Po sukcesie książki „Architektki” wydawnictwo EMG zdecydowało się na kontynuację tematu udziału kobiet w tworzeniu polskiej kultury architektonicznej. „Pionierki” to zbiór esejów o prekursorkach urbanistyki i architektury w Polsce: Annie Ptaszyckiej, Wandzie Krahelskiej, Wandzie Melcer, Gizelli Marguliesównie i Teresie Chmurze-Pełech, a zarazem szósty tom serii „Architektura jest najważniejsza”.
Anna Ptaszycka (1911-1967), absolwentka WA PW (1936), podczas II wojny światowej prowadziła badania nad organizacją miejskich terenów zielonych, od lutego 1945 roku zaangażowała się w prace Biura Odbudowy Stolicy. Pracowała m.in. w Biurze Planu Wrocławia, w Katedrze Urbanistyki Politechniki Wrocławskiej i Miejskiej Pracowni Urbanistycznej Prezydium Rady Narodowej miasta Krakowa. Była członkinią Komisji Urbanistyki i Architektury Polskiej Akademii Nauk i Rady Narodowej miasta Krakowa. Wanda Krahelska (1886- 1968), działaczka Polskiej Partii Socjalistycznej, członkini Organizacji Bojowej PPS, współtwórczyni Rady Pomocy Żydom „Żegota”. W latach 1935–1939 była redaktorką naczelną stworzonego przez siebie miesięcznika „Arkady”. Od 1945 do 1947 roku pracowała w Wydziale Propagandy Biura Odbudowy Stolicy. Wraz z Wandą Moszczeńską była pomysłodawczynią i założycielką miesięcznika „Skarpa Warszawska”, które po 1946 roku przekształciło się w tygodnik „Stolica”. Wanda Melcer (1896-1972), powieściopisarka, poetka, publicystka, inicjatorka powołania Towarzystwa Reformy Obyczajów i Związku Literatów Polskich. W utworach podejmowała głównie analizę społeczno-obyczajowej sytuacji kobiet. Gizella Marguliesówna (1905-?), absolwentka WA PW (1932).Teresa Chmura-Pełech (1933-2009), absolentka Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej (1957), pracowała w Wojewódzkiej Pracowni Urbanistycznej we Wrocławiu jako projektant, wykonała plany zagospodarowania przestrzannego wielu miast, miasteczek i osiedli Dolnego Śląska, m.in. Bystrzycy Kłodzkiej, Duszników-Zdrój, Kudowy-Zdrój, Międzylesia. W latach 1981–1985 wykładała na uniwersytecie w Tizi-Ouzou w Algierii podstawy architektury oraz uczyła rysunku. Była pierwowzorem bohaterek dwóch książek Olgi Tokarczuk: Dom dzienny, dom nocny i Prowadź swój pług przez kości umarłych.
Pionierki, czyli kobiety w architekturze 2
Teksty do publikacji napisali Hanna Faryna-Paszkiewicz, Grażyna Hryncewicz-Lamber, Marta Leśniakowska, Joanna Majczyk, Małgorzata Omilanowska, Grzegorz Piątek i Agnieszka Tomaszewicz. Już 11 marca w Narodowej Galerii Sztuki Zachęta spotkanie autorskie. Start: godzina 18.00.
O architektkach czytaj też w nowym, autorskim cyklu w „Architekturze-murator”, który prowadzi Agata Twardoch. Rozpoczyna go rozmowa z Diane Davis, socjolożką i wykładowczynią Harvard Graduate School of Design.
