Życie w Architekturze 2025. Pasym Osada. Noke Architects

Życie w Architekturze 2025. Pasym Osada. Założenia Autorskie

Zespół dziewięciu domów letniskowych na półwyspie Ostrów w Pasymiu powstał jako próba stworzenia nowego archetypu mazurskiego siedliska. Projekt oferuje alternatywę dla popularnego modelu "domu-stodoły", czerpiąc inspirację z tradycyjnej zabudowy regionu przy wykorzystaniu nowoczesnej technologii prefabrykatu drewnianego. Urbanistycznie założenie składa się z dziewięciu działek o powierzchni około 3000 m² każda, rozlokowanych wokół małych stawów na wzniesieniach półwyspu. Luźna zabudowa zapewnia prywatność i widoki na jezioro Kalwa, tworząc ekskluzywną enklawę wypoczynkową zachowującą charakter mazurskiego krajobrazu.

Architektura domów bazuje na analizie tradycyjnych mazurskich gospodarstw. Poszczególne funkcje – dom, stajnia, obórka, stodoła – zostały połączone w zróżnicowaną, wielosegmentową bryłę. Każdy segment odpowiada innej funkcji: część centralna mieści przestrzenie techniczne i komunikację z antresolą, skrzydło zachodnie zawiera strefę dzienną, wschodnie – sypialnie. Altana garażowa z ażurowym szalunkiem stanowi współczesną interpretację stodoły.

Program funkcjonalny obejmuje 115 m² powierzchni z centralnym układem pomieszczeń mokrych, który można obejść szeroko przeszklonymi korytarzami. Ogromne okna otwierają wnętrza na krajobraz, optycznie powiększając przestrzeń. Ganki, werandy i zadaszone tarasy – zapomniane elementy architektury wiejskiej – przedłużają sezon użytkowania domu. Konstrukcja powstała w technologii prefabrykatu drewnianego. Elewacje pokryto płytkami klinkierowymi i strukturalnym tynkiem mineralnym. We wnętrzach dominują naturalne materiały: strukturalny tynk mineralny, sklejka na sufitach, mikrocement na podłogach. Wyposażenie – meble z litego dębu, lniane zasłony, kute elementy metalowe – podkreśla lokalny, rustykalny charakter przy zachowaniu współczesnej estetyki.

Życie w Architekturze 2025. Pasym Osada. Autorzy

Autor projektu:   

Noke Architects

Zespół autorski:

Piotr Maciaszek, Karol Pasternak, Marcin Sudnik, Mateusz Jaworski, Maksymilian Tkacz; współpraca przy projekcie wnętrz: Paulina Cziba

Dlaczego wg zgłaszających ta realizacja powinna zdobyć Grand Prix:

Mazurskie domy redefiniują znaczenie drugiego domu w XXI wieku. To nie ucieczka od cywilizacji, lecz świadome wybieranie innego rytmu życia – wolniejszego, głębszego, bardziej uważnego. NOKE udowadnia, że architektura może być katalizatorem takiej zmiany, tworząc przestrzenie, które uczą nas żyć inaczej. Projekt odpowiada na kryzys tożsamości polskiej architektury regionalnej. Zamiast nostalgicznego odtwarzania lub bezkrytycznego kopiowania zachodnich wzorców, proponuje trzecią drogę: krytyczną reinterpretację. Mazurskie gospodarstwa stają się punktem wyjścia do stworzenia współczesnego języka architektonicznego.

Rewolucyjność tkwi w pozornej prostocie. Segmentowa struktura domów – gdzie każda funkcja ma swoją bryłę – to nie tylko zabieg formalny, ale filozofia życia. Sypialnie oddalone od salonu gwarantują ciszę, centralne patio organizuje przepływ światła, wielkie przeszklenia zacierają granicę między wnętrzem a krajobrazem. To architektura, która choreografuje codzienne rytuały. Prefabrykat drewniany przestaje być tu tanią technologią zastępczą – staje się świadomym wyborem etycznym. Domy powstają szybko, precyzyjnie, z minimalnym wpływem na środowisko. Oddychające ściany, naturalny zapach drewna, zdrowy mikroklimat – to nie marketing, lecz realne doświadczenie mieszkańców. Technologia w służbie dobrego życia.

Szczególną wartość ma przywrócenie zapomnianych elementów – ganków, werand, zadaszonych tarasów. To przestrzenie progowe, które współczesna architektura zazwyczaj eliminuje w imię ekonomii. Tutaj te zapomniane elementy wiejskiej architektury – przedłużają sezon i zachęcają do życia na zewnątrz nawet przy kapryśnej mazurskiej pogodzie.

