Życie w Architekturze 2025. Pomnik Żołnierzy Niezłomnych. Tomasz Urbanowicz, Konrad Urbanowicz (ARCHIGLASS)

Życie w Architekturze 2025. Pomnik Żołnierzy Niezłomnych. Założenia Autorskie

Pomnik Żołnierzy Niezłomnych we Wrocławiu to przykład integracji rzeźby, architektury i przestrzeni publicznej – kompozycja, która wykracza poza klasyczne upamiętnienie, stając się aktywnym elementem miejskiego krajobrazu. Dzięki szlachetnemu zastosowaniu szkła artystycznego tworzy miejsce refleksji i spotkania, fizycznie i symbolicznie wpisane w zbiorową pamięć i codzienny rytm życia mieszkańców. Jak upamiętnić bohaterów, których historia była przez dekady wymazywana – często bez imienia, twarzy, grobu? Jak oddać głos tym, którzy działali w ukryciu? Odpowiadamy rzeźbiarską kompozycją z unikatowego szkła – medium pełnego światła, tajemnicy i ulotności, a jednocześnie trwałego. Pomnik, zrealizowany przy skrzyżowaniu ulic Glinianej, Dyrekcyjnej i Borowskiej, jest nowoczesną przestrzenią pamięci – zakorzenioną w miejskim życiu i otwartą na przechodnia. Dziewięć monumentalnych szklanych figur, zamkniętych w prostopadłościanach o wysokości 3 metrów, przedstawia żołnierzy w skali 1:1, z grafiką przypominającą dawne fotografie. Ich odbiór zmienia się w zależności od kąta patrzenia i światła, co podkreśla ideę konspiracji i zacierania śladów. Transparentne bryły stoją bez cokołów – na równi z widzem – lecz ich skala uwzniośla duchowy wymiar postaci.

Pomnik wpisany jest w szerszą aranżację przestrzeni miejskiej – zieleń inspirowana polaną leśną, ławki, oświetlenie oraz bufor akustyczny sprawiają, że miejsce to staje się punktem wytchnienia, kontemplacji, ale i społecznym forum. Szklane formy są obecne także nocą, tworząc emocjonalny krajobraz świetlny. To projekt o znaczeniu artystycznym, edukacyjnym i tożsamościowym. Pokazuje, że architektura połączona ze sztuką może redefiniować zapomniane miejsca miasta, tworząc nowe centra znaczeń – przestrzenie, które poruszają i inspirują.

Życie w Architekturze 2025. Pomnik Żołnierzy Niezłomnych. Autorzy

Autor projektu:

Tomasz Urbanowicz, Konrad Urbanowicz (ARCHIGLASS)

Zespół autorski:

Joanna Styrylska (isba Grupa Projektowa); Angelika Kuśmierczyk-Jędrzak, Filip Jędrzak (A+F Projektowanie Przestrzeni); Tomasz Urbanowicz. Konrad Urbanowicz (ARCHIGLASS).

Dlaczego wg zgłaszających ta realizacja powinna zdobyć Grand Prix:

Pomnik Żołnierzy Niezłomnych we Wrocławiu zasługuje na Grand Prix konkursu „Życie w Architekturze”, ponieważ ucieleśnia wszystkie wartości, jakie współczesna architektura powinna nieść: głęboki humanizm, integrację z tkanką miejską, nowatorskie myślenie o przestrzeni publicznej oraz siłę emocjonalnego oddziaływania. To projekt, który nie tylko upamiętnia, ale tworzy żywą relację z użytkownikiem, redefiniując rolę pomnika w XXI wieku. W odróżnieniu od tradycyjnych form, ta realizacja nie stawia barier – ani fizycznych, ani mentalnych.

Monumentalne, a zarazem przezroczyste postacie żołnierzy wyklętych – wykonane ze szlachetnego szkła artystycznego – stoją wśród przechodniów bez cokołów, na równi z widzem. Ich duchowy wymiar zyskuje siłę dzięki swojej codziennej obecności w przestrzeni miasta, w miejscu intensywnie użytkowanym przez mieszkańców. To pomnik, który nie dominuje – on współistnieje. Projekt zrealizowany został z najwyższą dbałością o detale artystyczne, przestrzenne i społeczne. Zamiast narzucać narrację, tworzy otwartą przestrzeń refleksji, kontemplacji i spotkania, zapraszając do indywidualnego przeżywania historii. Zieleń, ławki, strefy wyciszenia, światło – wszystko składa się na harmonijną całość, w której architektura, sztuka i pamięć działają razem. Pomnik ten doskonale odpowiada na przesłanie konkursu – pokazuje, jak architektura może nie tylko wspierać życie, lecz także wzbogacać je duchowo i emocjonalnie. Jest interwencją, która przemienia zapomnianą przestrzeń w nowy punkt orientacyjny miasta, pełen sensu i wartości. To prawdziwa architektura życia – obecna w codzienności, ale sięgająca najgłębszych warstw naszej wspólnej tożsamości.

