Spis treści
- Co mówi nam ciało o jakości przestrzeni?
- Transformacja, recykling i odpowiedzialność
- Co pokazujemy, a czego nie widać?
- Nowe pytania do architektury
- Posłuchaj podcastu z pełnym zapisem debaty
- 10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE!
W jaki sposób uczciwie przyglądać się dziś architekturze i jej relacji do ludzkiego ciała, emocji, środowiska i społecznego kontekstu? Czy w dobie uproszczonego przekazu wizualnego, jaki dominuje dziś w architekturze, jest przestrzeń na opisanie i zrozumienie obiektu jako doświadczenia?
Debata „Umysł, ciało, natura i architektura” odbyła się 24 czerwca o godz. 19.00 w Wolf Marszałkowska
Wzięli w niej udział:
- Dorota Sibińska – architektka, xystudio,
- Grzegorz Piątek – krytyk architektury i pisarz,
- Michał Ciesielski – Dyrektor Marki i Komunikacji Grupa Saint-Gobain w Polsce i Ukrainie,
- Artur Celiński – redaktor naczelny „Architektura-murator” (prowadzenie).
ZGŁOŚ SWOJĄ REALIZACJĘ DO KONKURSU ŻYCIE W ARCHITEKTURZE! Wypełnij formularz zgłoszeniowy>>
Co mówi nam ciało o jakości przestrzeni?
Pierwsza część naszej rozmowy skupiła się na doświadczaniu architektury. Grzegorz Piątek zwrócił uwagę, że model uwzględniający umysł, ciało, emocje i naturę może dobrze służyć jako rama opisu współczesnych realizacji. Istotne jest jednak, żeby – zanim dokonamy pełnej oceny danej architektury – dać jej trochę czasu. Jego zdaniem najlepsze realizacje to takie, które działają na nas na wszystkich poziomach – jak wybitna książka, która porusza w człowieku zarówno jakieś wątki osobiste, jak i jest rodzajem generalnej opowieści o otaczającym nas świecie. Tak właśnie działa Park Akcji Burza. Muzeum Sztuki Nowoczesnej – o ile dzięki swojej dobrze skonstruowanej architekturze działa dobrze na umysł i emocje – to w stosunku do ciała sytuacja już tak dobrze nie wygląda. Piątek podkreślił jednak, że to zawsze jest kwestia wyboru priorytetu.
Dorota Sibińska dodała, że najwięcej o budynku mówi to, jak się w nim czujemy: czy jest hałas, czy jest cień, czy można się w nim schować, odpocząć, działać. Zdradziła, że w jej pracy właśnie na ten aspekt projektowania kładą coraz większą uwagę. Coraz częściej zwracają np. uwagę na pamięć intuicyjną, czyli wspomnienia – nawet te z dzieciństwa, które pomagają nam się odnaleźć w nowym budynku. Jej zdaniem ikoniczność architektury staje się drugorzędna. Gdy tylko ma wybór – stawia na rozwiązania lepsze dla użytkownika. Choć nie zawsze są to jednocześnie kwestie, które byłyby dla niej – jako architektki – korzystniejsze.
Transformacja, recykling i odpowiedzialność
Michał Ciesielski podkreślał zaś, że oceniając architekturę, coraz śmielej powinniśmy zadawać pytania o gotowość danego obiektu do transformacji – przyjmowania odmiennych funkcji (np. zamiany biur w mieszkania) lub recyklingu. Z perspektywy reprezentowanej przez niego firmy Saint-Gobain coraz wyraźniej widać bowiem, że kwestia zużycia surowców staje się coraz bardziej istotna. Mądrze zaprojektowany budynek to taki, który w pewnym momencie – gdy stanie się to konieczne – można łatwo zdekompletować, rozłożyć na czynniki pierwsze, dostarczyć do producentów materiałów budowlanych i pomóc w ich przetworzeniu lub ponownym użyciu przez kolejnych projektantów. To efektywnie wpływa na ograniczenie śladu węglowego, jest ekonomicznie uzasadnione i wpływa na jakość życia nas wszystkich.
Co pokazujemy, a czego nie widać?
Kłopot w tym, że w świecie, w którym architektura często sprowadzona jest do fotografii i kryteriów estetycznych, trudno jest pokazać realia życia danego budynku czy przestrzeni. To istotny temat dla naszego miesięcznika, w którym nieraz podejmowaliśmy już kwestie architektury, która wygląda dobrze przede wszystkim na zdjęciach. Grzegorz Piątek poszerzył ten wątek i zwrócił uwagę, że najczęściej prezentowane są te oficjalne części budynków. Tak jak np. w przypadku Muzeum Sztuki Nowoczesnej, w którym dyskusja zaczęła się, zanim ktokolwiek zobaczył parter, i zaczęto go oceniać po tym, co było widać zza ogrodzenia. Również dzisiaj nie pokazuje się całości tego obiektu – np. przestrzeni biurowych, które też przecież służą ludziom, pracownikom tego muzeum.
Przeczytaj też:
Dorota Sibińska podkreśliła, jak ważne jest takie podejście, jakie prezentuje nasza redakcja – że komentarze do prezentowanych realizacji zawsze są pisane przez kogoś, kto był na miejscu i mógł doświadczyć danego obiektu. Dzięki temu nie tylko zmniejszamy potencjalną szansę na zmanipulowanie odbiorcy odpowiednio dobranymi kadrami architektury, ale też dajemy odpór tym, którzy tylko piszą o tym, jak bardzo ich obiekt jest przemyślany pod kątem akustyki czy samopoczucia użytkowników.
i
Nowe pytania do architektury
Tocząca się dyskusja przybrała bardzo pragmatyczny wymiar, gdy zaproponowaliśmy wsparcie redakcji „Architektury-murator” w podnoszeniu standardu opisywania architektury. W najbliższym czasie planujemy bowiem poszerzenie zakresu pytań kierowanych do projektantów. Michał Ciesielski zwrócił uwagę, że jedną z kluczowych kwestii powinno być pytanie o to, czy projektanci uważają, że za 30 lat ten budynek będzie nadal spełniał swoją funkcję i jak przygotowują go ewentualnie na jej zmianę. Dorota Sibińska podkreśliła, że równie istotne pytanie dotyczy tego, czy architekci poznali docelowych użytkowników projektowanych obiektów i dobrze zrozumieli ich potrzeby. Grzegorz Piątek zaś – na koniec – poza akustyką poruszył temat konserwacji i starzenia się architektury.
Wolisz słuchać niż oglądać? Mamy dla Ciebie podcast! Zabierz go ze sobą na spacer i dowiedz się, co…
…czyni architekturę naprawdę empatyczną i dlaczego nie chodzi tylko o „wrażliwość projektanta”, …dzieje się, gdy zrównoważenie staje się obowiązkowym hasłem, a nie realną wartością projektową, …pokazują nam zdjęcia, a co można dostrzec dopiero po otwarciu drzwi – i kto to sprawdza, …mogą zmienić dobrze zadane pytania – nie tylko w wywiadach, ale i w samych projektach, …warto zachować, a z czego powinniśmy zrezygnować, oceniając jakość przestrzeni w XXI wieku, …znaczy „żyć w architekturze” – gdy mierzymy się z kryzysem klimatycznym, samotnością i przemianami społecznymi.
Posłuchaj podcastu z pełnym zapisem debaty
Możesz to zrobić tutaj lub w swoich ulubionych serwisach podcastowych:
10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE!
Odchodzimy od pompatyczności architektury w stronę jej czułości.
10. edycja konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE jest wyjątkowa! W tym roku ponownie organizujemy jeden z najciekawszych, najbardziej prestiżowych i angażujących konkursów architektonicznych w Polsce. Na zdobywcę Grand Prix czeka 20 000 zł. W tej edycji czeka na Was kilka nowości, a najważniejszą z nich jest brak kategorii.
Całe to przedsięwzięcie nie byłoby możliwe bez wsparcia naszych partnerów. Głównym sponsorem 10. edycji ŻYCIA W ARCHITEKTURZE jest Saint-Gobain. Wśród grona sponsorskiego znajdziemy także właścicieli marek: Aluprof, Dyson, Humanscale i VELUX, a także Ecophone, Glassolution, Isover, Leca, Rigips, Weber oraz Swisspacer z Grupy Saint-Gobain.
Zobacz więcej:
