Kompozyty w służbie deskowaniowej – system PERI DUO

Podczas II wojny światowej brytyjscy inżynierowie rozważali budowę innowacyjnego lotniskowca, który to miał być wykonany... z lodu. Ten szalony pomysł okazuje się całkiem racjonalny, gdy poznajemy jeden szczegół – dodając do wody trociny w proporcji 6:1, otrzymujemy pykret o wytrzymałości zbliżonej do żelbetu! I taki właśnie materiał o niejednorodnej strukturze, złożony z komponentów o różnych cechach, a sam mający inne właściwości, nazywamy kompozytem.

Rynek materiałów to dziedzina o wciąż jeszcze nieodkrytych możliwościach. Jego istotną część stanowi wyspecjalizowany sektor produkujący kompozyty, który rozwinął się dzięki nanotechnologii, zajmującej się modyfikowaniem struktur materiałów na poziomie cząsteczkowym. W wyniku tych prac powstają materiały o ściśle określonych parametrach wytrzymałościowych, zwiększonej elastyczności, odporności na warunki środowiskowe itd. Budownictwo jest jedną z tych dziedzin gospodarki, w których ewolucja materiałów jest wyraźnie odczuwalna - zmiany technologiczne widać gołym okiem i nie inaczej jest z deskowaniami. W ciągu ostatnich lat na rynku pojawiły się deskowania ramowe przeznaczone do betonów o wysokich parametrach estetycznych, systemy zautomatyzowanego wspinania do ścian budownictwa wysokiego, zaś najnowszym produktem, który oferuje firma PERI, jest system lekkich deskowań ścienno-stropowych DUO o konstrukcji wykonanej z wytrzymałego kompozytu technicznego.

Ten uniwersalny system powstał w wyniku wieloletnich badań nad wykorzystaniem polimerów i pięćdziesięciu lat doświadczeń PERI w zastosowaniach deskowań. Jego olbrzymią zaletą jest niska waga płyt i innych elementów konstrukcyjnych, które umożliwiają pracę bez dźwigu. Pozwala to na oszczędności zarówno czasowe, jak i finansowe, wynikające z prowadzenia robót bez żurawia, mniejszego ciężaru do transportu czy też mniejszej powierzchni do składowania. Dodatkowo, praca na budowie z materiałami o niewielkich gabarytach jest lżejsza, wzrasta komfort pracowników, a ryzyko wypadków maleje.

Masywne, stalowe płyty z powodzeniem są i będą stosowane na średnich i dużych budowach, zatrudniających dziesiątki czy setki osób i wykorzystujących żurawie do transportu ładunków, jednak w przypadku budów domów jednorodzinnych, małych obiektów hydrotechnicznych, fundamentów czy przy słupach podstropowych warto rozważyć zastosowanie systemu, który z założenia sprawdzi się tam, gdzie wykorzystanie innych szalunków będzie problematyczne. Nie można również zapomnieć o innych właściwościach polimerów: nie kurczą się, nie rdzewieją, nie pęcznieją. Wszystko to sprawia, że dla wielu zastosowań są korzystniejszym materiałem dla systemów szalowań niż drewno czy stal.

Możliwości systemu PERI DUO

Zamysł deskowania DUO i zarazem jego najważniejsza cecha to lekkość - za nią idzie łatwość transportu i w końcu prostota montażu. Pojedyncze panele o masie nieprzekraczającej 25 kilogramów na budowie przywodzą na myśl większą wersję duńskich klocków, którymi przyszli inżynierowie bawili się w dzieciństwie. Łączniki używane do spinania płyt między sobą nie wymagają użycia młotka – co więcej, młotek w ogóle nie jest konieczny do pracy z tym systemem. Nazwa DUO, czytelnie nawiązująca do innych systemów PERI – TRIO, QUATTRO oraz UNO – przede wszystkim bezpośrednio odwołuje się do możliwości tego systemu, który zakłada używanie tych samych segmentów deskowania do betonowania elementów pionowych oraz poziomych. W praktyce oznacza to, że po wykonaniu ścian oraz słupów można przystąpić do montażu deskowania stropowego z tych samych paneli. Wówczas jedynym materiałem, o który należy uzupełnić system są podpory z głowicami – ruszt i poszycie zapewnią płyty DUO.

