Według danych Instytutu Rozwoju Miast około 120 tysięcy hektarów terenów miejskich w Polsce wymaga interwencji rewitalizacyjnych. Lokalne Programy Rewitalizacyjne, pozwalające na ubieganie się o dofinansowanie z Unii Europejskiej, uchwaliło do tej pory 500 miast. W publikowanym w tym numerze „Architektury” tekście Michał Stangel przedstawia wybrane przykłady zakrojonych na szeroką skalę inwestycji w naszym kraju. Traktując ten artykuł jako rodzaj wstępu do organizowanej przez naszą redakcję wraz z ambasadą holenderską konferencji, zapraszamy na spotkanie z wybitnymi projektantami z Polski i Holandii.Gdzie przeszłość styka się z przyszłością. Rewitalizacja i rozszerzona rzeczywistość – miejskie strategie architektury XXI wieku – 11 maja 2011. Szczegóły na stronie 40Ewa P. Porębska
SPIS TREŚCI
PEJZAŻE
Rewitalizacja z kulturą w tle
W przypadku rewitalizacji terenów miejskich najlepszym rozwiązaniem wydaje się połączenie inwestycji komercyjnych z kulturalnymi, tworzenie nowego, bogatego programu z funkcjami mieszkaniowymi, usługowymi oraz atrakcyjnymi przestrzeniami publicznymi. Takie kompleksowe projekty, przy których współpracują lokalne władze i firmy prywatne, choć już się u nas pojawiają, wciąż są jeszcze w fazie początkowej. To, że mogą zostać zakończone sukcesem, pokazuje przykład zagospodarowania Wyspy Młyńskiej w Bydgoszczy. W tym numerze piszemy o kilku najważniejszych: Młodym Mieście w Gdańsku, krakowskim Zabłociu, Starej Gazowni w Poznaniu oraz tzw. osi kultury w Katowicach i nowej dzielnicy w Bytomiu planowanych na terenach pokopalnianych.
Autor tekstu: Michał Stangel, fot. Juliusz Sokołowski, Siedziba Instytutu Sztuki Wyspa na terenach Stoczni Gdańskiej
KONFERENCJA
Miesięcznik „Architektura-murator” oraz Ambasada Królestwa Niderlandów w Warszawie zapraszają na konferencję Gdzie przeszłość styka się z przyszłością. Rewitalizacja i poszerzona rzeczywistość – miejskie strategie architektury XXI wieku. W spotkaniu udział wezmą m.in.: architektka Nathalie de Vries z holenderskiego biura MVRDV znanego z kontrowersyjnych wizji architektoniczno-urbanistycznych, architekt Oliver Thill z pracowni Atelier Kempe Thill oraz Ferry Piekart z Niderlandzkiego Instytutu Architektury, pomysłodawca systemów rozszerzonej rzeczywistości w przestrzeni miejskiej m.in. Amsterdamu i Rotterdamu. O polskich doświadczeniach w rewitalizacji Stoczni Gdańskiej, Starej Gazowni w Poznaniu, dzielnicy Fordon w Bydgoszczy oraz terenów pokopalnianych na Śląsku opowiedzą specjaliści różnych dziedzin.
INFORUM
Biblioteka miejska w Opolu
(Autorzy: Architop Andrzej Zatwarnicki, architekci Małgorzata Zatwarnicka, Andrzej Zatwarnicki)
W konkursowym projekcie biblioteki miejskiej w Opolu, usytuowanej nad brzegiem Młynówki, obok kościoła Franciszkanów z XIV wieku, architektom zależało przede wszystkim na tym, by nie zniszczyć klimatu okolicy i scalić nową bryłę z otaczającym krajobrazem. Zachowali fasadę stojącej w tym miejscu XIX-wiecznej kamienicy, za którą postawili nowe skrzydło. Eklektyczny detal został odrestaurowany, ale całość potraktowano raczej w duchu postmodernizmu. Cokół budynku od strony kanału nawiązuje z kolei do przebiegających tędy niegdyś murów miejskich. Odwzorowanie dawnych fortyfikacji pełni jednak dodatkową funkcję – chroni obiekt przed zalaniem przez rzekę.
Autor tekstu: Jerzy S. Majewski, fot. Wojciech Kryński, Widok od strony południowo-zachodniej
TECHNIKA
Architektura poprzez technikę. Park rozrywki Ferrari World w Abu Zabi
(autorzy: Benoy)
Ferrari World to ogromny, zadaszony park tematyczny z atrakcjami związanymi ze słynną firmą produkującą samochody. Są tu zarówno kolejki typu roller coaster, tory wyścigowe i symulatory, jak też kino, wystawy historyczne i funkcje gastronomiczne. Liczące 200 000 m² zadaszenie ma geometrię dwukrzywiznową z centralnie umieszczoną częścią w kształcie lejka i trzema palczastymi odnogami. Ta lejkowata, przeszklona konstrukcja stanowi główny element orientacji przestrzennej dla zwiedzających. Zlokalizowano tu „wieżę prędkości” – automatyczną gondolę osiągającą 12m/s, poruszającą się na słupie wysokości 62 m.
Autor tekstu: Maciej Lewandowski, na podstawie materiałów od biura Benoy, fot. © Farah Leisure
OKŁADKA
Fascynację polską szkołą plakatu widać w wielu projektach grafika i ilustratora Tomasza Walenty. Stała się ona jedną z przyczyn jego powrotu do Polski ze studiów na uniwersytecie w Montrealu i kontynuowania nauki na ASP w Warszawie (dyplom w pracowni Lecha Majewskiego, 1999). Jego rysunki, powstające przy użyciu tradycyjnych mazaków i Photoshopa, charakteryzuje oszczędna forma i duży ładunek ironii. Pracuje jako wolny strzelec, publikuje w „The Boston Globe”, „Time Magazine”, „The New York Times”, „The Washington Post”, „New York Magazine”, „Przekroju”, „Newsweeku” i „Podróżach”. www.tomaszwalenta.com