Organizatorem konkursu Kaira Looro jest włoskie stowarzyszenie Balouo Salo, które działa na rzecz poprawy jakości życia w krajach rozwijających się m.in. poprzez realizację niezbędnej infrastruktury i popularyzację rozwiązań podnoszących świadomości lokalnych społeczności. Dotychczas przeprowadziło już trzy konkursy na projekty niewielkich obiektów kultury, w tym na tzw. Pawilon Pokoju w Sédhiou w południowym Senegalu, będący obecnie w budowie. Przedmiotem tegorocznego konkursu Kaira Looro było zaproponowanie uniwersalnego Centrum Zarządzania Kryzysowego, które służyłoby międzynarodowym organizacjom w niesieniu pomocy na terenach ogarniętych konfliktami zbrojnymi bądź dotkniętych klęskami żywiołowymi. Konkurs tradycyjnie skierowany był do młodych architektów, do 35 roku życia, a swoim nazwiskiem firmował go m.in. Kengo Kuma. Zadaniem uczestników było zaprojektowanie modułowego obiektu, który można by stosunkowo szybko postawić i dostosowywać do bieżącej sytuacji, przy wykorzystaniu tanich i dostępnych lokalnie materiałów. Parterowy budynek o powierzchni ok. 500 m² miał dysponować przestrzenią dla pracowników organizacji humanitarnych i pomieszczeniami magazynowymi, przy czym przynajmniej połowę należało przeznaczyć na strefę usług medycznych i psychologicznych.
Czytaj też: Humanitarna rewolucja w architekturze? |W 7-osobowym jury znaleźli się m.in. architekci Kengo Kuma, Agostino Ghirardelli, Lígia Nunes i Philippa Nyakato Tumubweinee. Sędziów wspierał też komitet naukowy, w składzie Raoul Vecchio, Sebastiano D'Urso i Moussa Souane. Nadesłano 455 projektów z całego świata. Pierwsze miejsce, 5000 euro i możliwość odbycia stażu w pracowni Kengo Kuma & Assiociates w Tokio zdobyli Aleksandra Wróbel i Kamil Owczarek, absolwenci WA PK, oraz Agnieszka Witaszek, która ukończyła WA PW. Młodzi architekci poznali się podczas studiów na TU Delft w ramach programu Erasmus+. W zwycięskiej pracy zaproponowali system oparty na pojedynczym, prefabrykowanym elemencie – prostokątnej płycie z wcięciami, która dzięki łatwemu procesowi montażu – wsuwaniu jednej deski w drugą – tworzy przestrzenną konstrukcję ściany, możliwą do złożenia i zdemontowania w bardzo krótkim czasie nawet przez osobę niewykwalifikowaną.
System ten umożliwia dostosowywanie budynku do zmieniających się potrzeb – każdą za ścian można łatwo wydłużyć lub skrócić. Zaprojektowanie obiektu z identycznych elementów ma również zasadnicze znaczenie dla jego funkcjonalności: ergonomiczne wymiary każdej z płyt umożliwiają zapakowanie ich na jeden samochód ciężarowy i natychmiastowe przetransportowanie – piszą autorzy w założeniach. Tym samym zanegowali zalecenie wykorzystania z materiałów dostępnych na miejscu. Jak tłumaczą, użycie lokalnych zasobów wymagałoby każdorazowo dokonania zmian w projekcie, niepotrzebnie wydłużając prace.
i
Modułowe Centrum Zarządzania Kryzysowego
Poziom parteru projektanci postanowili wynieść nieco ponad teren, opierając całą konstrukcję na plastikowych skrzyniach. Podkreślają, że pozwoli to ustabilizować ją na nierównym podłożu i zapobiec zalaniu podczas ewentualnej powodzi. Architektoniczny wyraz budynku jest określony poprzez strukturę ścian zewnętrznych, które służą jako półki na paczki z pomocą humanitarną, pozwalając jednocześnie na regulowanie w pomieszczeniach stopnia prywatności. Prosty plan obiektu wyznaczony jest sekwencją wnętrz układających się w spiralę, które charakteryzują się zmiennym stopniem prywatności w zależności od docelowej grupy odbiorców. Rampa prowadząca do obszernej Strefy Oczekiwania wskazuje wejście do Strefy Pomocy, która dostępna jest dla każdego. Droga prowadząca dalej wzdłuż zewnętrznych ścian budynku, aż do wejścia do Strefy Zarządzania, określa kolejną, bardziej prywatną przestrzeń przeznaczoną do odpoczynku pracowników. Trzecia strefa – Punkt Dostaw – znajduje się tuż obok wejścia do Strefy Zarządzania i umożliwia szybkie przepakowanie wszystkich towarów bezpośrednio do magazynu znajdującego się wewnątrz budynku – wyjaśniają autorzy.Dwie główne strefy, Pomocy i Zarządzania, mają otwarty plan, ale w razie potrzeby można wprowadzić tu ściany, aby podzielić przestrzeń. Obie zostały połączone funkcjonalnym rdzeniem, w którym znajduje się magazyn oraz toaleta w technologii suchego kompostu. Magazyn funkcjonuje jak regał dostępny z obu stron, który pozwala przechowywać paczki na całej swojej szerokości (2,4 metra). Ponadto jego konstrukcja – w przeciwieństwie do systemu konstrukcji ścian zewnętrznych – umożliwia zmianę położenia elementów poziomych w celu dostosowania przestrzeni do przechowywania opakowań o różnych rozmiarach. W sąsiedztwie toalety znajduje się również zbiornik na wodę deszczową – dodają projektanci.
Czytaj też: Moja pierwsza realizacja – szkoła w Indiach |
i
Agnieszka Witaszek – ukończyła studia inżynierskie na Politechnice Warszawskiej. Podczas trzeciego roku wyjechała na południe Włoch w ramach wymiany Erasmus. Doświadczenie zdobywała m.in. w Instytucie Architektury i Designu w Los Angeles czy w warszawskiej pracowni Piotr Bujnowski Architekt. Obecnie razem z Aleksandrą Wróbel studiuje Architecture and the Built Environment na TU Delft. Aleksandra Wróbel – ukończyła studia inżynierskie na Politechnice Krakowskiej, gdzie w 2018 roku obroniła dyplom u prof. Anny Franty. W trakcie studiów odbyła półroczne stypendium na TU Delft. Doświadczenie zawodowe zdobywała podczas stażu w Savigliano w północnych Włoszech oraz w biurze GXN Innovations w Kopenhadze. Jest laureatką licznych konkursów, m.in. na projekt jednorodzinnej zabudowy mieszkaniowej oraz projekt domu pasywnego organizowanych przez Politechnikę Krakowską.
Kamil Owczarek – studia architektoniczne na Politechnice Krakowskiej rozpoczął w 2015 roku. W 2017 roku zdobył nagrodę prorektora PK d.s. studenckich dr hab. inż. Marka Stanuszka za projekt architektoniczno-urbanistyczny jednorodzinnego zespołu mieszkaniowego. W tym samym roku wyróżniono go również nagrodą prof. dr hab. inż. arch. Wacława Serugi, nagrodą kierownika katedry kształtowania środowiska mieszkaniowego prof. dr hab. inż. arch. Grażyny Schneider-Skalskiej oraz nagrodą studentów Wydziału Architektury PK za projekt domu jednorodzinnego.
