Na łamach „Architektury-murator” proces powstawania nowego pawilonu Zodiak śledziliśmy od samego początku. Pomysł, by nieużywane skrzydło dawnego baru Zodiak (proj. Jan Bogusławski i Bohdan Gniewiewski, 1966) zaadaptować na przestrzeń, w której prezentowane byłyby plany rozwoju miasta, wysunął jeszcze w 2010 roku warszawski oddział SARP. Pertraktacje z ratuszem trwały jednak dość długo. Do realizacji przedsięwzięcia decydentów udało się przekonać dopiero w 2013 roku. Projekt koncepcyjny adaptacji opracował społecznie Mateusz Świętorzecki z JEMS Architekci. Zakładał on gruntowny remont części podziemnej oraz parteru wraz ze wzmocnieniem elementów konstrukcyjnych, a w miejscu dawnego zadaszonego ogródka na piętrze budowę nowej kubatury o przeszklonych ścianach. Koncepcja ta, przekazana przez SARP władzom stolicy nieodpłatnie, stała się podstawą do ogłoszonego w 2014 roku przetargu na projekt, który wygrała pracownia Kalata Architekci. Niestety, dawna konstrukcja pawilonu okazała się niewystarczająca na obciążenia wynikające z nowej funkcji i konieczne było jej rozebranie. Zdecydowano się na kreatywną rekonstrukcję z wykorzystaniem części elementów oryginalnego wystroju. Nowy budynek otwarto 28 listopada 2018 roku.
W ciągu zaledwie roku działalności Zodiak stał się jednym z ważniejszych miejsc dla debaty o polskiej architekturze. Dotychczas w pawilonie i na placu przed nim odbyło się wiele wystaw, wykładów, rozmów, warsztatów czy pokazów. Obchody pierwszych urodzin 7 grudnia 2019 roku stanowią otwartą imprezę, na którą składa się sześć wydarzeń.
i
16.00-19.00 „Zrób sobie Zodiak” – warsztaty sitodruku z Kwiaciarnią GrafikiW ramach otwartych warsztatów samodzielnie lub przy wsparciu fachowców będzie można nadrukować sitem specjalnie przygotowany wzór z pawilonem Zodiak i przekonać się, czym jest etos ręcznych robót sitodrukarskich. Organizatorzy przygotowali dla uczestników torby bawełniane, ale warto zabrać też swoją własną koszulkę!17.00-18.00 „Gwiazdozbiory Pasażu Śródmiejskiego” – wykład Marii SołtysMaria Sołtys z OW SARP zabierze gości Zodiaku w fascynującą podróż po historii pawilonu i jego okolic. Będzie to okazja do poznania architektoniczno-literackich konstelacji, zwanych też gwiazdozbiorami – zapowiadają organizatorzy.
i
18:00-19.00 „Iconic Ruins? Architektura krajów wyszehradzkich 1945-1989” – wernisaż nowej wystawyEkspozycja ukazuje przemiany architektury w Polsce, Czechach, na Słowacji i Węgrzech. Skupia się przede wszystkim na analogiach z przeszłości i teraźniejszości tych państw. W krajach naszego regionu powojenne budownictwo znajduje się w sytuacji paradoksalnej: z jednej strony wciąż nasuwa negatywne skojarzenia z epoką reżimu, z drugiej stało się już nie tylko obiektem badań, publikacji, wystaw, ale i lifestylowej mody, obiektem uwielbienia wielkomiejskiej młodzieży. Coraz częściej trafia też do rejestrów zabytków – tłumaczy Anna Cymer, polska kuratorka wystawy.
Ekspozycja przedstawia również współczesny stan cennych budynków i ich status prawny, prowokując do dyskusji na temat bliskiej przyszłości — krytycznie zagrożonego dziedzictwa kulturowego późnego modernizmu. Jej organizatorem jest Czeskie Centrum Warszawa w partnerstwie z m.st. Warszawa i stołecznym SARP-em. Stanowi część europejskiego projektu „Shared Cities: Creative Momentum”, współfinansowanego przez program Unii Europejskiej Kreatywna Europa. Więcej o samej wystawie tu.
i
19:00-19.30 słodki poczęstunekW programie m.in. spotkanie z przedstawicielami władz m.st. Warszawy i OW SARP, a także… wróżbitą Jakubem!19:30-20.00 „Świtezianka” – pokaz filmu w reż. Sióstr BuiAdaptacja ballady Adama Mickiewicza. Film utrzymany w konwencji thrillera romantycznego, w którym współczesny świat przeplata się ze światem XIX-wiecznych podań ludowych. Projekcję poprzedzi prelekcja architektki Mai Bui, która wraz z Julią Bui tworzy duet wykorzystujący doświadczenia artystyczne z pogranicza wideo, teatru, tańca, rzeźby.20:00-21.30 koncert zespołu KGDNKSzRSą architekci, którzy po godzinach także grają i śpiewają. Należą do nich muzycy zespołu KGDNKSzR, którzy towarzyszą Zodiakowi od samego początku istnienia. Posłuchamy polskich i zagranicznych przebojów w zupełnie nowych, porywających do tańca aranżacjach.
