Życie w Architekturze 2025. Budynek mieszkalny, jednorodzinny na skarpie. Konrad T. Opasała

Życie w Architekturze 2025. Budynek mieszkalny, jednorodzinny na skarpie. Założenia Autorskie

Lublin to miasto o urozmaiconej rzeźbie terenu. Większość mieszkańców nie zwraca na to uwagi, traktuje to za trudność lub wręcz to niszy. Inwestorzy nabywając działkę na zachodnim zboczu nie do zdawali sobie sprawy z trudności realizacyjnych, ale również z jej plusów. Duża różnica poziomów pomiędzy przeciwległymi końcami niedużej działki, bo blisko 8 metrów, bardzo rygorystyczne zapisy planu miejscowego to początek przygody. Podstawą projektu było wykorzystanie naturalnego ukształtowania terenu oraz bezproblemowe korzystania z obiektu i otoczenia przez domowników.

Wyznaczone przez plan linie zabudowy określiły główny zarys budynku. Jednak by nie przyćmić otaczającej przyrody, dostosować skalę obiektu do człowieka i dać oddech oglądającym, podzielono obiekt na dwie bryły połączone transparentnym łącznikiem, będącym jednocześnie wejściem głównym do budynku. Dwie części dały, poprzez swą skalę, naturalne połączenie z sąsiednimi budynkami. Mniejsza, w której zlokalizowano dwustanowiskowy garaż, pozwala mino trudnych warunków komunikacyjnych, swobodnie dojechać i parkować.

Wejście na poziomie terenu wita prosto z ulicy. Od strony drogi obiekt nie stanowi dominanty, ale wyróżnia się formą oraz wpasowaniem się w teren i otaczającą przyrodę. Ze względu na znaczne zbliżenie do drogi zrezygnowano z „otwartej” fasady na rzecz symetrycznych, małych okien, które nadają tajemniczości całemu obiektowi, a mieszkańcom prywatności.

Na poziomie wejścia zlokalizowano, również kuchnię, pomieszczenia pomocnicze oraz domowe biuro. Zaś pozostałe pomieszczenia niezbędne dla życia 4-osobowej rodziny umieszczono na „poziomie -1”, która łączy się z naturalnym poziomem terenu, w tej części działki. Wychodząc przez duże przeszklenia, niczym w zaczarowanym ogrodzie, spotykamy inny świat i wspaniały widok na zieloną dolinę. Poprzez kaskadowy, wszechogarniający ogród, możemy dojść do każdej części działki. Otaczające drzewa wraz z ogrodem z chwili na chwilę wchłaniają dom do swojego świata.

Życie w Architekturze 2025. Budynek mieszkalny, jednorodzinny na skarpie. Autorzy

Autor projektu:

Konrad T. Opasała

Zespół autorski:

Konrad T. Opasała, Jarosław Chlebio, Zbigniew Szostak, Michał Gdański

Dlaczego wg zgłaszających ta realizacja powinna zdobyć Grand Prix:

Realizacja własnego domu jednorodzinnego dla każdego jest wyzwaniem. Realizacja na stromym zboczu, wśród istniejących drzew i bez wygórowanych oczekiwań i budżetu, zaś z chęcią utrzymania ducha miejsca, który to miał największy wpływ na wybór lokalizacji, to dla wielu zbyt dużo i często poddają się już na etapie doboru projektu. Niniejsza realizacja jest przykładem, że nie tylko architekt musi chcieć zadbać o przestrzeń ale również i inwestor. Że wspólnie muszą znaleźć sposób na zachowanie genius loci, a własne ego często schować do kieszeni.

Dla wielu ten obiekt nie będzie czymś nadzwyczajnym – zwykła blacha-typowe, tynk cienkowarstwowy-słabo, ale w tym przypadku to ma drugorzędne znaczenie. Bo bardzo dobry materiał nie zawsze idzie w parze z szanowaniem otoczenia.

Często duże pieniądze są nawet przeciwko i to one chcą dominować. Natomiast tutaj widać, że dbałość o skalę i sąsiedztwo, dostosowanie do terenu i zielonego otoczenia oraz ciężka praca inwestorów powodują, że formę najlepiej się czyta z naturalną. To jej poszanowanie daje bonusy, a nie sztucznie dobrany drogi „kamień”. Nawet najlepsze dzisiejsze realizacje w gęstej zabudowie z promilem zieleńców nie mają szans ze słabymi, betonowymi blokami ale skąpanymi w oceanie otaczającej zieleni (o czym może świadczyć osiedle autorstwa Zofii i Oskara Hansenów w Lublinie).

Każdy taki betonowy blok można poprawić lub wymienić, ale zieleńców i naturalnego otoczenia już nie dodamy. Ten mały obiekt, swą skromnością oddaje hołd naturze i dąży do bycia jej częścią. Nie żąda poklasku za strój ale szacunku dla otaczającego nas świata i przyrody. To jej obecność dodaje sznytu, jakości, wdzięku i czyni mały obiekt „wielkim”. Życie w Architekturze ma tylko sens jeżeli jest zgodne z naturą, a w tym przypadku obiekt będący odbiciem dzisiejszych czasów wpasowuje się i będzie stawał się z każdą minutą częścią tej natury. Można będzie zmienić jego skórę na lepszą ale i tak, ta najdroższa, najcenniejsza już jest. Została zachowana.

