Kolej

Rewolucyjny projekt stacji Szczecin Pogodno. Czy uda się go ocalić?

Choć jej stan na to nie wskazuje, stacja kolejowa Pogodno PKP w Szczecinie to jeden z najciekawszych przykładów architektury kolejowej w Polsce z czasów PRL-u. Warszawa ma swoje stacje Ochota, Powiśle czy Stadion - Szczecin ma Pogodno. Brutalistyczne, ząbkowate daszki stacji są dziś w opłakanym stanie, ale mają przejść remont. Kiedy? Prędzej niż później.

Spis treści

  1. Brutalistyczna wiata stacji Szczecin Pogodno. Kielichy na wagę złota
  2. Prototyp szczeciński. Przystanków miało być więcej
  3. Remont stacji Szczecin Pogodno. Kiedy ma się zakończyć i co obejmuje?
Dworzec Metropolitalny w Lublinie

Brutalistyczna wiata stacji Szczecin Pogodno. Kielichy na wagę złota

Żelbetowe kielichy to w Polsce gatunek zagrożony wyginięciem - wie to każdy, kto choć raz westchnął nad losem Dworca PKP w Katowicach. Tych 21 w Szczecinie, składających się na podłużną brutalistyczną wiatę, jest już na szczęście pod ochroną konserwatorską. W ten sposób uchroniono ją przed planowaną ostateczną rozbiórką mającą towarzyszyć remontowi stacji Szczecin Pogodno.

Zobacz także: Najpiękniejsze stacje kolejowe Warszawy. Na te PRL-owskie i modernistyczne obiekty warto zwrócić uwagę

Wiata powstała w 1973 roku. Projekt wykonała architektka Danuta Lisiecka. Nad konstrukcją czuwał Henryk Kowalczyk. Do dziś dotrwało jedynie zadaszenie przystanku, tymczasem pierwotnie składał się on również z niewielkiego budynku kas wbudowanego pod kielichami, w głąb peronu. Wzdłuż torów stały wmurowane ławki. Po dziś widać ślady po posadzkach z kruszonego kamienia. Swojego rysunku nie straciło deskowanie na powierzchni betonu.

Prototyp szczeciński. Przystanków miało być więcej

Jak pisał Tomasz Sachanowicz na łamach Architektury-murator, projekt Lisieckiej i Kowalczyka miał trafić do szerszej produkcji i - już z materiałów prefabrykowanych - posłużyć jako typowy przystanek kolejowy w Szczecinie. Nie udało się. Prototyp został unikatem, odlanym jeszcze ręcznie, połączonym z trzech modułów po siedem kielichów.

Mimo szerokiego uznania dla projektu oraz statusu zabytku, o jego autorach nie wiadomo powszechnie właściwie nic.

Remont stacji Szczecin Pogodno. Kiedy ma się zakończyć i co obejmuje?

Remont stacji trwa już od jakiegoś czasu - część prac już zakończono (parking dla rowerów, chodnik na ul. Mickiewicza), inne wciąż są prowadzone (układanie torowiska). Renowacja wiaty jeszcze nie ruszyła.

Zabytkowa wiata zostanie częściowo przesunięta, podniesiona i wzmocniona. Prace mają być prowadzone pod nadzorem konserwatora zabytków. Z kolei schody prowadzące z ulicy Adama Mickiewicza zostaną odnowione, a obok nich stanie winda - jeszcze końcem 2023 roku informował serwis wszczecinie.pl.

Zakończenie prac remontowych na linii kolejowej nr 406, przy której leży stacja Pogodno, zaplanowano na IV kwartał 2025 roku. Pociągi Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej zaczną tędy kursować na przełomie roku 2025 i 2026.

Zobacz także: Grzybek Baltony - w PRL-u kupowały tu stewardessy i marynarze. Dziś najbardziej kosmiczny zabytek Szczecina stoi opuszczony