Pasym Osada. Metryka realizacji

Oficjalna nazwa i typ realizacji: Pasym Osada, budynek jednorodzinny 

Inwestor: Łukasz Rychlik

Generalny wykonawca/wykonawca konstrukcji: Janowiec Group

Data przygotowania projektu/ukończenia realizacji: 2021/2024

10. edycja Życia w Architekturze

Wystartowała 10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE. To wyjątkowe przedsięwzięcie, w którym od 1995 roku nagradzamy polskie realizacje, w najlepszy lub najciekawszy sposób wskazujące kierunek myślenia o relacjach życia i architektury. Na autorów i autorki najlepszego obiektu lub przestrzeni (Grand Prix) czeka nagroda pieniężna w wysokości 20 000 zł.

Czytaj więcej o konkursie Życie w Architekturze 2025

ŻYCIE W ARCHITEKTURZE to najstarszy, organizowany nieprzerwanie od przełomu 1989 roku konkurs na najbardziej wartościowe realizacje w Polsce. W dziewięciu poprzednich edycjach rywalizowało w sumie ponad 3000 budynków i przestrzeni publicznych. Konkurs niezmiennie wskazuje nowe zjawiska, potrzeby i kierunki, jakie pojawiają się w dziedzinie projektowania. Co kilka lat stwarza okazję do spojrzenia na polską architekturę z szerokiej perspektywy. Nie jest ona zniekształcona, bo projekty nie są nominowane, lecz nadsyłane przez samych autorów.

Jury konkursu Życie w Architekturze 2025

Życie w Architekturze 2025. Rekordowe zgłoszenia

W tym roku pracownie architektoniczne zgłosiły do konkursu blisko 400 realizacji (wciąż trwa ich weryfikacja pod kątem zgodności z regulaminem). W tej edycji czeka na Was kilka nowości. Najważniejszą z nich jest brak kategorii. Nie będziemy oddzielnie oceniać np. domów jednorodzinnych czy obiektów komercyjnych. Chcemy skoncentrować się na ŻYCIU w architekturze, czyli jej relacji z odbiorcami i otoczeniem. Kolejną kwestią jest wprowadzenie wojewódzkich list TOP 10, czyli zestawienia najciekawszych realizacji w każdym z 16 województw. Ogłoszenie każdej listy TOP 10 będzie odbywało się w formie audycji, w której opowiemy o wybranych realizacjach i przedstawimy uzasadnienie naszych decyzji.

Zasady konkursu Życie w Architekturze 2025

Cieszymy się, że spośród wszystkich polskich realizacji z lat 2020-2024 będziemy mogli wspólnie wybrać:

Najlepszy obiekt lub przestrzeń 
wskazujące kierunek 
myślenia o relacjach życia 
i architektury (Grand Prix)Ulubieńca PublicznościLaureata Środowiska 
przyznawany przez 
architektów i architektkiLaureatów Nagrody Sponsora – firmy Velux

Ze 160 najlepszych polskich projektów wybierzemy TOP 60, czyli 60 najciekawszych obiektów lub przestrzeni. Zostaną one poddane ocenie naszego jury i to właśnie spośród nich wyłoniony zostanie laureat nagrody Grand Prix, a drogą głosowania wskazani zdobywcy tytułów Ulubieniec Publiczności oraz Laur Środowiska – Nagroda Architektów i Architektek.

Dzięki firmie VELUX będziemy mogli także wręczyć trzy dodatkowe nagrody. Zostaną one przyznane tym realizacjom, które wykorzystują światło dzienne jako element kształtowania architektury i poprawy jakości przestrzeni pod dachem z wykorzystaniem okien dachowych. Suma nagród fundowanych przez sponsora wynosi 10 000 zł. Rozstrzygnięcie nastąpi w grudniu 2025 roku.

Sponsorzy konkursu. Na zwycięzcę czeka 20 000 zł

Całe to przedsięwzięcie nie byłoby możliwe bez wsparcia naszych partnerów. Głównym sponsorem 10. edycji ŻYCIA W ARCHITEKTURZE jest Saint-Gobain. Wśród grona sponsorskiego znajdziemy także właścicieli marek: Aluprof, Dyson, Humanscale i VELUX, a także Ecophon, Glassolutions, Isover, Leca, Rigips, Weber oraz Swisspacer z Grupy Saint-Gobain.

Na zdobywcę Grand Prix czeka 20 000 zł.