Konkurs Dworzec Roku ma na celu wyróżnienie najlepszych dworców kolejowych w Polsce, promowanie pozytywnych zmian w infrastrukturze kolejowej oraz dobrych praktyk w obsłudze podróżnych. Premiowane są dworce nowoczesne i funkcjonalne.
Do tegorocznej, szóstej już edycji zgłoszono 104 obiekty. Po wnikliwej selekcji do audytów zakwalifikowano 24 dworce, a w finale znalazło się 8 projektów: Zajezierze koło Dęblina, Gdańsk Główny, Węgliniec, Wieliczka Park oraz dworce doliny Popradu. Wyboru finalistów i laureatów dokonało czteroosobowe jury, w którego skład weszli: Joanna Lech, dyrektorka Unijnych Projektów Transportowych, Stefan Jarecki, profesor Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania, Bartłomiej Pomianowski, dziennikarz TVP3 Poznań, twórca i wydawca programu „Pociąg do Wielkopolski” oraz Bartłomiej Kolipiński z Towarzystwa Urbanistów Polskich.
Finałowa gala konkursu odbyła się 15 listopada podczas XII Kongresu Kolejowego w Warszawie. Nagrodę główną otrzymał zespół 12 kompleksowo przebudowanych dworców położonych na malowniczej trasie Stary Sącz – Muszyna w powiecie nowosądeckim w Małopolsce.
W ramach przedsięwzięcia zmodernizowano i dostosowano do współczesnych standardów objęte ochroną konserwatorską dworce w Barcicach, Piwnicznej, Piwnicznej-Zdroju, Rytrze, Wierchomli Wielkiej, Żegiestowie, Żegiestowie-Zdroju, a także dworzec w Starym Sączu. Z kolei w Łomnicy-Zdroju, Młodowie, Miliku oraz Zubrzyku powstały zupełnie nowe budynki o powierzchni użytkowej do 100 m² i z uwzględnieniem elementów charakterystycznych dla architektury Beskidu Sądeckiego.
Wybrana propozycja zwróciła moją uwagę ze względu na kompleksowość podejścia – powiedziała Joanna Lech, dyrektorka Unijnych Projektów Transportowych i członkini jury. Stwarza to potencjał do zwiększenia zainteresowania transportem publicznym wśród mieszkańców regionu, jak również turystów. Jest to również dobry krok w stronę zmniejszenia wykluczenia komunikacyjnego. Wszystkie dworce są niezwykle funkcjonalne, dostosowane do nowoczesnych standardów obsługi pasażera, pozbawione barier architektonicznych. Obiekty są zintegrowane z systemem komunikacyjnym miejscowości, w których się znajdują. Ta modernizacja dworców jest też udanym przykładem wykorzystania środków unijnych na rozwój transportu kolejowego z regionalnego programu operacyjnego – dodała.
Wszystkie budynki zostały dostosowane do obsługi podróżnych o ograniczonej mobilności – osób starszych, rodzin z dziećmi oraz osób z niepełnosprawnościami. Na dworcach wprowadzono szereg usprawnień, w tym m.in. ścieżki prowadzące, oznaczenia w alfabecie Braille’a, kontrastową kolorystykę wnętrz, plany dotykowe budynków, a także zlikwidowano bariery architektoniczne. Łączny koszt przebudowy i budowy 12 dworców w dolinie Popradu wyniósł 84 miliony złotych. Inwestorem były Polskie Koleje Państwowe S.A., a wykonawcą firma SKB LDR.
Dołożyliśmy olbrzymich starań by skutecznie i efektywnie przywrócić do życia opuszczone dworce i żeby znaleźć wspólne cechy z tymi, które powstały. Tak zrodził się pomysł m.in. postawienia charakterystycznych wiat, które są takie same przy wszystkich dwunastu dworcach. Są pod nimi miejsca zarówno na rowery jak i na stoliki dla podróżnych, pod którymi można poczekać na pociąg podczas dobrej pogody. Podobnie jest z punktem obsługowym dla rowerów czy miejscami parkingowymi Kiss And Ride. Są na każdej stacji czy przystanku. Nowe budynki są podobne do siebie, jednak każdy z nich ma coś co odróżnia go od innych. Czasem jest to mało widoczny szczegół, czasem różnicę jest łatwiej zauważyć. Bardzo dziękuję jury konkursu Dworzec Roku za to olbrzymie wyróżnienie i przy okazji chcę podziękować wszystkim, którzy przysłużyli się do tego by ten kompleks dworców w Beskidzie Sądeckim powstał. Bez nich nie byłoby tej nagrody – podkreśliła Anna Policht z Biura Inwestycji PKP SA, koordynatorka projektu przebudowy dworców w Dolinie Popradu.
W towarzyszącym konkursowi plebiscycie własnego faworyta wskazali internauci. odrębnym głosowaniu internauci docenili przyznając mu Nagrodę Publiczności zdobył tym samym dworzec Gdańsk Główny, otwarty 31 lipca 2023 roku po trwającym prawie cztery lata remoncie. Wybudowany w latach 1896-1900 w stylu tzw. renesansu gdańskiego według projektu architektów Alexandra Rüdella, Paula Thoemera oraz Georga Cunyego obiekt odzyskał nie tylko swój historyczny charakter, ale stał się nowoczesną przestrzenią obsługi podróżnych.
Werdykt profesjonalistów i internautów czyli pasażerów kolei i użytkowników dworców pokazuje trendy i wyznacza kierunek, w jakim kolej musi podążać by stawać się coraz bardziej atrakcyjnym sposobem podróżowania – komentuje prezes zarządu Fundacji „Pro Kolej” dr Jakub Majewski. To nie tylko punktualne i szybkie pociągi, ale także udogodnienia przed wejściem na pokład i po zejściu z niego. To m.in. dostosowanie do potrzeb osób o ograniczonej mobilności, infrastruktura dla rowerzystów, czytelna i przyjazna informacja, dostęp do portów USB i standardowych gniazd elektrycznych czy tak prozaiczna rzecz jak czynne toalety. Organizowany co roku konkurs promuje zachodzące pozytywne zmiany w infrastrukturze kolejowej i w standardach obsługi podróżnych – zwraca uwagę. „Architektura-murator” trdaycyjnie była patronem medialnym konkursu.
Czytaj też: Dworzec Gdańsk Główny po remoncie. Mamy pierwsze zdjęcia zmodernizowanego dworca |
