Aleja prowadząca do Izby Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy, projektu Bujnowski Architekci. Ścieżka otoczona jest drzewami i jesiennymi liśćmi, symbolizującymi pamięć o przeszłości. Architektura Murator Plus promuje takie ważne projekty.

i

Autor: Bujnowski Architekci/ Archiwum prywatne Aleja prowadząca do Izby Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy, projektu Bujnowski Architekci. Ścieżka otoczona jest drzewami i jesiennymi liśćmi, symbolizującymi pamięć o przeszłości. Architektura Murator Plus promuje takie ważne projekty.

Życie w Architekturze 2025. Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy. Bujnowski Architekci, architekci prowadzący: Piotr Bujnowski i Maciej Koczocik

2025-08-10 11:14

Lista zgłoszeń do największego w Polsce niezależnego konkursu architektonicznego została zamknięta. Prezentujemy zgłoszenie Izby Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy, autorstwa pracowni Bujnowski Architekci (architekci prowadzący: Piotr Bujnowski i Maciej Koczocik). Projekt zrealizowany został w Warszawie, w województwie mazowieckim.

Życie w Architekturze 2025. Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy. Założenia Autorskie

Czym jest pamięć i jaka jest jej rola w tworzeniu tożsamości? Jak nadać tworowi budowlanemu tak żywych cech, aby sam się pamięcią wykazał? Te pytania definiowały kierunek myślenia o Izbie Pamięci. Abstrakcyjne pojęcia z domeny Czasu i szeroko pojmowanej Pamięci stały się kanwą procesu projektowego. Tym sposobem, Izba sięga nie tylko do archetypów architektury kommemoratywnej, ale i szerokiego kontekstu historycznego, twórczo czerpiąc z dorobku i języka projektantów pierwotnego założenia Cmentarza Powstańców - Romualda Gutta i Aliny Scholtz w pełnym szacunku do zastanego Genius Loci.

Izba ma się stać budynkiem Świadkiem, tworzonym z materiałów, które wraz z czasem ulegają przemianie, starzeją się, właśnie pamiętają i zapamiętują. Pamięć namacalna zmysłowo, w szlachetnej patynie, chociażby stalowych posadzek, których ciemna surowość pozwala, krok po kroku kolejnych gości, wycierać srebrzysty ślad, autentycznie namacalny podpis bycia. Pamięć chwilowa, oddawana rezonansem kroków roznoszących się echem po korytarzach. Warstwowość masywu ścian, wylewanych kolejno w zamkniętych, cyklicznych ramach - cezurach czasu i szalunków, pozostawiających naturalny, poszarpany ślad spoin, drapiący wędrujące światłocienie. Izba staje się Narratorem, sama prowadzi i pokazuje tyle, ile zobaczyć chcemy.

Porusza aspekty pojęć czasoprzestrzeni w pełnym scenariuszu doznań i chodzenia po obiekcie, którego atmosfery wpływają na odczuwanie, wspomagając podświadome zapamiętywanie. Staje się Kustoszem, przywracającym tożsamość poległych w Powstaniu, dziesiątkami tysięcy symbolicznych tabliczek i historii opowiedzianych, zapamiętanych i dalej opowiadanych. Tym sposobem, dojrzewa do roli instytucji, podkreślającej wagę przywrócenia tożsamości, niezębnej dla budowania przyszłości.

Życie w Architekturze 2025. Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy. Autorzy

Autor projektu:

Bujnowski Architekci; Piotr Bujnowski, Maciej Koczocik (architekci prowadzący)

Zespół autorski:

Współautorzy: Krzysztof Makowski, Karina Jędrak-Kościesza, Martyna Rowicka-Michałowska; Współpraca autorska: Katarzyna Magdzik, Paweł Grajda, Aleksander Stajniak

Dlaczego wg zgłaszających ta realizacja powinna zdobyć Grand Prix:

"Coś, co się wydarza, a nie zostaje opowiedziane, przestaje istnieć i umiera." - Olga Tokarczuk. Ta myśl przyświecała na każdym etapie projektowania a następnie realizowania Izby Pamięci. Koncepcja następnie Projekt powstał poprzez twórcze inspirowanie się dorobkiem i językiem architektury Profesora Romualda Gutta, a krajobrazowo działaniami Aliny Scholtz (pierwszych projektantów założenia cmentarnego).

Kompozycja przestrzenna Izby Pamięci, Murów Pamięci, Pawilonu Wejściowego wraz ze ścieżkami płynnie i z szacunkiem wkomponowały się w zastane założenie cmentarno – parkowe. Koncepcja zakłada twórcze uzupełnienie funkcjonalne zastanej Kompozycji, podnosząc walor i reaktywując przestrzeń publiczną w tej okolicy. Zaprojektowana zieleń (około 60 tysięcy sadzonek), nasadzenia uzupełniające (drzewa poświęcone kolejnym Powstańcom), mała architektura (ławki, kosze na śmieci) czy nowe ścieżki – płynnie i twórczo uzupełniają zastany kontekst i charakter miejsca (uzupełniając, a także dając alternatywne jak np. – dojście z przystanku tramwajowego do głównej osi na Kurhan). Proces koncepcyjny bazował na poszukiwaniu przełożenia Idei „Pamięci” na realny twór budowlany.

Analizy, mapy myśli, rysunki - przeradzały się w makiety ideowe – szkice materiałowe, następnie w wielkoskalowy model całego budynku z dokładnym odwzorowaniem nie tylko proporcji, materiałów, atmosfer, ale i autentycznej technologii wykonania. Przeniesienie idei projektowej na technologię budowlaną, spowodowało indywidualne rozwiązania między innymi w dziedzinie konstrukcji i technologi betonu architektonicznego.