Niezależnie od tego, czy system DUO będzie wykorzystywany do zapewnienia pełnego potencjału materiałowego i wykonania wszystkich elementów na budowie, czy będzie stanowił jedynie uzupełnienie używanych na niej systemów, jego cechy gwarantują, że nie będzie bezczynnie leżał oczekując możliwości zastosowania.

Płyty o szerokości od 15 do 90 cm i wysokości 60 lub 135 cm pozwalają na dużą dowolność w układzie paneli. Łączenie z powszechnie używanym osprzętem (rury, rygle stalowe, dźwigary) umożliwiają rozbudowywanie deskowania. Ściany jednostronne wykonuje się z wykorzystaniem klasycznych kozłów oporowych, które również są kompatybilne z systemem. Parametry systemu nie odbiegają od innych deskowań: umożliwiają wykonywanie ścian do wysokości 5,4 m, słupów o wymiarach 75 x 75 cm oraz stropów o grubości do 30 cm.

Użytkowanie DUO

Często na tym etapie pojawia się wątpliwość, czy deskowania z polimerów są w stanie podołać warunkom pracy na budowie?  Jeśli majstrowie potrafili przestawić się z telefonów klawiaturowych na dotykowe, wymagające większej uwagi, dbałości i delikatności smartfony, to czemu mają stawiać opór przy przejściu na lżejsze, poręczniejsze dla nich, bardziej uniwersalne deskowania? Co więcej- kompozyt wykorzystywany do produkcji elementów systemu DUO nie jest wrażliwy na pracę i składowanie w warunkach zwiększonej wilgotności, nie ulega zniszczeniu na skutek wypalenia promieniami słonecznymi, co jest typowe dla nieodpornych na promienie UV tworzyw sztucznych.

Drobne zniszczenia poszycia można samodzielnie naprawiać ekstruderem nawet na budowie, zaś wymiana poszycia polega na odkręceniu TORXów i zajmuje maksymalnie kilka minut. W utrzymaniu deskowania w czystości i sprawności pomaga skrobak DUO, który z uwagi na swoją wielofunkcyjność jest integralną częścią zestawu deskowania (skrobak umożliwia czyszczenie poszycia i ram oraz jest kluczem stosowanym do dokręcania nakrętek ściągów). Co istotne duża część komponentów, które są wykorzystywane do pracy systemu- ściągi, zastrzały, podpory, słupki poręczy- jest w pełni kompatybilna z innymi, powszechnie stosowanymi systemami deskowań. System posiada wsporniki pomostów BHP oraz zabezpieczenia krawędzi deskowania stropów. Użytkownicy dysponujący żurawiem wykorzystają uchwyty transportowe, umożliwiające przestawianie całych ścian i słupów, a w zaprojektowaniu układu płyt pomoże darmowa aplikacja DUO Planner.

Jako podsumowanie i zarazem zachętę do zapoznania się z możliwościami DUO niech posłuży fakt, że tak prężnie rozwijający się region – tzw. Azjatyckie Tygrysy – z powodzeniem wykorzystuje deskowania DUO nawet na największych budowach (choć i w Polsce już kilka wieżowców było budowanych z użyciem systemu DUO do betonowania nadciągów czy słupów podstropowych). Zachęcamy do zapoznania się z opiniami wykonawców, które znaleźć można pod adresem www.peri.com.pl/duo, a zainteresowanych zapraszamy do umówienia się na spotkanie i spróbowanie sił przy samodzielnym montażu systemu.

Piotr Zakrzewski, technolog PERI POLSKA

W 2019 roku mija 25 lat od wydania pierwszego numeru „Architektury-murator”. Sprawdź, co przygotowaliśmy z okazji jubileuszu: www.architektura25.pl

Patroni:                                                                      Patron honorowy:

Partner instytucjonalny:

Partnerzy 25-lecia: