Zadaniem, jakie postawiono przed uczestnikami konkursu architektonicznego było opracowanie koncepcji dla śródmiejskiego obszaru Rucianego-Nidy, obejmującej zagospodarowanie brzegu jeziora Guzianka Duża wraz z przyległymi terenami zieleni miejskiej i dawnego tartaku. Na powierzchni ok. 11 ha przewidziano m.in. realizację nowego portu jachtowego, strefy obsługi turystyki wodnej, pieszej i rowerowej oraz ogólnodostępnej przestrzeni wypoczynkowej. Całe założenie od strony północno-wschodniej ograniczone będzie kompleksem leśnym i linią brzegową jeziora Guzianka Duża, a od strony południowo-zachodniej pasem drogowym ul. Dworcowej i Mazurskiej. Perspektywicznym celem konkursu jest przesunięcie funkcjonalnego „środka ciężkości” miasta w kierunku jego atrakcyjnych, rozwojowych terenów, w sposób strukturalny korygując dzisiejszy układ funkcjonalno-przestrzenny śródmieścia oraz towarzyszący mu „tranzytowy” wizerunek Rucianego-Nidy – czytamy w regulaminie. W skład ośmioosobowego jury weszli architekci: Zbigniew Maćków (przewodniczący), Wojciech Gadomski, Marcin Brataniec i Adriana Patalas, a także Piotr Feliński, burmistrz Rucianego-Nidy, sekretarz miasta Danuta Kowalewska, Małgorzata Lidia Kaczmarczyk, kierownik Referatu Planowania Przestrzennego i Ochrony Środowiska oraz Artur Chudzik, kierownik Referatu Inwestycji i Gospodarki Komunalnej. Funkcje zastępców sędziów pełnią Marek Kaczmarczyk, inspektor ds. pozyskania funduszy zewnętrznych i architektka Anna Dąbrowska-Sosak, a sekretarza konkursu – architektka Małgorzata Zyskowska.
Pula nagród wyniosła 70 tys. zł. Pierwsze miejsce, 35 tys. zł i i zaproszenia do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki na wykonanie pokonkursowej dokumentacji projektowej wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego otrzymało Restudio Jacaszek Architekci z Gdańska (architekci Rafał Jacaszek, Maciej Jacaszek, Marta Marszałek, Piotr Woszczalski, Filip Murzhak).
Główny założeniem autorów było stworzenie atrakcyjnej przestrzeni nadającej Rucianemu-Nidzie nową tożsamość. Zaproponowali budowę amfiteatralnego placu nadwodnego, który stałby się zwornikiem pomiędzy portem a centrum miasta oraz utworzenia czytelnych osi komunikacyjnych i widokowych na jezioro w oparciu o charakterystyczną, pierwotną kompozycję, jaką tworzyły hala traków i basen spławny do drewna. W miejscu hali i towarzyszących jej oryginalnych artefaktów przewidzieli obiekt wielofunkcyjny, który z jednej strony mógłby uzupełniać ofertę sąsiadującego hotelu (np. poprzez dodatkową gastronomię i sale konferencyjne), z drugiej – mieścić na przykład przestrzenie ekspozycyjne związane z historią tartaku, świetlicę czy bibliotekę.Obiekty towarzyszące: kapitanat, hangary, zaplecze socjalno-sanitarne i hotel realizują postulaty architektury ukrytej – budynki wpisują się w naturalne ukształtowanie terenu i nie konkurują z otoczeniem. Zielone dachy stanowią naturalne przedłużenie projektowanego założenia parkowego i pełnią funkcję atrakcyjnych punktów widokowych na port i jezioro – tłumaczą architekci.
