W ubiegłym roku oddano do użytku nową siedzibę wrocławskiego oddziału MPWiK. W obiekcie mieści się baza transportowo-logistyczna, centrum operacyjne oraz administracja i obsługa klienta. Budynek stanął na terenach istniejącego od 1871 roku Zakładu Uzdatniania Wody, który przylega do wschodniego brzegu Oławy. Plan miejscowy zakłada utworzenie po tej stronie rzeki bulwaru spacerowego i rowerowego, biegnącego do ul. Żabia Ścieżka, łączącej wschodni brzeg z zachodnim. Jest to kolejny krok w miejskiej polityce, który przywraca mieszkańcom dostęp do nadwodnych terenów rekreacyjnych. Zachodni brzeg wyznacza granicę Przedmieścia Oławskiego, gdzie dostęp do Oławy kontrolują prywatne inwestycje mieszkaniowe. W 2008 roku wrocławski oddział SARP rozpisał konkurs na opracowanie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej dla „budynku administracyjno-usługowego” i „bazy transportowo-logistycznej” MPWiK we Wrocławiu. Przystąpiło do niego 8 zespołów. Nagrodzone zostały trzy koncepcje: Dziewoński Łukaszewicz – architekci (I miejsce), Manufaktura nr 1 (II miejsce) oraz Major architekci (III miejsce). Po rozstrzygnięciu konkursu zwycięska pracownia zaprosiła do współpracy laureatów 3-ego miejsca. Najlepszy projekt doceniono między innymi za: Utrzymanie przyrodniczego, naturalnego charakteru nabrzeży rzeki Oławy z uwzględnieniem jego funkcji ogólnodostępnego bulwaru, ukrycie magazynowo-warsztatowego i garażowego programu inwestycji pod skarpą ziemną oraz interesujące rozwiązanie elewacji głównego budynku biurowego. Realizacja, która zakończyła się 10 lat po konkursie różni się jednak od pierwotnego projektu. Na życzenie inwestora wprowadzono sporo zmian, również programowych. Zmieniono na przykład położenie dominanty budynku z krańca przy ul. Żabia Ścieżka na północną stronę. W obecnym kształcie lepiej koresponduje z jedną z najstarszych industrialnych budowli Wrocławia – Wieżą Ciśnień na Grobli (1866-1871).
Nawiązaniem stylistycznym do obiektów przemysłowych infrastruktury wodnej jest użycie cegły, wykorzystanej w sposób tradycyjny i nowoczesny zarazem. Elewację tworzą smukłe, ceglane żyletki, wypalone w cegielni Potoka, w ostatnim pracującym w Polsce piecu Hoffmana. To rozwiązanie doceniono wyróżnieniem w polskiej edycji konkursu architektonicznego Brick Award 2019 w kategorii Working together. W wyższej kubaturze, po zachodniej strony biurowej przestrzeni open space rozciąga się widok na tereny rzeczne, a także zieloną strefę dachu. Niższa bryła pełni funkcję bazy transportowo-logistycznej. Obejmuje magazyn części, szatnie oraz garaże dla pojazdów specjalnych i wszystkich działów pracowniczych MPWiK. Budynek został wkomponowany w wybrzeże rzeki Oławy. Projektanci założyli kontynuację nachylenia nadrzecznej skarpy w formie zielonego dachu, który miał być dostępną przestrzenią publiczną, zacierającą granicę pomiędzy budynkiem a terenami rekreacyjnymi wchodzącymi w zakres rewitalizacji Przedmieścia Oławskiego. Niestety został jednak odgrodzony od planowanych bulwarów. Starania architektów o spójność projektu z kontekstem rzeki przegrały z decyzjami, na które nie mają już wpływu. Dyskretny, porośnięty roślinnością dach, zaprojektowany jako przestrzeń ogólnodostępna, to niewątpliwie najlepszy aspekt tego obiektu. Co być może jest zapowiedzią innego sposobu myślenia i pozwala wierzyć, że wkrótce ogrodzenie zniknie i nabrzeże stanie się służącą rekreacji całością. MPWiK zatrudniło niedawno pszczelarza, który zainstalował na dachu ule i wspólnie z opiekunem zieleni dobrał miododajne rośliny.