Pomnik Żołnierzy Niezłomnych. Metryka realizacji

Oficjalna nazwa i typ realizacji: Pomnik Żołnierzy Niezłomnych, przestrzeń publiczna 

Inwestor: Miasto Wrocław - Wydział Kultury; Ośrodek “Pamięć i Przyszłość” - Centrum Historii Zajezdnia

Generalny wykonawca/wykonawca konstrukcji: ROTOMAT Sp. z o.o.

Powierzchnia terenu: 2848,77 m2

Data przygotowania projektu/ukończenia realizacji: 2022/2024

10. edycja Życia w Architekturze

Wystartowała 10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE. To wyjątkowe przedsięwzięcie, w którym od 1995 roku nagradzamy polskie realizacje, w najlepszy lub najciekawszy sposób wskazujące kierunek myślenia o relacjach życia i architektury. Na autorów i autorki najlepszego obiektu lub przestrzeni (Grand Prix) czeka nagroda pieniężna w wysokości 20 000 zł.

Czytaj więcej o konkursie Życie w Architekturze 2025

ŻYCIE W ARCHITEKTURZE to najstarszy, organizowany nieprzerwanie od przełomu 1989 roku konkurs na najbardziej wartościowe realizacje w Polsce. W dziewięciu poprzednich edycjach rywalizowało w sumie ponad 3000 budynków i przestrzeni publicznych. Konkurs niezmiennie wskazuje nowe zjawiska, potrzeby i kierunki, jakie pojawiają się w dziedzinie projektowania. Co kilka lat stwarza okazję do spojrzenia na polską architekturę z szerokiej perspektywy. Nie jest ona zniekształcona, bo projekty nie są nominowane, lecz nadsyłane przez samych autorów.

Jury konkursu Życie w Architekturze 2025

Życie w Architekturze 2025. Rekordowe zgłoszenia

W tym roku pracownie architektoniczne zgłosiły do konkursu blisko 400 realizacji (wciąż trwa ich weryfikacja pod kątem zgodności z regulaminem). W tej edycji czeka na Was kilka nowości. Najważniejszą z nich jest brak kategorii. Nie będziemy oddzielnie oceniać np. domów jednorodzinnych czy obiektów komercyjnych. Chcemy skoncentrować się na ŻYCIU w architekturze, czyli jej relacji z odbiorcami i otoczeniem. Kolejną kwestią jest wprowadzenie wojewódzkich list TOP 10, czyli zestawienia najciekawszych realizacji w każdym z 16 województw. Ogłoszenie każdej listy TOP 10 będzie odbywało się w formie audycji, w której opowiemy o wybranych realizacjach i przedstawimy uzasadnienie naszych decyzji.

Zasady konkursu Życie w Architekturze 2025

Cieszymy się, że spośród wszystkich polskich realizacji z lat 2020-2024 będziemy mogli wspólnie wybrać:

Najlepszy obiekt lub przestrzeń 
wskazujące kierunek 
myślenia o relacjach życia 
i architektury (Grand Prix)Ulubieńca Publiczności Laureata Środowiska 
przyznawany przez 
architektów i architektki Laureatów Nagrody Sponsora – firmy Velux

Ze 160 najlepszych polskich projektów wybierzemy TOP 60, czyli 60 najciekawszych obiektów lub przestrzeni. Zostaną one poddane ocenie naszego jury i to właśnie spośród nich wyłoniony zostanie laureat nagrody Grand Prix, a drogą głosowania wskazani zdobywcy tytułów Ulubieniec Publiczności oraz Laur Środowiska – Nagroda Architektów i Architektek.

Dzięki firmie VELUX będziemy mogli także wręczyć trzy dodatkowe nagrody. Zostaną one przyznane tym realizacjom, które wykorzystują światło dzienne jako element kształtowania architektury i poprawy jakości przestrzeni pod dachem z wykorzystaniem okien dachowych. Suma nagród fundowanych przez sponsora wynosi 10 000 zł. Rozstrzygnięcie nastąpi w grudniu 2025 roku.

Sponsorzy konkursu. Na zwycięzcę czeka 20 000 zł

Całe to przedsięwzięcie nie byłoby możliwe bez wsparcia naszych partnerów. Głównym sponsorem 10. edycji ŻYCIA W ARCHITEKTURZE jest Saint-Gobain. Wśród grona sponsorskiego znajdziemy także właścicieli marek: Aluprof, Dyson, Humanscale i VELUX, a także Ecophon, Glassolutions, Isover, Leca, Rigips, Weber oraz Swisspacer z Grupy Saint-Gobain.

Na zdobywcę Grand Prix czeka 20 000 zł.