Warszawskie Stare Miasto jest bodaj najbardziej w świecie znanym przykładem całkowitej rekonstrukcji zespołu historycznego po sięgających 90% zniszczeniach wojennych.Ale polskie doświadczenia w tej dziedzinie są znacznie szersze i bardzo rozciągnięte w czasie. Nasza redakcja wielokrotnie prezentowała nowe projekty i realizacje na terenach ścisłych starówek (m.in. w numerach: „Architektura-murator” 8/97, 9/98, 2/99, 5/99, 4/03, 11/07). W tym numerze wracamy do Gdańska, Szczecina, Elbląga i Kołobrzegu, by prześledzić losy toczących się latami budów; sprawdzić, jak zdają egzamin kolejne koncepcje zabudowy; a wreszcie – jakie funkcje pełnią dziś historyczne centra.Ewa P. Porębska
SPIS TREŚCI
PEJZAŻE
Wersja retro. Gdańsk, Szczecin, Elbląg, Kołobrzeg – cztery starówki w poszukiwaniu sensu
W tym numerze staramy się odpowiedzieć na pytanie, jak funkcjonują, często do dziś zagospodarowywane, historyczne centra Gdańska, Szczecina, Elbląga i Kołobrzegu, a także, czy powrót do dawnych układów urbanistycznych oraz odtworzenie nastroju starówek po ponad 60 latach są jeszcze w ogóle możliwe.
Autor tekstu: Grzegorz Piątek, fot. Wojciech Kryński, Kołobrzeg, fragment konkatedry widziany z bloków przy ul. Budowlanej
INFORUM
Renaat Braem – człowiek, który zmienił najbrzydszy kraj świata
Z okazji setnej rocznicy urodzin Renaata Braema (1910-2001), jednego z najważniejszych architektów flamandzkich XX wieku, w nowym skrzydle Międzynarodowego Kampusu Sztuki deSingel w Antwerpii otwarto poświęconą mu wystawę. Braem pracował m.in. nad stworzeniem całościowej wizji urbanistycznej dla swojego kraju. W projekcie City of Belgium – Belgium Band City podzielił go na trzy strefy: odpychającej brzydoty, postępującego banału oraz walki o równowagę między formami urbanistycznymi a terenami rolniczymi i lasami. Ta strategia miała doprowadzić do powstania Nowej Belgii w Nowej Europie.
Autor tekstu: Jolanta Starzak, fot. archiwum VIOE, Renaat Braem przy pracy
PREZENTACJE
Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
(Autorzy: Pysall.Ruge Architekten oraz Bartłomiej Kisielewski, architekci Justus Pysall, Peter Ruge, Bartłomiej Kisielewski)
Sześć lat temu, przyznając nagrodę pracy konkursowej autorstwa Pysall.Ruge Architekten oraz Bartłomieja Kisielewskiego, jury stwierdziło: Nowy budynek, pomimo skromnych gabarytów wysokościowych, będzie stanowił wybitny akcent przestrzenny, godny światowego poziomu architektury XXI wieku. Czy ukończona niedawno realizacja sprostała temu wyzwaniu?
Autor tekstu: Ewa P. Porębska, fot. Daniel Rumiancew, Widok ogólny od strony południowo-wschodniej
TECHNIKA
Architektura poprzez technikę. Parking 1111 Lincoln Road w Miami Beach
(autorzy: Herzog & de Meuron)
Zespół budynków zawiera także lokale usługowe, biura i apartamenty, ale głównym elementem jest ośmiokondygnacyjny, otwarty parking na 300 miejsc, w którym swoje samochody zostawiają korzystający z bogatej oferty tej części miasta – kina, galerie handlowe, znana South Beach. Obiekt wzniesiono na dawnym placu wejściowym do banku do lat z 70., który w ramach tej samej inwestycji poddano przebudowie. W projekcie konstrukcyjnym konsekwentnie położono nacisk na estetykę: kompozycja i geometria poszczególnych elementów stanowi o wyrazie architektonicznym całości. Konstrukcja naziemna parkingu składa się ze słupów o różnych rozmiarach i kształtach, ścian usztywniających oraz sprężanych płyt stropowych o zmiennych wysokościach i rozpiętościach.
Autor tekstu: Maciej Lewandowski, na podstawie materiałów od biura UPI-2M, fot. Christian Richters; Tanya Homleid / Optimus Structural Design LLC
OKŁADKA
Bartłomiej Kociemba aka Arobal (1984, Szczecin) studiował politologię na Uniwersytecie Wrocławskim oraz filozofię na UKSW w Warszawie, gdzie mieszka i pracuje. Jego charakterystyczne prace utrzymane w stylistyce rysunku kredkami, pozbawionego jednak dziecięcej naiwności, były publikowane m.in. w magazynach „A4”, „Bluszcz”, „Dik Fagazine”, „Exklusiv”, „Pani”, „Podróże”, a także w amerykańkim „Crushfanzine”, hiszpańskim „Lube” i włoskim „The End Magazine”. Jest autorem graficznego opracowania płyt Hevi Metal duetu muzycznego Fisz i Emade (2008) i Granda Moniki Brodki (2010). Jesienią 2009 roku ukazała się pierwsza zilustrowana przez niego powieść – Omega Marcina Szczygielskiego. Współpracuje z Teatrem Dramatycznym i Teatrem Wielkim (stworzył plakaty m.in. do Madame Bovary, Don Kiszota, Klubu Polskiego, Glissando, Placu Apokalipsy), jest też autorem okładki książki Persona Krystiana Lupy.