Wzorcowy dom dla Śląska – wyniki konkursu

Poznaliśmy wyniki kolejnej odsłony ogólnopolskiego konkursu architektonicznego „Twój dom – dialog z tradycją”, którego celem jest stworzenie wzorców architektury mieszkaniowej charakterystycznych dla poszczególnych regionów Polski. Tym razem Narodowy Instytut Dziedzictwa zorganizował go wspólnie z katowickim i częstochowskim oddziałem SARP, a zadaniem uczestników było opracowanie projektu wolno stojącego domu dla czteroosobowej rodziny, który wpisywałby się w tradycyjny krajobraz województwa śląskiego. Zapraszamy do udziału w konkursie, do twórczej dyskusji nad dziedzictwem architektury regionu i nad jego potencjałem w tworzeniu nowych wzorców w kształtowaniu budownictwa jednorodzinnego. Organizatorzy wierzą, że będzie to dyskusja ogólnopolska, która pomoże wydobyć i uchronić odrębność, a równocześnie tradycje Śląska i wykorzystać dziedzictwo w budowaniu krajobrazu przyszłości – czytamy w regulaminie.

Czytaj też: Architektura Roku Województwa Śląskiego 2021 – wyniki konkursu |Zadaniem uczestników było zaprojektowanie niepodpiwniczonego budynku o powierzchni do 150 m². Mieli też przewidzieć miejsce parkowania dla dwóch samochodów. W 10-osobowym jury  pod przewodnictwem Piotra Lewickiego znaleźli się: Iwona Liżewska, Agnieszka Olczyk i architektka Joanna Porębska z Narodowego Instytutu Dziedzictwa, architektka Ewa Caban z Instytutu Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego, Łukasz Konarzewski, śląski konserwator zabytków, architekt Mikołaj Machulik, architekt Hubert Wąsek, architekt Diter Paleta i architekt Wojciech Małecki. Sekretarzem organizacyjnym był Arkadiusz Płomecki.  W konkursie mogli wziąć udział zarówno zawodowi architekci, jak i studenci. Ostatecznie w kategorii dla profesjonalistów sędziowie przyznali cztery nagrody i trzy wyróżnienia, a w kategorii studenckiej – trzy nagrody. Jak zapowiada Narodowy Instytut Dziedzictwa, w przyszłym roku na terenie województwa śląskiego będzie prowadzona szeroka kampania promująca projekty laureatów.

Twój dom – dialog z tradycją: województwo śląskie. Wyniki w kategorii dla profesjonalistów

Pierwszą nagrodę zdobył zespół w składzie: Adam Stafiniak, Tomasz Węgrzyn, Weronika Bednarska, Kamila Korgol i Jacek Młynarczyk. Nagrodę przyznano za twórczą interpretację modelu typologicznego zabudowy zagrodowej charakterystycznej dla Śląska. Zaprezentowana koncepcja budzi jednoznaczne skojarzenia z budownictwem regionu, a jednocześnie nie ucieka w dosłowność języka architektonicznego – czytamy w uzasadnieniu.

Autorzy zwycięskiej pracy postanowili podzielić funkcje na trzy strefy: dzienną, nocną i gospodarczą. Każdą z nich umieścili w innej, parterowej bryle o dwuspadowym dachu. Część mieszkalną rozplanowali w dwóch obiektach na rzucie prostokąta o tej samej długości dłuższego boku. Wraz z garażem stanowią one trzy wolne moduły. Oznacza to, że możliwa jest zmiana położenia budynków względem siebie dzięki czemu można uzyskać układ najkorzystniej dopasowany do wybranej działki i kierunków świata – wyjaśniają.  Projektanci zdecydowali się nawiązać do architektury środkowej części województwa śląskiego, gdzie – jak tłumaczą – znaleźć można wiele przykładów murowanych z cegły, nieotynkowanych budynków na rzucie prostokąta. Ten rodzaj budownictwa wyróżnia się na tle innych powiatów, gdyż przeważająca część domów śląskich to domy o konstrukcji drewnianej – piszą w założeniach. Jako wykończenie elewacji zaproponowali płytki z lica cegły rozbiórkowej, która mocowana byłaby na siatce z włókna szklanego, a na dachu czerwoną „karpiówkę”. Elementem nawiązującym do tradycji tego obszaru jest również tzw. lauba. Pierwotnie była to specyficzna odmiana dostawionego do budynku ganku o konstrukcji drewnianej. Dla mieszkańców nie była ona jedynie przechodnią strefą przed wejściem do domu, ale również miejscem, gdzie spędzali czas wolny – czytamy w opisie. Powierzchnia użytkowa każdego budynku wyniosłaby ok. 180 m².