i
Druga nagroda w wysokości 20 tys. zł przypadła pracowni D+P Architektura z Katowic (architekci Paweł Skóra, Dorota Skóra). Punktem wyjścia dla projektu całego założenia były w tym przypadku przede wszystkim pozostałości dawnego tartaku: budynek kotłowni z kominami, fundamenty po hali traków oraz basen rozdzielczy i droga dojazdowa. Architekci zaproponowali układ kompozycyjny w formie pasów wyznaczających kolejne strefy: basenu portowego oraz kąpieliska, strefy obsługującej z parterowym obiektem wkomponowanym w naturalne ukształtowanie terenu czy parku z charakterystycznym placem w kształcie okręgu otoczonego dwoma drewnianymi pierścieniami. Biegnące przez park miejski ścieżki płynnie przechodzą w ciągi komunikacyjne mariny, poczym łączą się z naturalnie wyznaczonymi szlakami przez kanał spławny lub linię lasu. Kompozycję urbanistyczną opartą na prostolinijnej siatce rozszerzono na tereny rozwoju miasta, proponując różnorodną zabudowę, a jednocześnie zachowując kierunki i podziały przestrzeni – tłumaczą autorzy. Główny wjazd na teren mariny zlokalizowany został od ulicy Dworcowej i prowadzi bezpośrednio na teren starego tartaku i projektowanych miejsc parkingowych. Na terenie obsługi turystyki wodnej zaprojektowano ciągi piesze z warunkowym przejazdem aut w celu zaokrętowania lub serwisu. Jedyna droga dla samochodów zlokalizowana jest na styku terenów mariny i strefy rozwoju miasta.
i
Trzecie miejsce i 10 tys. zł zdobyła Pracownia Architektoniczna Format z Kielc (architekci Robert Tarczyński, Agnieszka Legut, Łukasz Stępień, Emilia Król-Tarczyńska). Autorzy z jednej strony starali się zachować naturalne walory krajobrazowe nabrzeży, z drugiej ślady układu przestrzennego dawnego tartaku. Zespół obiektów obsługi turystyki wbudowali w krzywiznę skarpy, a część noclegową w sąsiedztwie basenu portowego zaproponowali w postaci niskiej, parterowej zabudowy z płaskimi zielonymi dachami. Całe założenie podzieli na kilka stref funkcjonalnych, atrakcyjnych dla różnych grup, od mieszkańców, po wczasowiczów i żeglarzy, w tym seniorów, dzieci czy osób z niepełnosprawnościami. Rolę tranzytowej zieleni miejskiej, zapewniającej piesze i rowerowe skomunikowanie istniejącego ciągu ul. Dworcowej ze strefą linii brzegowej jeziora Guzianka Duża pełnić będzie tzw. Zielony Spójnik Miasta – tłumaczą architekci. Kolejne zaproponowane strefy to: strefa portu jachtowego „Ruciane – Przystań!” z dwukierunkowym torem wodnym o szerokości 12-14 m i basenem portowym umożliwiającym cumowanie 152 jednostkom, strefa wypoczynku nad wodą „Plaża Miejska”, strefa obsługi turystyki wodnej „Dawny Tartak” czy Strefa Rozwoju Miasta, w której przewidziano wprowadzenie pasa zieleni izolującej planowane tereny produkcyjno-magazynowe od strefy obsługi turystyki.
i
Jury przyznało też jedno wyróżnienie w wyskości 5 tys. zł. Otrzymała je Inicjatywa Projektowa z Warszawy (architekci Piotr Straszak, Mikołaj Zdanowski, Wiktoria Brzezicka, Diana Kuciarska, Iwona Pawlak, Bogusława Szlachciak, Aleksadra Wichowska). Architekci oparli swój projekt o nowy ciąg pieszo-rowerowy, przecinający cały obszar opracowania, a jednocześnie łączący poszczególne strefy założenia. Na powstały w ten sposób „kręgosłup” nanieśli trzy punkty węzłowe o różnym charakterze i przeznaczeniu. Formalna promenada łączy teren urządzonej zieleni miejskiej, port jachtowy, strefę obsługi turystyki i strefę wypoczynku nad wodą w spójną całość, otwierającą miasto w kierunku szlaku wodnego – wyjaśniają autorzy. Promenadę tę uzupełnili o krajobrazową ścieżkę, miękko oplatającą park Andersa, a zwieńczoną wieżą widokową na końcu naturalnego cypla, wydzielającego basen portowy. Nowo projektowane obiekty postanowili w jak największym stopniu wpisać w istniejące ukształtowanie terenu. Proste, horyzontalne kształty budynków podkreślają naturalny krajobraz. Decyzja ta wynikała również z założenia niekonkurowania z przyrodą organiczną formą nowych obiektów kubaturowych – czytamy w założeniach.
i
Okolica jeziora Guzianka Duża w Rucianem-Nidzie
Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!
