Okrąglaki

Gruba Kaśka i Chude Wojtki - okrąglak na Wiśle to unikat, będzie obchodzić 60 urodziny. Jaka jest jego funkcja?

Charakterystyczny zielony okrąglak wystający z Wisły zwraca na siebie uwagę już od 60 lat - ujęcie wody "Gruba Kaśka" wspierana przez "Chude Wojtki" to obiekt unikatowy na skalę Europy. Połączona z brzegiem podwodnym tunelem, powstała w 1964 roku, a w 2002 r. przeszła gruntowny remont, podczas którego zwiększono jej przepustowość.

Spis treści

  1. Gruba Kaśka, Chude Wojtki i podwodny tunel. Jak to działa?
  2. Gruba Kaśka filtruje od 60 lat
#MuratorOgroduje: wiosenne cięcie żywopłotu
Materiał sponsorowany

Gruba Kaśka, Chude Wojtki i podwodny tunel. Jak to działa?

Przy Moście Łazienkowskim w Warszawie, pośrodku Wisły stoi okrągły zielony budynek. "Grzybek" o dość niefortunnej dziś nazwie to tzw. "Gruba Kaśka" czyli ujęcie wody i studnia miejska, wokół której stale krążą "Chude Wojtki" - pływające zaplecze techniczne wpierające jej funkcjonowanie.

Zobacz także: Mister Warszawy. Tym PRL-owskim konkursem architektonicznym żyła cała stolica - oto wszyscy zdobywcy tytułu

Do "Grubej Kaśki" prowadzi ponad 300-metrowy, podwodny tunel, który raz na jakiś czas otwiera się dla zwiedzających. Zwykle jednak mają tu dostęp wyłącznie pracownicy Wodociągów. Biegną tędy również masywne rury odprowadzające wstępnie przefiltrowaną wodę do oczyszczalni - aż 90 - 120 tys. m³ na dobę.

Gruba Kaśka w Warszawie - zdjęcia okrąglaka stojącego pośrodku Wisły

i

Autor: Archiwum fotograficzne Lecha Zielaskowskiego / Narodowe Archiwum Cyfrowe, 1990 rok, sygnatura 3/53/0/3/67 Gruba Kaśka w 1990 roku

To nie byle jaka studnia, a jedyna w całej Europie, którą wzniesiono w nurcie rzeki, i która wykorzystuje naturalne procesy infiltracji - innowacyjną metodę tzw. "ujęcia warszawskiego" opracowali inż. Włodzimierz Skoraszewski i Stanisław Wojnarowicz w latach 50. Wodę do "Grubej Kaśki" doprowadza spod dna Wisły 15 specjalnych drenów, które jednak nie mogą znajdować się głębiej niż ok. 7 metrów pod nim.

Jako że rzeka wciąż "pracuje", a na dnie nawarstwia się m.in. muł, Chude Wojtki wyposażone w pogłębiarki stale czyszczą dno nad drenami strumieniami wody (statki zaprojektował inż. Jerzy Wojtkowski, jednocześnie służąc prawdopodobnie za inspirację podczas wymyślania ich nazwy). Może się wydawać, że to niedoskonałość metody, a jednak jest przeciwnie - dzięki temu trwa stała wymiana oczyszczanego złoża, a "Gruba Kaśka" ma zajęcie.

Gruba Kaśka filtruje od 60 lat

Studnię uruchomiono dokładnie 22 września 1964 roku, co oznacza, że wkrótce "Gruba Kaśka" będzie obchodzić 60. urodziny. W 2002 roku przeszła gruntowny remont fasady, zwiększono też jej przepustowość. Warszawa w swojej historii miała jeszcze dwie inne "Grube Kaśki" - XVIII-wieczny wodozbiór z al. Solidarności oraz wybudowany nieopodal bar o tej samej nazwie (1967 r.).

QUIZ: Warszawskie bloki z PRL-u - czy rozpoznasz je wszystkie?

Pytanie 1 z 10
Na jakim osiedlu stoi blok z tą charakterystyczną klatką schodową wzdłuż fasady?
Osiedle Zatrasie - zdjęcia. Zobacz warszawskie osiedle z PRL-u, które zostało zabytkiem