Druga nagroda przypadła Mateuszowi Ozdobie, Ewie Kaplarczyk i Weronice Zołej za kreatywne odwołanie się do architektury obszarów górskich województwa śląskiego. Mimo iż autorzy użyli niemal explicite cytaty z architektury tradycyjnej, nie doprowadziły one do powstania koncepcji zabudowy archaicznej, a projektowany budynek łączy w sobie urok dawnych zabudowań z rozwiązaniami współczesnymi – uzasadniało jury.

Trzecią nagrodę otrzymali ex aequo Michał Kościelny, Aleksandra Targiel-Kościelna, Martyna Kotulek i Zuzanna Wojciech za dogłębną i interesującą analizę tradycyjnych typów budynków mieszkalnych i stworzenie uniwersalnych modeli, które można zastosować w wielu regionach województwa oraz Mariusz Jakubczyk za propozycję prostego budynku, który można wykonać w różnych wariantach wykończenia elewacji, w zależności od konkretnej lokalizacji geograficznej subregionu.

Wyróżnienie I stopnia otrzymali Przemysław Szymański za trafnie uchwycone proporcje bryły i klimat zabudowań, które sprawdzą się również jako powtarzalny schemat w większych zespołach zabudowy oraz Sebastian Obetkon za poszukiwania materiałowe w tworzeniu dwupłaszczyznowej elewacji z cytatami z tradycyjnych form i detali.

Wyróżnienie II stopnia przypadło Tomaszowi Głowackiemu, Aleksandrze Stasicy, Małgorzacie Rybak i Michałowi Grądowemu za dobre proporcje, skromne użycie środków wyrazu oraz za poszukiwania form uzupełniających budynek poprzez tzw. „lauby”, a dwa wyróżnienia III stopnia – Joannie Wolany za wyjątkową ideę układu funkcjonalnego konsekwentnie zrealizowanego w formie kształtującej dom wokół miejsca spotkań rodzinnych – „stołu” oraz Karolinie Groszek i Katarzynie Olek za prosty układ funkcjonalny, przejrzysty podział na strefy i skromne środki wyrazu.

Twój dom – dialog z tradycją: województwo śląskie. Wyniki w kategorii studenckiej

Pierwszą nagrodę w kategorii studenckiej otrzymali Antoni Foltyn i Dominika Bodetko za prosty i oszczędny sposób odpowiedzi na pytanie zadane w konkursie. Kalenicowy układ budynku usytuowanego równolegle do głównej drogi jest odwzorowaniem tradycyjnych w regionie typów budynków i ich lokalizacji. Budynek ma ciekawy układ funkcjonalny, prostą formę, zgrabną bryłę, zasadny dobór materiałów – uzasadniało jury.

Na miejscu drugim uplasowała się Weronika Kiraga. Sędziowie docenili jej projekt za układ  bryły w kształcie litery „L”, co pozwoliło na wartościowe rozdzielenie funkcji dziennej i nocnej.

Trzecią nagrodę zdobyli natomiast Julia Pałęga i Maksymilian Jaszczuk za ciekawą i prostą formę, co – zdaniem jury – pozwoli na łatwe powielanie obiektu. Sędziowie zwrócili też uwagę, że układ funkcjonalny budynku został uzupełniony atrakcyjną, dwukondygnacyjną przestrzenią salonu.

Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!

CHCĘ SIĘ ZAPISAĆ