i
Opublikowany w 2011 roku ponad tysiącstronicowy Leksykon architektury Wrocławia jest jedynym w swoim rodzaju świadectwem 1000-letniej historii miasta zapisanej w budynkach, w tym wielu znaczących dla światowej kultury. Euro 2012, Europejska Stolica Kultury 2016 i World Games 2017 – trzy najbliższe wielkie imprezy i związane z nimi inwestycje sprawiają, że Wrocław wyrasta na pozycję polskiego lidera także w dziedzinie architektury najnowszej. Publikowane w tym numerze 3 nowo zrealizowane obiekty – węzeł przesiadkowy, most Rędziński i Stadion Piłkarski są tego najlepszym przykładem.Ewa P. Porębska.
SPIS TREŚCI
REALIZACJE
Węzeł przesiadkowy, most Rędziński i nowy Stadion Miejski tworzą wspólnie jedną z najbardziej znaczących współczesnych kompozycji przestrzennych w Polsce. W numerze poddajemy ocenie te nowe wrocławskie inwestycje zrealizowane przez trzy niezależne zespoły projektowe w związku z organizacją mistrzostw Europy w piłce nożnej.
Węzeł przesiadkowy we Wrocławiu
(Autorzy: Maćków Pracownia Projektowa, architekci Jacek Brzezowski, Marta Firganek, Marek Kotowski, Piotr Krynicki, Zbigniew Maćków, Piotr Wilk)
Nad wyraz plastyczny obiekt o dekonstruktywistycznej formie zaprojektowanej bez użycia komputera, a wyłącznie za pomocą rzemieślniczych studiów na modelach z plasteliny to wydarzenie u nas bezprecedensowe. Rzeźbiarskie jest tu niemal wszystko – ekspresyjny lewitujący dach, masywne dynamiczne filary podtrzymujące wiadukt, tektoniczne balustrady schodów, nawet pozbawione drewnianych siedzisk monolityczne, betonowe ławki. Węzeł przesiadkowy jest budowlą świetnie osadzoną w przestrzeni, w ścisłej relacji do pobliskiego Stadionu Miejskiego. O brutalizmie, ekspresji i estetyce nowej ikony Wrocławia piszą redaktor naczelna „A-m” Ewa P. Porębska i krytyk Krzysztof Mycielski, a o idei powstania projektu jego autor Zbigniew Maćków i architekt Wrocławia Piotr Fokczyński.
Stadion Miejski we Wrocławiu
(Autorzy: JSK Architekci, architekci Zbigniew Pszczulny, Mariusz Rutz, Piotr Bury (architekt prowadzący))
Często przywoływana wypowiedź Rema Koolhaasa, iż „architektura jest zaledwie umiejętnością aranżowania przepływów mas ludzkich” trafnie odnosi się do obiektów dla tłumów. Ta zasada w szczególności dotyczy stadionów, w których rzeczywistym problemem jest nie tylko zapełnianie trybun widzami (faza rozciągnięta w czasie), ale moment jednoczesnego opuszczania przez nich obiektu. Z tego względu realizacja wrocławskiej areny dla ponad 44 tysięcy widzów była sporym wyzwaniem. Pięć różnorodnych imprez, które już odbyły się przy pełnych trybunach, potwierdza trafność przyjętego rozwiązania. Prostokątny teren, na którym znajduje się stadion, dzieli się na dwa pasma: uniesioną esplanadę dla pieszych oraz przestrzeń dla samochodów. Podział ten, wyznaczony różnicą wysokości, tworzy czytelną i bezpieczną segregację ruchu kołowego od pieszego, jednocześnie wyróżniając strefę rekreacyjną i dojazdową.
Autor tekstu: Tomasz Głowacki, fot. Jakub Certowicz
KONTEKSTY
Dwadzieścia lat warszawskiej architektury okiem szwajcarskiego krytyka
Przed ponad dwudziestu laty w Polsce dokonała się radykalna zmiana systemu politycznego i gospodarczego. Spojrzenie na dzisiejszą Warszawę pozwala stwierdzić, że pod względem architektonicznym Polska dołączyła do Europy. Niedostatki istnieją jeszcze w sferze planowania oraz zagospodarowania przestrzeni publicznej. O swoich spostrzeżeniach opowiada wielokrotnie odwiedzający miasto szwajcarski krytyk architektury Werner Huber. W numerze prezentujemy także 5 najgorszych i 5 najlepszych jego zdaniem realizacji architektonicznych ostatnich lat.
Autor tekstu: Werner Huber, fot. Wojciech Kryński
CO SIĘ PROJEKTUJE
Na niewielkiej wyspie Jeziora Mikołajskiego stanie hotel autorstwa gdańskiej pracowni P.K. Studio Projektowe
PIERWSZE W POLSCE
Tor Wyścigów Konnych na SłużewcuCZYTELNIA
Nowe pozycje z własnego księgozbioru poleca warszawski architekt i krytyk architektury Grzegorz Stiasny, współwłaściel pracowni Arè i wykładowca WA PW, a Architecture. A woman’s profession Tanji Kullack, zbiór wywiadów z kilkunastoma uznanymi architektkami, recenzuje Tomasz Malkowski
WARSZTAT
Pod względem długości przęsła podwieszonego do jednego pylonu most Rędziński jest pierwszym w Polsce, czternastym w Europie i osiemnastym na świecie. Zawężając tę kategorię do mostów w pełni betonowych, będzie czwarta konstrukcją tego typu na świecie. W Polsce jest dodatkowo największym mostem betonowym i drugim pod względem długości przęsła podwieszonym – o projektowaniu i realizacji przeprawy pisze jej konstruktor Jan Biliszczuk
