Na tegoroczną, 16. edycję konkursu make me! zgłoszonych zostało aż 171 projektów, z których wybrano 25 prac finałowych. Zgłoszenia napłynęły m.in. z Polski, Niemiec, Holandii, Wielkiej Brytanii, Grecji, Ukrainy czy Węgier. Za ocenę projektów odpowiadało jury złożone z uznanych praktyków i teoretyków designu – w jego składzie znaleźli się Maurizio Burrato, Maja Ganszyniec, Szymon Hanczar, Joanna Krokosz, Michał Piernikowski, Tomek Rygalik i Ingrid van der Wacht.
Założeniem organizowanego corocznie przez Łódź Design Festival konkursu jest promowanie młodych projektantów i ich śmiałych, prekursorskich pomysłów, wpieranie twórczego, eksperymentalnego podejścia do projektowania oraz prognozowanie zmian w myśleniu o designie i nadchodzących trendów. Jak podkreślili jurorzy, przysłane na tegoroczny konkurs prace reprezentowały wysoką jakość merytoryczną i formalną, a ich wspólnym mianownikiem była innowacyjność. Wiele prac dotyczyło rozwiązań odpowiadających na wyzwania współczesności, np. wojnę w Ukrainie, kryzys energetyczny, bioróżnorodność, lokalność, przyszłość rzemiosła czy poszukiwanie nowych, alternatywnych materiałów. Młodzi projektanci i projektantki zgłaszający prace do make me! wykazali się dużą wrażliwością, nie są obojętni na problemy społeczne czy środowiskowe. Jak podkreśliła Joanna Krokosz, jedna z jurorek, zgłoszone prace są dowodem, że projektowanie i aktywizm bardzo często podążają dziś jedną ścieżką. Ostatecznie wspólną decyzją jury nagrodziło 5 projektów.
Zwycięzcy make me! Design Award 2023
Nagrodę specjalną make me! i 5 tys. zł otrzymał projekt Hose Pillar – ceramiczna cegła drukowana 3D (Fania Kolaiti, Grecja).
„Hose Pillar” to ceramiczna cegła drukowana metodą 3D, wykonana z gliny terakotowej pochodzącej z polskiej miejscowości Czerwona Woda. Projekt proponuje rozwiązanie dla gorącego, suchego klimatu poprzez zastąpienie energochłonnej klimatyzacji ceramicznymi ścianami z cegły chłodzącej. W strukturze cegły wydrukowanej w 3D uzyskuje się wąskie korytarze, które sprężają napływające powietrze i uwalniają je do wnętrza budynku. Naśladuje ona swoim działaniem klimatyzację, jednak nie zużywa przy tym energii elektrycznej i minimalizuje ślad CO2. Inspiracją dla niej była szeroko rozpowszechniona architektoniczna cegła rzymska o proporcjach 1:2:4.
Chciałam połączyć ceramikę z nowymi technologiami – w tym przypadku drukiem 3D – który daje nowe możliwości pracy z tym materiałem. Pochodzę z regionu Grecji nękanym w okresie letnim przez fale gorąca. Sięgnęłam po znaną już w starożytności, tradycyjną metodę chłodzenia wnętrz poprzez zastosowanie ceramicznych cegieł o odpowiedniej strukturze. Mój projekt pokazuje, że ceramika wciąż ma ogromny potencjał w architekturze – powiedziała projektantka.
i
i
Trzecie miejsce i nagrodę make me! INTERPRINT AWARD w wysokości 10 tys. zł jury przyznało za projekt Fragment.Vasen (Barbara Koniecka, Maximilian Stahl, Polska, Niemcy).
Fragment.Vasen to seria drewnianych wazonów wykonanych ręcznie z materiałów pochodzących z upcyklingu. Dzięki warstwie naturalnego wosku pszczelego pokrywającej wewnętrzne ścianki są one wodoodporne, a także w pełni biodegradowalne. Nasz projekt odnosi się do natury i rzemiosła. Chcieliśmy zrobić użytek z odpadów produkowanych masowo przez przemysł drzewny. Nadaliśmy im drugie życie – zrobiliśmy kolekcję wazonów, które są funkcjonalne i dekoracyjne. Naszym celem było pokazanie piękna surowych materiałów. Są one wykonane ręcznie, a poprzez metodę pracy – rozłupywanie drewna siekierą – podkreśliliśmy jego charakterystyczną, szorstką strukturę – mówią autorzy.
i
i
Na II miejscu z nagrodą make me! Design Award i 10 tys. zł znalazły się ex aequo prace Me, myself, AI (Jan Wilczak, Polska) oraz Rydwan życia (Piotr Tłuszcz, Polska).
