Zabytki Dolnego Śląska. Renowacja w stylu eko

i

Autor: Archiwum Architektury Pierwsza nagroda ex aequo - dom przysłupowy w Grabiszycach Średnich (powiat lubański, gmina Leśna), fot. serwis prasowy

Zabytki Dolnego Śląska. Renowacja w stylu eko

2021-01-19 16:58

Po raz trzeci rozstrzygnięty został polsko-niemiecki konkurs Zabytek – nie zapomnij! Denkmal – denk mal dran! Ma on podkreślać znaczenie Dolnego Śląska jako europejskiej, wspólnej przestrzeni kulturowej oraz przyczyniać się do zrozumienia relacji między zrównoważonym rozwojem i dziedzictwem.

Nagroda przyznawana przez Stowarzyszenie na Rzecz Pielęgnowania Sztuki i Kultury Śląska (VSK) i Fundację OP ENHEIM, we współpracy z Niemiecko-Polską Fundacją Ochrony Zabytków Kultury (DPS) zachęca do inwestowania w obiekty o historycznej wartości w województwie dolnośląskim, południowej części województwa lubuskiego i dolnośląskiej części Górnych Łużyc. Szczególny nacisk organizatorzy kładą na wykonanie renowacji w sposób przyjazny dla środowiska. Jury w składzie: Agnieszka Bormann (referentka ds. kultury Śląska przy Muzeum Śląskim w Görlitz), Marek Gendaj (właściciel Uroczyska Siedmiu Stawów), Barbara Nowak-Obelinda (Dolnośląska Wojewódzka Konserwator Zabytków), Christopher Schmidt-Muenzberg (przewodniczący VSK) i Viola Wojnowski (Członek Zarządu DPS) przyznało dwie pierwsze nagrody ex aequo.

Otrzymały je: dom przysłupowy w Grabiszycach Średnich (powiat lubański, gmina Leśna) oraz dom sudecki z wyżką w Starym Gierałtowie (powiat kłodzki, gmina Stronie Śląskie). Jak piszą organizatorzy konkursu, renowacja domu w Grabiszycach Średnich wymagała wniknięcia głęboko w strukturę budynku, co od strony południowej pozwoliło wyeksponować ukrytą, ale zachowaną konstrukcję szachulcową. Ściana zachodnia została z kolei zrekonstruowana. Właścicielem domu jest Piotr Zujewski, a za prace projektowe i wykonawcze odpowiadają: firma Dobry Dom Moritz Reichert, Marcin Rębarz oraz Łukasz Radek i Damian Lenik. Drugi nagrodzony obiekt – dom w Starym Gierałtowie – powstał ok. 1746 roku, co czyni go jednym z najstarszych obiektów Ziemi Kłodzkiej. Budynek wyróżnia unikalna forma ganku podcieniowego z wyżką i galeryjką na piętrze. W wielu opracowaniach dom ten stawiany jest za wzór formy charakterystycznej dla obszaru Sudetów Wschodnich. Projekt renowacji według założeń inwestorów – Violetty i Piotra Krajewskich – sporządził architekt Michał Hanusz ze Stronia Śląskiego.

Drugą nagrodę przyznano właścicielom pensjonatu Dzikie Róże w Janicach (powiat lwówecki, gmina Lubomierz) – Magdalenie i Rafałowi Traczom. Centrum agroturystyczne, które prowadzą, mieści się na terenie kilkusetletniego gospodarstwa rolnego z domem i stodołą. Projekt renowacji, wykonany przez samych inwestorów, zakładał zachowanie wszystkich zabytkowych elementów, użyto też materiałów z rozbiórek (m.in. 40 tys. sztuk dachówki, belki, deski podłogowe) i lokalnych surowców (kamienie, glina).

Wyróżnienie w konkursie przypadło Stowarzyszeniu Doliny Zadrny za projekt Nowe Życie Mateusza – odbudowa kościoła p.w. św. Mateusza w Uniemyślu (powiat kamiennogórski, gmina Lubawka). Barokowa budowla powstała w latach 1748-1749, a jej twórcą był sławny mistrz Józef Antoni Jentsch, autor m. in. przebudowy bazyliki krzeszowskiej. Stowarzyszenie przejęło spaloną świątynię wraz z otaczającym cmentarzem w 2013 roku. Uratowany zabytek przeznaczono na centrum aktywności lokalnej. Autorem odbudowy jest Włodzimierz Wilk z Krzeszowa (Wilbud) we współpracy z inspektorem nadzoru Wojciechem Warszawskim, a za wykonawstwo odpowiadają Marek Ścigalski i Tadeusz Gancarz.

Laureaci otrzymują nagrody pieniężne oraz plakietę do umieszczenia na odrestaurowanym obiekcie. Uroczystość wręczenia nagród – 13 grudnia – ze względu na pandemię odbyła się on-line.

ZAPISZ SIĘ