Oliva Koncept / Gdańsk

Trójmiasto ze względu na bogate i różnorodne ukształtowanie terenu – od pasa nadmorskiego po wzniesienia wzgórz morenowych w części pokrytych parkami krajobrazowymi – stanowi niezwykle atrakcyjne miejsce do mieszkania. Ta różnorodność krajobrazu stanowi jednocześnie spore wyzwanie dla architektów świadomych tego potencjału, którzy, tworząc nowe siedliska mieszkaniowe, starają się w projektach nawiązać do kontekstu miejsca i wyeksponować naturalne wartości danej lokalizacji.

Tak też się stało w wypadku powstałego niedawno osiedla Oliva Koncept w Gdańsku autorstwa firmy Arch-Deco. Już na pierwszy rzut oka widać, że lokalizacja terenu wybranego pod tę inwestycję jest obszarem wymagającym – osadzonym na dnie obniżenia rozcinającego Wzgórze Pachołek, górującego nad Starą Oliwą od Wzgórza Kawowego, na którym rozciąga się teren Gdańskiego Ogrodu Zoologicznego. Jest to obszar wciśnięty klinem między północno-wschodnie zbocze a ulicę Spacerową – jedną z kilku dróg dojazdowych do obwodnicy Trójmiasta. Jednocześnie jest to lokalizacja w bezpośrednim sąsiedztwie bogactwa natury i historycznej części Oliwy z Archikatedrą Oliwską w jej sercu.

Czytaj też: Osiedle Aleja Dębowa we Wrocławiu |

Lekki spadek terenu w kierunku południowym oraz otwarcie kompozycji założenia Oliva Koncept ku południowej ekspozycji gwarantuje doprowadzenie optymalnej ilości światła słonecznego do większości mieszkań oraz stref przestrzeni wspólnych. Kompleks sześciu zwartych w formie budynków ułożony został w dwóch liniach: trzy budynki trzykondygnacyjne równolegle do ulicy Spacerowej, trzy czterokondygnacyjne wzdłuż linii lasu porastającego skarpę Wzgórza Kawowego. Wewnątrz kompleksu stworzono przestrzeń wspólną, z ciągiem pieszo-jezdnym prowadzącym do poszczególnych obiektów oraz wjazdów na parkingi podziemne zlokalizowane pod obiema liniami budynków.

W aranżacji tego urbanistycznego wnętrza zespół projektowy wykorzystał atrakcyjne narzędzia architektoniczne: wielopoziomowe i wielopłaszczyznowe ukształtowanie powierzchni, ciekawe nasadzenia, minimalistyczną małą architekturę i niebanalny detal architektoniczny. Budynki zlokalizowane bliżej ulicy Spacerowej odizolowano pasem wysokiej zieleni buforowej (wciąż w fazie wzrostu), a mieszkania zaprojektowano tak, aby skupiać uwagę mieszkańców na otaczającej osiedle roślinności i kadrować widoki ku otwarciu na stronę południową. Mieszkańcy budynków w rzędzie przyległym do wyniesienia wzgórza w nieograniczony sposób korzystają z uroków bliskości natury, a picie porannej kawy w towarzystwie jeleni żerujących na zboczu skarpy za oknem może stać się niebawem codziennością. Moim zdaniem to największy przywilej mieszkańców tego osiedla.

Forma budynków, ich estetyka, kompozycja elewacji i dobór materiałów wykończeniowych również wydają się trafnymi decyzjami projektowymi, odnoszącymi się z kulturą i poszanowaniem do szczególnej wartości lokalizacji i wymagającego sąsiedztwa. Proste, zwarte bryły budynków nakryto dwuspadowym dachem o łagodnym nachyleniu nawiązującym do typologii domów jednorodzinnych oraz willowych. Zarówno dach, jak i elewacje pokryto naturalnym materiałem ceramicznym w kolorze angoby. Ich czerwień dobrze współgra z kolorystyką ściany lasu otaczającego osiedle, a w okresie jesiennym wręcz się w nią wtapia. Ta dość ciemna w odbiorze elewacja jest z pewnością lepszym rozwiązaniem niż malowany w jasnych kolorach tynk elewacji znajdujących się w pobliżu osiedla dwóch willi historycznych, wyraźnie odcinających się od ściany lasu. Pionowa artykulacja podziałów elewacji budynków Oliva Koncept, wyrażona zarówno w układzie przeszkleń budynków, jak i ryflowaniu okładziny, wydaje się ponownie nawiązywać do otoczenia, do wertykalności i powtarzalności pni lasu. Liczba i wielkość przeszkleń nie dominują w kompozycji elewacji. Formy balkonów i tarasów ją uzupełniają.

