rezerwowy. To „Miejsce Troski” kuratorek Agnieszki Kacprzak i Iwony Kalenik. Autorki z fragmentów przedmiotów takich jak kamień, kawałek drewna, tynk czy metal kreują wielowarstwową narrację „o troskliwej wrażliwości” przestrzeni otaczającego nas świata. Kojąca opowieść, stojąca w opozycji do języka siły, rywalizacji, hierarchii i kategoryzacji, wydaje się słaba swoją delikatnością. Jednak ontologiczna zmiana w kierunku wrażliwego i troskliwego zadawania pytań (…) może okazać się tym, czego potrzebuje świat – czytamy w opisie. Jak zapowiadają organizatorzy, zgodnie z postanowieniami regulaminu, w ciągu miesiąca wszystkie dopuszczone do konkursu projekty zostają upublicznione.
Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!