Wszelkie masywne ściany żelbetowe wylewane są z barwionego w masie betonu o projektowanej recepturze, konsystencji i kruszywie, zbrojone prętami kompozytowymi. Ściany, zgodnie z koncepcją były wylewane kolejnymi niezależnymi etapami - warstwami o wysokości 50cm każda z rozsuwaniem pasów specjalnie projektowanych szalunków, podkreślając tektonikę, warstwowość i proces wznoszenia obiektu.

Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy. Metryka realizacji

Oficjalna nazwa i typ realizacji: Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy, inna

Inwestor/generalny wykonawca: Miasto Stołeczne Warszawa - Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta/Konsorcjum: PBO Śląsk + MTM Budownictwo

Wykonawca konstrukcji: Konsorcjum: PBO Śląsk + MTM Budownictwo

Powierzchnia zabudowy: 1100 m2

Powierzchnia użytkowa: 775 m2

Powierzchnia całkowita: 1100 m2

Powierzchnia terenu/kubatura: 80000 m2/4585 m3

Data przygotowania projektu/ukończenia realizacji: 2018-2019/2021-2022

Debata o architekturze w Wolf Marszałkowska, relacja
Materiał sponsorowany
Materiał sponsorowany

10. edycja Życia w Architekturze

Wystartowała 10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE. To wyjątkowe przedsięwzięcie, w którym od 1995 roku nagradzamy polskie realizacje, w najlepszy lub najciekawszy sposób wskazujące kierunek myślenia o relacjach życia i architektury. Na autorów i autorki najlepszego obiektu lub przestrzeni (Grand Prix) czeka nagroda pieniężna w wysokości 20 000 zł.

Czytaj więcej o konkursie Życie w Architekturze 2025

ŻYCIE W ARCHITEKTURZE to najstarszy, organizowany nieprzerwanie od przełomu 1989 roku konkurs na najbardziej wartościowe realizacje w Polsce. W dziewięciu poprzednich edycjach rywalizowało w sumie ponad 3000 budynków i przestrzeni publicznych. Konkurs niezmiennie wskazuje nowe zjawiska, potrzeby i kierunki, jakie pojawiają się w dziedzinie projektowania. Co kilka lat stwarza okazję do spojrzenia na polską architekturę z szerokiej perspektywy. Nie jest ona zniekształcona, bo projekty nie są nominowane, lecz nadsyłane przez samych autorów.

Jury konkursu Życie w Architekturze 2025

Życie w Architekturze 2025. Rekordowe zgłoszenia

W tym roku pracownie architektoniczne zgłosiły do konkursu blisko 400 realizacji (wciąż trwa ich weryfikacja pod kątem zgodności z regulaminem). W tej edycji czeka na Was kilka nowości. Najważniejszą z nich jest brak kategorii. Nie będziemy oddzielnie oceniać np. domów jednorodzinnych czy obiektów komercyjnych. Chcemy skoncentrować się na ŻYCIU w architekturze, czyli jej relacji z odbiorcami i otoczeniem. Kolejną kwestią jest wprowadzenie wojewódzkich list TOP 10, czyli zestawienia najciekawszych realizacji w każdym z 16 województw. Ogłoszenie każdej listy TOP 10 będzie odbywało się w formie audycji, w której opowiemy o wybranych realizacjach i przedstawimy uzasadnienie naszych decyzji.

Podcast Architektoniczny
Umysł, ciało, natura i architektura
Mediateka.pl
Sponsor podcastu:
Knauf

Zasady konkursu Życie w Architekturze 2025

Cieszymy się, że spośród wszystkich polskich realizacji z lat 2020-2024 będziemy mogli wspólnie wybrać:

Najlepszy obiekt lub przestrzeń 
wskazujące kierunek 
myślenia o relacjach życia 
i architektury (Grand Prix)Ulubieńca Publiczności Laureata Środowiska 
przyznawany przez 
architektów i architektki Laureatów Nagrody Sponsora – firmy Velux

Ze 160 najlepszych polskich projektów wybierzemy TOP 60, czyli 60 najciekawszych obiektów lub przestrzeni. Zostaną one poddane ocenie naszego jury i to właśnie spośród nich wyłoniony zostanie laureat nagrody Grand Prix, a drogą głosowania wskazani zdobywcy tytułów Ulubieniec Publiczności oraz Laur Środowiska – Nagroda Architektów i Architektek.

Dzięki firmie VELUX będziemy mogli także wręczyć trzy dodatkowe nagrody. Zostaną one przyznane tym realizacjom, które wykorzystują światło dzienne jako element kształtowania architektury i poprawy jakości przestrzeni pod dachem z wykorzystaniem okien dachowych. Suma nagród fundowanych przez sponsora wynosi 10 000 zł. Rozstrzygnięcie nastąpi w grudniu 2025 roku.

Sponsorzy konkursu. Na zwycięzcę czeka 20 000 zł

Całe to przedsięwzięcie nie byłoby możliwe bez wsparcia naszych partnerów. Głównym sponsorem 10. edycji ŻYCIA W ARCHITEKTURZE jest Saint-Gobain. Wśród grona sponsorskiego znajdziemy także właścicieli marek: Aluprof, Dyson, Humanscale i VELUX, a także Ecophone, Glassolutions, Isover, Leca, Rigips, Weber oraz Swisspacer z Grupy Saint-Gobain.

Na zdobywcę Grand Prix czeka 20 000 zł.