Zespół powstał na historycznym terenie MPWiK, wzdłuż ulicy Na Grobli, pomiędzy Odrą i Oławą
Założenia autorskie
Projekt bazy transportowo-logistycznej MPWiK jest wynikiem konkursu SARP, wygranego w 2008 roku przez pracownię Dziewoński Łukaszewicz Architekci. Do współpracy przy projekcie zaprosiliśmy pracownię Major Architekci, która zajęła III miejsce. Podstawowym założeniem było wtopienie całego kompleksu w otoczenie – w zastaną kompozycję i funkcje. Zespół budynków powstał na historycznym terenie MPWiK, wzdłuż ulicy Na Grobli, pomiędzy Odrą i Oławą. Kompleks sąsiaduje z bulwarem Oławy, który w przyszłości stanowić ma ważne ogniwo w systemie wrocławskich przestrzeni publicznych – łącząc Politechnikę Wrocławską i centrum miasta z terenami rekreacyjnymi na wschodzie. Z drugiej strony działki znajduje się przemysłowa zabudowa Zakładu Produkcji Wody. W projekcie zdecydowaliśmy się na połączenie kontrastowych przestrzeni, dzięki kontynuacji skarpy bulwaru przechodzącej płynnie w zielone dachy nowych garaży. Ceglane, przemysłowe budynki historycznej części MPWiK były dla nas ważnym odniesieniem, szczególnie potężna, prostopadłościenna wieża ciśnień. Zaprojektowany przez nas biurowiec miał podejmować z nią przestrzenny dialog, nie będąc jednocześnie konkurencją. Zespół mieści obiekty o charakterze technologicznym: garaże dla samochodów specjalnych, magazyny materiałów eksploatacyjnych, zaplecza socjalno-sanitarne dla pracowników MPWiK, pracujących na obszarze miasta, trzypoziomowy garaż dla samochodów osobowych oraz główną dyspozytornię przedsiębiorstwa. Na elewacjach wykorzystano żyletki, z cegły klinkierowej. Na specjalne zamówienie była ona wypalana w jednym z ostatnich w Europie pieców Hoffmanna w cegielni Patoka. Wcześniej przeprowadzono wiele prób wypału, aby dostosować materiał do oryginalnej cegły występującej w zabytkowych budynkach dawnych Wodociągów. Opracowano także indywidualny system wiązania i wieszania ceglanych elementów na elewacji, pomiędzy poziomymi gzymsami z betonu architektonicznego. MARCIN DZIEWOŃSKI
Elewację budynku tworzą smukłe, ceglane żyletki, wypalone w cegielni Potoka, w ostatnim pracującym w Polsce piecu Hoffmana
Motywem przewodnim powierzchni wspólnych jest drewno. Pojawia się na wewnętrznym patio w strefie biurowej oraz jako okładzina ścian i sufitów w formie cienkich listewek.
Centrum Operacyjne i Baza Transportowo Logistyczna MPWiK
Wrocław, ul. Na Grobli
Autorzy: Dziewoński Łukaszewicz Architekci, architekci Marcin Dziewoński, Bartosz Łukaszewicz (główni projektanci)
Współpraca autorska: Major Architekci, architekt Marcin Major (główny projektant)
Zespół projektowy: Dziewoński, Łukaszewicz – architekci Marta Smarzych, Bartłomiej Pawłowski, Katarzyna Radecka, Robert Mgłosiek, Łukasz Kołacz, Bartłomiej Mackiewicz, Miłosz Wróbel, Marcin Bomberski, Kacper Piątkowski, Jakub Snopek Major architekci: architekci Paweł Major, Alicja Adamowicz, Anna Owsiany, Magdalena Szkoda, Kamila Stachniuk, Adam Stafiniak, Anna Haudek, Daria Komorowska-Król
Architektura wnętrz: Major Architekci
Architektura krajobrazu: Dziewoński Łukaszewicz Architekci, Major Architekci
Konstrukcja: GP Konstruktor
Inwestor: Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji s.a.
Powierzchnia terenu: 56 000 m2
Powierzchnia zabudowy: 9 420 m2
Powierzchnia użytkowa: 13 150 m2
Powierzchnia całkowita: 15 200 m2
Kubatura: 76 900 m3
Projekt konkursowy: 2008
Projekt: 2011-2015
Realizacja: 2013-2018
Nie podano kosztu inwestycji
The complex of the Municipal Water and Sewage Company Headquarters (MPWiK) was constructed according to a winning competition design on an elongated plot between the Odra and Oława rivers, along the Oława riverfront boulevard intended to connect various public areas in the city. On the other side, the plot borders upon historic industrial buildings of MPWiK, among them—a massive red brick water tower dating back to the 19th century. The new complex consists of an office building and a technical base, which embraces garages, warehouses, a control center etc. The garages have green roofs with luscious plants fluently merging with the scarp of the riverfront boulevard. All elevations of buildings that were not covered by green roofs were finished in clinker brick blades; bricks were fired in a Hoffman kiln in Potoka, one of the few surviving kilns of this kind in Europe, in order to make them resemble the original bricks in the historic structures. Interiors are arranged as an open space around an internal patio; conference rooms have been set off by glass walls in this space. Common areas for the employees have walls and some ceilings finished in spaced thin wooden laths, used also on balusters and doors.