Idea konkursu STARTforHISTORY
Konkursy z serii STARTforHISTORY dedykowane są wybranym miejscom o dużym znaczeniu historycznym i kulturowym. Organizatorzy pragną tym sposobem zainicjować generalną dyskusję nad znaczeniem miejsc historycznych jako obszaru pamięci wykorzystywanego i kontynuowanego przez współczesność. Zadaniem uczestników konkursów jest zazwyczaj stworzenie nowoczesnego obiektu, wpisanego w historyczny kontekst wybranego miejsca, który może zapewnić jego atrakcyjny rozwój, wzmacniając zarazem swą tożsamość.
7 edycja STARTforHISTORY
Tematem 7 edycji konkursu był projekt nowego centrum w Galeto Museum Park we Włoszech. W miejscu tym znajduje się opuszczony i częściowo zrujnowany klasztorny kompleks z XII w. Zadaniem uczestników było zaprojektowanie na wolnej działce (w obrębie murów kompleksu) pawilonu, który pozwoliłby na rozszerzenie obecnej kulturalnej oferty miejsca. Kinga Szczudlik, studentka architektury na Politechnice Krakowskiej wygrała tegoroczną edycję, Manuel Fernandez Catalina oraz Natalia Alvarez Alonso z Hiszpanii zajęli drugie miejsce, a trzecie miejsce przypadło zespołowi studentów z Politechniki Poznańskiej Marcie Flak, Adamowi Poniży, Mikołajowi Ziomkowi.
I miejsce, autor: Kinga Szczudlik
Zwycięski projekt Kingi Szczudlik prezentował rozwiązanie kompleksowe, łączące w sobie funkcję współczesnego centrum wystawowego, połączonego z salą audytoryjną, salami warsztatowymi, recepcyjnym centrum turystycznym oraz dwupoziomową salą konsumpcyjną. Tak szeroka oferta programowa przygotowana była z myślą o zwiększeniu ruchu turystycznego, ale też o wzbogaceniu oferty kierowanej do lokalnej społeczności. Nowe obiekty mogą bowiem być wykorzystywane przez mieszkańców (lokalne święta, imprezy prywatne, aktywizacja twórczości rękodzielniczej, sprzedaż lokalnych produktów, obsługa ruchu turystycznego).Podstawową trudnością w projektowaniu było stworzenie nowoczesnej bryły, tak wpisanej w średniowieczne otoczenie, aby stanowić swego rodzaju kontynuację zastanego specyficznego języka architektonicznego, tworzonego przez reguły klasztorne zakonu wilhelmitów. Analiza zasad i proporcji rodzimych klasztorów z tamtego okresu czasu pozwoliła autorce na kreatywne ustawienie zarówno proporcji nowych brył jak i rozkładu funkcji w projektowanym Centrum. Kompaktowe bryły nowego kompleksu, powtarzają tradycyjny układ klasztorny wraz z jego charakterystycznymi dziedzińcami. Inspiracją dla elewacji były charakterystyczne, białe, zwiewne szaty zakonników tego klasztoru. Szklane kubiki o konstrukcji stalowej pokrywa więc podwójna elewacja z panelami mlecznego szkła i siatki aluminiowej, które ułożono w formie nieregularnej harmonijki przyczepionej na podkonstrukcji stalowej. Elewacja jest podcięta w przyziemiu, dzięki czemu obiekt sprawia wrażenie unoszącego się nad ziemią (ghost structure). Na podkonstrukcji tej zamontowano oświetlenie systemowe, umożliwiające uzyskanie ciekawych efektów estetycznych.
