Góra świętej Anny to niewielka wieś w województwie opolskim, znana m.in. z malowniczego usytuowania na wzniesieniu o tej samej nazwie. W 1921 roku była miejscem krwawych zmagań III powstania śląskiego, z czasem stając się symbolem walk o powrót Śląska do odrodzonej po latach zaborów Rzeczypospolitej. To właśnie tu w historycznym Domu Polskim i kilku sąsiadujących z nim budynkach mieści się Muzeum Czynu Powstańczego. Konkurs architektoniczny na projekt rozbudowy zespołu w imieniu zarządzającego placówką Muzeum Śląska Opolskiego przeprowadził opolski oddział SARP. Zadaniem uczestników było zaproponowanie modernizacji i rozbudowy obiektów w celu zwiększenia powierzchni edukacyjnej i wystawienniczej nie tylko z zakresu historii powstań śląskich, ale też przyrody regionu. Przewidziano bowiem, że w kompleksie znajdzie się Muzeum Czynu Powstańczego, Dział Przyrody Muzeum Śląska Opolskiego i siedziba Parku Krajobrazowego Góra Św. Anny. Powierzchnię użytkową nowej kubatury określono na ok. 3,5 tys. m².W siedmioosobowym jury zasiedli architekci Piotr Lewicki (przewodniczący), Iwona Wilczek, Marcin Gałkowski, Mariusz Tenczyński, Małgorzata Adamowicz-Nowacka i Marek Nowacki oraz reprezentujący muzeum Dariusz Bajno.
Pierwszą nagrodę i 50 tys. zł przyznano wrocławskiej pracowni P2PA (zespół w składzie: Aleksander Blicharski, Paweł Floryn, Maciej Marszał, Jakub Podgórski, Maciej Popławski). Architekci zaproponowali usytuowanie nowych przestrzeni częściowo pod ziemią, częściowo w prostopadłościennych bryłach wkomponowanych w krajobraz. Wyłaniające się z łąki niskie ściany z naturalnego, lokalnego wapienia tworzą kompozycję nawiązującą do ruralistycznych układów i przywodzą na myśl miejsca możliwych zdarzeń historycznych. Patrząc w dół wzgórza nowa część budynku jest prawie niewidoczna, stopniowo i delikatnie wyłaniając się ze stoku. Platformy zatapiają się w zieleni i opadają wraz z naturalnym spadkiem, co pozwoliło na wprowadzenie liniowych, charakterystycznych doświetleń ich wnętrz – tłumaczą autorzy.
Jury zwróciło uwagę na ten aspekt, ale doceniło też zachowanie rangi zabytkowego Domu Polskiego i podkreślenie walorów jego architektury. Projektowany obiekt podchodzi z szacunkiem do bezpośredniego otoczenia oraz stara się współgrać z kontekstem. Pozwala na obcowanie z naturalnym krajobrazem i daje przestrzeń, w której może wybrzmieć historyczne znaczenie zabytkowego budynku – czytamy w założeniach.
i
i
i
i
i
Drugą nagrodę i 35 tys. zł otrzymało biuro M.O.C. Architekci (zespół w składzie: Ewa Janik, Błażej Janik, Julia Nikodem), które również rozplanowało program instytucji w kilku wkomponowanych w otoczenie bryłach.
i
i
Sędziowie przyznali ponadto cztery równorzędne wyróżnienia po 10 tys. zł. W ten sposób docenili pracownię 01 Architekci Roksana Przepiórkowska-Puchała (zespół w składzie: Roksana Przepiórkowska-Puchała, Jakub Puchała, Sandra Przepiórkowska, Jakub Świdziński) za monumentalne, choć proste w użyciu środków wyrazu, rozwiązanie budynku wpisanego w krajobraz, JAZ+Architekci (zespół w składzie: Andrzej Jaworski, Julian Żmijewski, Anna Kotowska, Marianna Waśniewska, Zuzanna Trzcińska, Karolina Reguła, Maja Skibińska, Aleksandra Wiktorko) za poszukiwanie emblematycznego rozwiązania przestrzennego oraz biuro Bujnowski Architekci (zespół w składzie: Piotr Bujnowski, Katarzyna Magdzik, Zuzanna Pomaska, współpraca: Dominika Dydyszko, Piotr Gajdak, Weronika Wrzosek) za czytelną dyspozycję przestrzenną kompleksu muzealnego wpisanego w zastaną lokalizację.
Czwarte wyróżnienie przypadło specjalnie powołanej spółdzielni projektowej, którą tworzy dziewięć młodych pracowni zaproszonych do udziału w tegorocznym Westivalu Architektury w Szczecinie. Zgodnie z ideą kuratora wydarzenia, Piotra Śmierzewskiego, biura te miały pokazać nie tylko współczesne oblicze architektury, ale też wykazać się kolektywnym podejściem do projektowania. Stworzyły więc spółdzielnię, która na konkurs nadesłała trzy różne opracowania. W skład tego superzespołu weszli:Marta Tomasiak, Tomasz i Monika Trzupek, Aleksander Wadas, Zygmunt Borawski, Martin Marker Larsen, Furio Montoli, Srdjan Zlokapa, Milena Trzcińska, Łukasz Stępnik, Igor Łysiuk, Karolina Matysiak, Matylda Gąsiorowska, Katarzyna Bilik, Wojciech Mazan, Bartosz Kowal, Bartłomiej Poteralski, Apolonia Slesarow, Mirabela Jurczenko, Zofia Piotrowska, Andrzej Olejniczak, Hugon Kowalski, Agata Kotlicka, Iwo Borkowicz, Adam Siemaszkiewicz, Kamila Lorenc-Ptasznik, Marta Pruszyńska, Dominika Wilczyńska i Barbara Nawrocka.
Czytaj też: Westival Sztuka Architektury 2022 |
Ich wyróżnioną propozycję charakteryzuje oddanie pola naturze. Zaprojektowany kompleks składa się z sekwencji niskich budynków wkomponowanych w otoczenie w taki sposób, by zachować wszystkie rosnące na działce drzewa. Poszczególne bryły, wzniesione w konstrukcji drewnianej i kryte dwuspadowymi dachami, tworzą kompozycję zorganizowaną wokół wewnętrznego dziedzińca. Wyniki współpracy wszystkich biur będzie można zobaczyć już 11 maja na towarzyszącej westivalowi wystawie „Młoda Polska”.
i
i
i
i
i
i
i
i
Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!
