Biurowiec ToHA to pierwsza faza transformacji działki o powierzchni 1,8 ha, znajdującej się w centralnej części Tel Awiwu, łączącej przestrzeń publiczną oraz funkcję biurową. Połączone wieże, zaprojektowane przez pracownię Rona Arada, autora m.in. Muzeum Dizajnu w Izraelu („A-m” 8/2010), przy współpracy z lokalnym biurem Avner Yashar, to 53 000 m2 powierzchni, znajdującej się na 28 kondygnacjach. Jest to tylko część założenia finansowanego przez jedne z największych w Izraelu firm inwestycyjnych – Amot oraz Gav-Yam. Drugą fazę stanowić będzie kolejny wieżowiec o łącznej powierzchni ponad 140 000 m2 i wysokości 70 kondygnacji.
Nietypowa bryła budynku złożona z kaskadowego układu pięter jest wynikiem optymalizacji i iteracji formy oraz orientacji budynku, by jak najlepiej odpowiadała wymogom środowiskowym, konstrukcyjnym oraz wizualnym.
W projekcie zastosowano wiele rozwiązań pasywnych. Za pomocą orientacji, analizy prądów powietrznych oraz innych działań w skali makro oraz micro zminimalizowano zyski ciepła oraz bezpośrednie nasłonecznienie w ciągu roku. Przykładem może być schodkowo ukształtowana fasada, dająca możliwość zacienienia przy jednoczesnym doświetleniu wnętrza oraz otwarciu na widok Tel Awiwu i Morza Śródziemnego. Poza rozwiązaniami energooszczędnymi, wykorzystano także wiele systemów automatyzacji, umożliwiając dodatkową optymalizację zużycia energii, wody oraz doboru materiałów. Rezultatem tych działań jest uzyskanie przez biurowiec prestiżowego certyfikatu LEED Platinum.
Konstrukcja
Kwestie środowiskowe nie były jedynym czynnikiem definiującym finalny kształt. Dzięki ciekawym rozwiązaniom inżynieryjnym udało się zbilansować rozkład sił i obciążeń w taki sposób, że trzony znajdujące się w „podporach budynku”, w połączeniu z płytami z betonu sprężonego typu post-tension oraz profilami konstrukcyjnymi po obwodzie budynku, dały możliwość eliminacji podpór pośrednich i maksymalną elastyczność aranżacji wnętrz.
Zmienne trendy przy wynajmie powierzchni biurowej oraz możliwości swobodnego podziału, odzwierciedla rozmieszczenie trzonów oraz komunikacji wertykalnej, a także zmienne rzuty poszczególnych kondygnacji. Ich powierzchnia zmienia się zależnie od wysokości od 1860 m2 dla najniższej kondygnacji, do ponad 3000 m2 w środkowej części budynku. Wąska sylwetka podstawy jest również charakterystycznym elementem najniższych kondygnacji naziemnych i koncepcyjnie maksymalizuje przestrzeń publiczną, uzupełniając w ten sposób okalający budynek park. Łączna powierzchnia parteru wynosi zaledwie 1200 m2, co stanowi niemalże 1/3 powierzchni największej kondygnacji. Efekt wzajemnego przenikania się budynku z otoczeniem potęguje w pełni przeszklone wejściowe lobby w centralnej części obiektu. To 30-metrowej wysokości atrium, ze szklaną filigranową fasadą w systemie siatki cięgnowej o maksymalnej transparentności. Potężne szklane okna lobby nie są jedynym jego naturalnym doświetleniem. W centralnej części holu umieszczono dodatkowo świetlik doprowadzający światło do wszystkich kondygnacji, aż po strop znajdujący się na 28 piętrze.
Poza szeregiem nietypowych rozwiązań technicznych warto zwrócić uwagę na dwa nowe aspekty – umiejscowienie kondygnacji technicznych, wraz ze specjalną formą okładziny otworów wentylacyjnych oraz wykorzystanie paneli Dekton na większości powierzchni fasady, sufitów, wewnętrznych ścian oraz mebli. Wspomniana lokalizacja przestrzeni technicznych odbiega od standardowego ich umiejscowienia w środkowych bądź górnych kondygnacjach. Architekci zaproponowali umieszczenie ich w dolnej części każdej z wież. Umożliwia to otwarcie najbardziej atrakcyjnych przestrzeni na górnych kondygnacjach z tarasami oraz widokiem na morze, a także wykorzystanie niewielkich przestrzennie pięter w dolnej części budynku na cele techniczne. Tego typu rozwiązanie wiąże się jednak zazwyczaj z kompromisem między estetyką budynku a zapewnieniem wymaganych parametrów technicznych i przepuszczalności fasady dla urządzeń HVAC. W tym celu wykorzystano nietypową formę wzajemnie przeplatających się paneli elewacyjnych. Płyty o wymiarach 3200 x 700 mm wykonane zostały z Dektonu, co umożliwiło zachowanie 12 mm grubości okładziny na lekkiej podkonstrukcji i wizualnie masywnych form przy jednoczesnym spełnieniu wymaganego współczynnika przenikalności fasady.
Dekton, czyli materiał na bazie kwarcu, produkowany przez firmę Cosentino, dostępny jest na rynku od 2013 roku i znajduje coraz szersze zastosowanie w branży budowlanej. Jest to opatentowana mikstura ponad 25 naturalnych minerałów, poddanych procesom chemicznym oraz fizycznym (w tym prasie o nacisku 25 tys. ton), które w założeniu mają naśladować naturalne procesy tworzenia się materiałów ceramicznych, aczkolwiek w przyśpieszonym tempie i przemysłowej skali. Rezultatem jest produkt bezżywiczny o wysokiej gęstości – grubości od 4 do 30 mm i wymiarach maksymalnych 3200 x 1440 mm – odporny na warunki atmosferyczne oraz chemiczne. Dekton użyty został zarówno jako okładzina zewnętrzna, jak i wewnątrz budynku. Łącznie przy projekcie ToHA wykorzystano 25 000 m2 tego materiału w 10 000 różnych rodzajach wymiarów oraz kolorów.
Biurowiec ToHA (Totseret Ha-Aretz) Tel Awiw, Izrael
Autorzy: Ron Arad Associates
Współpraca: Avner Yashar Architects
Architektura krajobrazu: VOGT, TeMA
Konstrukcja: Buro Happold; David Engineers
Konsultant ds. fasady wentylowanej: Cosentino
Inwestor: Gav-Yam Amot Totseret Ha-Aretz
Powierzchnia całkowita: 53 000 m2 (I faza); 140 000 m2 (II faza)
Projekt: 2012
Realizacja: 2019
Efekt wzajemnego przenikania się budynku z otoczeniem uzyskano dzięki wykorzystaniu różnych materiałów wykończeniowych