Ściany we wnętrzach zaprojektowano z pustaków ceramicznych Porotherm 11.5 Dryfix, które wykończono tynkiem mineralnym dekoracyjnym, imitującym beton architektoniczny. Cały obiekt posadowiono na płycie fundamentowej, zabezpieczając go przed ewentualnymi wstrząsami sejsmicznymi. Posadzki wykończone zostały polerowaną podłogą betonową o wysokiej odporności na ścieranie. Cały obiekt będzie wykorzystywać naturalne źródła energii i gromadzić wody odpadowe. Zaproponowano wykorzystanie biologicznej oczyszczalni ścieków BioDisc® BA-BD dla budynków użyteczności publicznej. Rewersyjna pompa ciepła wykorzystywana będzie do podgrzewania wody użytkowej. Współpracuje ona z kasetonowymi klimakonwektorami, umożliwiającymi ogrzewanie budynków zimą i chłodzenie ich latem, co zapewni stałe utrzymanie komfortu cieplnego budynku. Obiekt jest samowystarczalny a także w pełni dostępny dla osób z niepełnosprawnością. Poszczególne bryły nowego kompleksu zostały sklawiszowane tak, aby najlepiej eksponować widok na otaczające historyczne budynki. Dwa główne budynki nowego założenia łączą schody terenowe współtworzące przylegającą przestrzeń parkową. Obok funkcji komunikacyjnej, służą one jako przestrzeń ekspozycyjna i rekreacyjna. Wejście na platformę widokową i do najwyższej kondygnacji kawiarni/baru zapewniają dodatkowe zewnętrzne schody ażurowe, rozpięte na jednej z elewacji. Istotą projektu było zaproponowanie obiektu, który jest silnie związany z duchem miejsca i kontynuuje jego historię. Idea Centrum Sztuki IN SPIRIT nawiązuje w sposób metaforyczny do reguł zakonnych Wilhelmian. Obiekt powstał w wyniku podążania intuicyjnymi skojarzeniami z życiem klasztornym i osobą świętego. Koncepcja projektu oparta została na pojęciach: jasność, cisza, asceza, pustelnia, kontemplacja. Projekt w swojej uszczegółowionej wersji zaprezentowany został jako projekt dyplomowy inżynierski w Katedrze Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej. Promotorem dyplomu była dr hab. inż. arch. Jolanta Sroczyńska, recenzentem został prof. dr hab. inż. arch. Andrzej Kadłuczka. Projekt został przez komisję dyplomową skierowany do wyróżnienia.
III miejsce, autorzy: Marta Flak, Adam Poniży, Mikołaj Ziomek
Projekt pawilonu wystawowego w opactwie Goleto w południowych Włoszech – rozbudowy historycznego założenia sakralnego, którego głównym założeniem jest wierność tradycji i uszanowanie kontekstu, przy jednoczesnym zachowaniu ducha nowoczesności.
Misja Zlokalizowane wśród malowniczych gór Kampanii w południowych Włoszech, pochodzące z czasów romańskich opactwo w Goleto to wyjątkowy pomnik kultury włoskiej i europejskiej. Wyzwanie konkursowe polega na zaprojektowaniu pawilonu będącego rozwinięciem opactwa, podkreślając walory istniejących budynków i nadając nową jakość całości założenia. Główną ideą projektu jest rozszerzenie i rozwinięcie istniejącej formy opactwa, zamiast kreowania nowego, odrębnego budynku. Minimalistyczny kształt, zaprojektowany ze specjalną dbałością o wykorzystane środki wyrazu, ma zapewnić odpowiednie tło dla duchowej podróży do serca opactwa.
Forma Projektowana rozbudowa składa się z dwóch elementów: części głównej, położonej na jednej osi ze wschodnim skrzydłem opactwa, oraz nadbudowy wypełniającej brakującą część piętra południowego skrzydła istniejącego budynku, zapewniając w ten sposób poczucie kompletności. Obrano bardzo minimalistyczny język wyrazu, by osiągnąć maksymalną czystość formy. Zastosowane detale architektoniczne to m.in. zewnętrzne schody z obróbką kamieniarską w starym stylu, prowadzące na przestronny taras znajdujący się na piętrze, czy zreinterpretowana w nowoczesnym wydaniu arkada fasady frontowej, odwołująca się do romańskiego dziedzictwa opactwa.
Funkcja Rozbudowa zapewnia przestrzenie umożliwiające organizację różnorakich wydarzeń dla gości odwiedzających opactwo. Na parterze najważniejszym pomieszczeniem jest audytorium, zlokalizowane w południowej części budynku, obok którego usytuowano kawiarnię. Obydwie przestrzenie połączono przesuwaną, składaną ścianą, umożliwiając w ten sposób szybką transformację dwóch, mogących funkcjonować oddzielnie pomieszczeń w jedno. Poza tym, na parterze znajdują się pomieszczenia socjalne, techniczne i toalety, a także wejście na klatkę schodową prowadzącą na piętro, gdzie znajduje się wielofunkcyjna przestrzeń przeznaczona m.in. do prowadzenia warsztatów czy zajęć twórczych, oraz przestronny taras z widokiem na górzysty krajobraz Kampanii. Z poziomu piętra można dostać się także do części nadbudowanej, gdzie mieści się przestrzeń ekspozycyjna.
Struktura Budynek został zaprojektowany w technologii tradycyjnej, jednak z myślą o odpowiednim dostosowaniu do panującego w południowych Włoszech klimatu. Biały kolor ścian oraz niewielka ilość okien usytuowanych głównie w podcieniu chronią przed bezpośrednią ekspozycją na promienie słoneczne i nadmiernym nagrzewaniem, a ściany o znacznej grubości, poza zwiększoną nośnością, pozwalają na bardziej powolną i komfortową dla użytkowników redystrybucję ciepła zarówno do wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku, przez cały rok.