W trakcie realizacji jest drugi, ostatni etap inwestycji Oliva Koncept. Kolejne cztery budynki – choć o większych gabarytach – wciąż, według projektu, utrzymują stylistykę i estetykę już zrealizowanych. W broszurze promocyjnej deweloper oświadcza – Oliva Koncept splata życie w mieście z bliskością natury w harmonijną całość – co dzięki umiejętnej interpretacji kontekstu miejsca ma szansę urzeczywistnienia.

Czytaj też: Villa Reden / Chorzów |

Założenia autorskie

Lokalizacja była najważniejszym uwarunkowaniem projektowym. Z jednej strony był to kontekst kameralnej i prestiżowej Oliwy, z drugiej – środowisko naturalne w najczystszej postaci: wzgórz morenowych i Parku Krajobrazowego. Ważnym zadaniem było jednoczesne ukrycie zabudowy wśród krajobrazu leśnego oraz dyskretne i luźne nawiązanie do charakteru zabudowy dzielnicy. Oczywiste było, że przyroda zagra w projekcie bardzo ważną rolę. Szybko też okazało się, że rudość klinkierowej elewacji stworzy z nią idealny duet.

Budynki z dwuspadowymi dachami pokryto dachówką ceramiczną, charakterystyczną dla zabudowy dzielnicy. Na rudą elewację wykonaną z płytki klinkierowej zdecydowaliśmy się ze względu na główne założenie – wkomponowanie się w kontekst otoczenia. Jej kolor nawiązuje do historycznej, ceglanej zabudowy Oliwy. Utrzymanie brył w ciemnej tonacji sprawiło, że elegancko wtapiają się w skraj lasu. Fasada budynków miała być z założenia rozwiązaniem trwałym, ale też oryginalnym i stylowym. Od samego początku widzieliśmy ją w podziałach pionowych. Ten zamysł kłóci się nieco z klasycznym ułożeniem cegły, który postanowiliśmy przewrotnie odwrócić oraz nadać mu aspekt przestrzenny. Dzięki uporowi wypracowaliśmy autorski detal ułożenia elewacji, który wyróżnia się wśród podobnych zastosowań. Pionowe pasy, dzięki zróżnicowaniu w kolorystyce oraz porowatości ceramiki, sprawiają, iż elewacja dynamicznie zmienia swój charakter – w zależności od pory dnia czy pogody. Fasady budynków zostały uzupełnione o dodatki z matowej czerni oraz dużą ilość szklenia, które odbija otaczający krajobraz.

Osiedle zostało obsadzone zielenią niską oraz drzewami, aby wzbogacić przestrzenie wspólne i jeszcze bardziej wtopić je w środowisko. Oddanie budynków do użytku to dopiero początek kreowania tego miejsca. Zieleń, która zacznie coraz bardziej porastać nowe skarpy i zasłaniać mury oporowe, a także drzewa z czasem dopełnią powstałą substancję architektoniczną i zagwarantują ponadczasową harmonię.

Zbigniew Reszka i Michał Baryżewski

Czytaj też: Osiedle Wileńska Express w Warszawie |

Kolorystyka dachu i elewacji współgra z barwami ściany lasu, a w okresie jesiennym wręcz się w nią wtapia

Pionowa artykulacja podziałów elewacji wydaje się nawiązywać do wertykalności pni lasu