Budynek mieszkalny, jednorodzinny na skarpie. Metryka realizacji

Oficjalna nazwa i typ realizacji: Budynek mieszkalny, jednorodzinny na skarpie

Inwestor/generalny wykonawca: Sylwia Ginejko-Prażmo, Robert Prażmo/System gospodarczy

Wykonawca konstrukcji: System gospodarczy

Powierzchnia zabudowy: 204,89 m2

Powierzchnia użytkowa: 270,84 m2

Powierzchnia całkowita: 348,05 m2

Powierzchnia terenu/kubatura: 1009,00 m2/1250 m3

Data przygotowania projektu/ukończenia realizacji: 2019/2022

10. edycja Życia w Architekturze

Wystartowała 10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE. To wyjątkowe przedsięwzięcie, w którym od 1995 roku nagradzamy polskie realizacje, w najlepszy lub najciekawszy sposób wskazujące kierunek myślenia o relacjach życia i architektury. Na autorów i autorki najlepszego obiektu lub przestrzeni (Grand Prix) czeka nagroda pieniężna w wysokości 20 000 zł.

Czytaj więcej o konkursie Życie w Architekturze 2025

ŻYCIE W ARCHITEKTURZE to najstarszy, organizowany nieprzerwanie od przełomu 1989 roku konkurs na najbardziej wartościowe realizacje w Polsce. W dziewięciu poprzednich edycjach rywalizowało w sumie ponad 3000 budynków i przestrzeni publicznych. Konkurs niezmiennie wskazuje nowe zjawiska, potrzeby i kierunki, jakie pojawiają się w dziedzinie projektowania. Co kilka lat stwarza okazję do spojrzenia na polską architekturę z szerokiej perspektywy. Nie jest ona zniekształcona, bo projekty nie są nominowane, lecz nadsyłane przez samych autorów.

Jury konkursu Życie w Architekturze 2025

Życie w Architekturze 2025. Rekordowe zgłoszenia

W tym roku pracownie architektoniczne zgłosiły do konkursu blisko 400 realizacji (wciąż trwa ich weryfikacja pod kątem zgodności z regulaminem). W tej edycji czeka na Was kilka nowości. Najważniejszą z nich jest brak kategorii. Nie będziemy oddzielnie oceniać np. domów jednorodzinnych czy obiektów komercyjnych. Chcemy skoncentrować się na ŻYCIU w architekturze, czyli jej relacji z odbiorcami i otoczeniem. Kolejną kwestią jest wprowadzenie wojewódzkich list TOP 10, czyli zestawienia najciekawszych realizacji w każdym z 16 województw. Ogłoszenie każdej listy TOP 10 będzie odbywało się w formie audycji, w której opowiemy o wybranych realizacjach i przedstawimy uzasadnienie naszych decyzji.

Zasady konkursu Życie w Architekturze 2025

Cieszymy się, że spośród wszystkich polskich realizacji z lat 2020-2024 będziemy mogli wspólnie wybrać:

Najlepszy obiekt lub przestrzeń 
wskazujące kierunek 
myślenia o relacjach życia 
i architektury (Grand Prix)Ulubieńca Publiczności Laureata Środowiska 
przyznawany przez 
architektów i architektki Laureatów Nagrody Sponsora – firmy Velux

Ze 160 najlepszych polskich projektów wybierzemy TOP 60, czyli 60 najciekawszych obiektów lub przestrzeni. Zostaną one poddane ocenie naszego jury i to właśnie spośród nich wyłoniony zostanie laureat nagrody Grand Prix, a drogą głosowania wskazani zdobywcy tytułów Ulubieniec Publiczności oraz Laur Środowiska – Nagroda Architektów i Architektek.

Dzięki firmie VELUX będziemy mogli także wręczyć trzy dodatkowe nagrody. Zostaną one przyznane tym realizacjom, które wykorzystują światło dzienne jako element kształtowania architektury i poprawy jakości przestrzeni pod dachem z wykorzystaniem okien dachowych. Suma nagród fundowanych przez sponsora wynosi 10 000 zł. Rozstrzygnięcie nastąpi w grudniu 2025 roku.

Sponsorzy konkursu. Na zwycięzcę czeka 20 000 zł

Całe to przedsięwzięcie nie byłoby możliwe bez wsparcia naszych partnerów. Głównym sponsorem 10. edycji ŻYCIA W ARCHITEKTURZE jest Saint-Gobain. Wśród grona sponsorskiego znajdziemy także właścicieli marek: Aluprof, Dyson, Humanscale i VELUX, a także Ecophon, Glassolutions, Isover, Leca, Rigips, Weber oraz Swisspacer z Grupy Saint-Gobain.

Na zdobywcę Grand Prix czeka 20 000 zł.