Kontekstem dla projektu Me, myself, AI jest nadchodząca, kolejna już rewolucja technologiczna. Autor za pomocą modelu generatywnych sieci współzawodniczących nauczył sztuczną inteligencję koncepcji trzech obiektów – krzesła, stolika i ceramicznego naczynia. Następnie obserwował jej rozwój i analizował to, jak manipulacja zmiennymi wpływa na kierunek, w którym rozwija się jej styl. W rezultacie powstały prototypy trzech obiektów – krzesła, stolika oraz ceramicznego naczynia o nieokreślonej funkcji. Podstawowym kryterium wyboru tych projektów było stworzenie sztucznej inteligencji zdolnej do projektowania spójnych obiektów o wyczuwalnym, autorskim stylu. Jest to zarazem eksperyment i projekt krytyczny, który skłania do zastanowienia się nad istotą kreatywności, stawia pytania o to, czy komputery też mogą być kreatywne, czy kreatywność jest wyłącznie domeną ludzi – wyznaje projektant.
i
i
Rydwan życia to pojazd typu MEDEVAC do służący do ewakuacji rannych z pola walki. Składa się z przyczepy terenowej Da Orffo o zawieszeniu przeznaczonym do jazdy w trudnym terenie oraz modułu ewakuacyjnego do przewożenia rannego na noszach pod opieką ratowników. Projekt jest odpowiedzią na agresję Rosyjską w 2022 r. Niska waga oraz wysoka amortyzacja przyczepy tworzą innowacyjne rozwiązanie umożliwiające transport rannego przez każdy pojazd wyposażony w hak, niezależnie od jego aktualnego załadowania. Koncepcja była konsultowana z ratownikami i medykami pola walki. Dwa pojazdy zostały zrealizowane i dostarczone dla Ukraińskiej jednostki wojskowej oraz polskiego zespołu ratowników.
W ostatnich latach razem z moim ojcem projektowałem przyczepy terenowe. Kiedy zaczęła się wojna w Ukrainie, zastanawialiśmy się, jak możemy pomóc. Zobaczyliśmy, że wojska ukraińskie przewożą rannych w cywilnych samochodach terenowych w bardzo niekomfortowych warunkach, np. w bagażnikach. Pomyśleliśmy, że nasze rozwiązania zawieszenia są na tyle dobre, że dana osoba mogłaby być przewożona w sposób komfortowy, bezpieczny – mówi twórca Rydwanu życia.
i
i
Pierwsze miejsce, nagrodę make me! Design Award i 15 tys. zł otrzymał projekt Staza SYGNIS - drukowane 3D opaski uciskowe (Maciej Głowacki, Olga Kozłowska - Dział Wzorniczy SYGNIS S.A., Polska)
Stazy to sprzęt medyczny służący do ratowania życia. Skuteczna, dobrze założona opaska całkowicie odcina dopływ krwi do zranionej kończyny, znacząco zmniejszając ryzyko śmierci na polu walki. O zapotrzebowaniu na nie intensywnie informowali Ukraińcy walczący z rosyjskim agresorem. Ofensywa niskiej jakości staz drukowanych 3D i wysyłanych do Ukrainy, poskutkowała sceptycyzmem medyków i wojskowych do wykorzystywania druku 3D. Autorzy postanowili więc wnikliwie przeanalizować proces produkcji i mechanikę certyfikowanych staz, aby stworzyć własną propozycję. Poddali projekt dogłębnej weryfikacji ratowników medycznych, wojskowych, medyków polowych oraz specjalistów z dziedziny materiałoznawstwa. Po rygorystycznych testach laboratoryjnych wysłali pierwszą partię na front, po której otrzymali prośbę o kolejne. Do tej pory przekazali ich ponad 1700. Wiadomo o 3 życiach uratowanych dzięki projektowi.
Jesteśmy bardzo zaskoczeni, bo projekt nie był wykonywany dla pokazywania czy poklasku. Myśleliśmy o nim jako projektowaniu realnym, projektowaniu w odpowiedzi na kryzys. Chcieliśmy zrobić coś, co będzie działać i będzie pomagać – poniekąd zmieniać świat na lepsze. To najwspanialsze w pracy projektanta – powiedzieli autorzy zwycięskiego projektu.
i
Wszystkie projekty finałowe make me! 2023 zostaną pokazane na wystawie „Laboratorium Innowacji” w ramach tegorocznej edycji Łódź Design Festival, która potrwa do 28 maja.
