Kontrowersje wokół konkursu na „Bibliotekę Nową” w Rzeszowie. Prezydent i Marszałek dołączyli do składu biegłych

25 listopada ogłoszono wyniki międzynarodowego konkursu na projekt „Biblioteki Nowej” w Rzeszowie. Zwyciężyła koncepcja „Wir Słowa”, przygotowana przez Kengo Kuma and Associates oraz TKHolding. W dniu ogłoszenia wyników część sędziów opublikowała votum separatum, zgłaszając zastrzeżenia dotyczące przebiegu procedury. Okazuje się, że tuż przed finałowym rozstrzygnięciem - 12 listopada 2025 roku - do składu biegłych konkursu niespodziewanie dołączył Prezydent Rzeszowa, Konrad Fijołek.

Architektura w drodze: Pszczyńskie Centrum Kultury

Kengo Kuma z sukcesem w Rzeszowie

25 listopada rozstrzygnięto Międzynarodowy Konkurs Architektoniczny na projekt kompleksu „Biblioteka Nowa” w Rzeszowie. Zwyciężyła koncepcja „Wir Słowa”, przygotowana pracownię Kengo Kuma and Associates i TKHolding. Autorami projektu są: Kengo Kuma, Marcin Sapeta, Nicolas Cazalli, Andrzej Truszczyński, Paweł Kobierzewski i Maciej Obszański. Konkurs zorganizował Urząd Miasta Rzeszowa wraz z rzeszowskim oddziałem SARP. Projekt ma być realizowany we współpracy Miasta Rzeszowa, Samorządu Województwa Podkarpackiego oraz z dofinansowaniem unijnym.

Czytaj także: Kontrowersje w Rzeszowie. „Inwestycja stulecia” z votum separatum

Trzonem zwycięskiego projektu jest spiralna, organiczna forma „Wiru Słowa”, prowadząca użytkowników z parterowego foyer aż na ogrody dachowe. Architekci podkreślają, że inspiracją były realizacje z Oslo, Kopenhagi czy Helsinek – obiekty, które redefiniują rolę biblioteki jako otwartej, wielofunkcyjnej przestrzeni publicznej. Projekt zakłada wprowadzenie zielonych przestrzeni, ogrodów deszczowych oraz elementów zwiększających bioróżnorodność.

Wir Słowa. „Biblioteka Nowa” w Rzeszowie

i

Autor: TKHolding/ Materiały prasowe Wir Słowa. „Biblioteka Nowa” w Rzeszowie

Votum separatum i kontrowersje wokół procedury

Tego samego dnia, w którym ogłoszono wyniki, czterech sędziów konkursowych - Piotr Śmierzewski (przewodniczący Sądu Konkursowego), Cezary Szpytma, Wojciech Fałat i Jakub Krzysztofik - opublikowało oświadczenie zgłaszające votum separatum. W dokumencie stwierdzono, że zwycięska praca miała zawierać „szereg wad natury merytorycznej”, które według regulaminu powinny uniemożliwić jej nagrodzenie. Wskazano także na „nieprawidłowości natury proceduralno-formalnej” oraz brak transparentności procesu wyboru.

Oświadczenie dot. postępowania konkursowego

i

Autor: Piotr Śmierzewski, Cezary Szpytma, Wojciech Fałat, Jakub Krzysztofik/ Materiały prasowe Oświadczenie dot. postępowania konkursowego

Dziś dowiedzieliśmy się, że tuż przed finałowym rozstrzygnięciem, 12 listopada 2025 roku w procedurę oficjalnie włączył się Prezydent Rzeszowa, Konrad Fijołek. Skorzystał z mocy przysługującego Organizatorowi prawa i powołał na biegłego sam siebie - obok Marszałka Władysława Ortyla oraz dwóch innych reprezentantów Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego. W podpisanym przez siebie piśmie nie znajdziemy ani słowa uzasadnienia tej decyzji. Nie ma też podanych zakresów, w których biegli mieliby wspierać sędziów konkursowych. Z informacji - przekazanych nam przez kilka niezależnych od siebie osób wynika, że ta decyzja nie została też poprzedzona żadną oficjalną prośbą ze strony Sądu Konkursowego ani też dyskusją na ten temat. Można uznać, że decyzja Organizatora była więc zaskakująca dla wszystkich uczestników tej procedury.

Sędziowie: nie spotkaliśmy się z taką sytuacją

Po konsultacjach z gronem architektów i architektek mających doświadczenie w pełnieni roli sędziów konkursowych SARP dowiedzieliśmy się, że owszem - zdarzały się sytuacje, w których burmistrz czy prezydent miasta dołączał do procedury jako biegły, ale zwykle było o tym wiadomo od początku całego procesu albo taka decyzja następowała po dyskusji całego składu sędziowskiego i jego zgody. Z taką sytuacją osoby, z którymi rozmawialiśmy, jeszcze się nie spotkały.

Czytaj także: W PRL-u projektował go genialny konstruktor, wewnątrz ma oryginalne posadzki i ozdoby. Jaka jest przyszłość bezcennego ROSiR-u?

Przesłaliśmy dodatkowe pytania do wszystkich stron zaangażowanych w procedurę konkursową i czekamy na udostępnienie pełnej dokumentacji i protokołu. Sprawdzimy, na jakie pytania odpowiadał biegły Konrad Fijołek i z jakiego zakresu jego wiedzy skorzystali sędziowie konkursowi.

Architektura Murator Google News
Podcast Architektoniczny
Kamila Szatanowska. Architektura nierynkowych ideałów
Mediateka.pl
Sponsor podcastu:
Knauf