Spis treści
Gruba Kaśka, Chude Wojtki i podwodny tunel. Jak to działa?
Przy Moście Łazienkowskim w Warszawie, pośrodku Wisły stoi okrągły zielony budynek. "Grzybek" o dość niefortunnej dziś nazwie to tzw. "Gruba Kaśka" czyli ujęcie wody i studnia miejska, wokół której stale krążą "Chude Wojtki" - pływające zaplecze techniczne wpierające jej funkcjonowanie.
Zobacz także: Mister Warszawy. Tym PRL-owskim konkursem architektonicznym żyła cała stolica - oto wszyscy zdobywcy tytułu
Do "Grubej Kaśki" prowadzi ponad 300-metrowy, podwodny tunel, który raz na jakiś czas otwiera się dla zwiedzających. Zwykle jednak mają tu dostęp wyłącznie pracownicy Wodociągów. Biegną tędy również masywne rury odprowadzające wstępnie przefiltrowaną wodę do oczyszczalni - aż 90 - 120 tys. m³ na dobę.
i
To nie byle jaka studnia, a jedyna w całej Europie, którą wzniesiono w nurcie rzeki, i która wykorzystuje naturalne procesy infiltracji - innowacyjną metodę tzw. "ujęcia warszawskiego" opracowali inż. Włodzimierz Skoraszewski i Stanisław Wojnarowicz w latach 50. Wodę do "Grubej Kaśki" doprowadza spod dna Wisły 15 specjalnych drenów, które jednak nie mogą znajdować się głębiej niż ok. 7 metrów pod nim.
Jako że rzeka wciąż "pracuje", a na dnie nawarstwia się m.in. muł, Chude Wojtki wyposażone w pogłębiarki stale czyszczą dno nad drenami strumieniami wody (statki zaprojektował inż. Jerzy Wojtkowski, jednocześnie służąc prawdopodobnie za inspirację podczas wymyślania ich nazwy). Może się wydawać, że to niedoskonałość metody, a jednak jest przeciwnie - dzięki temu trwa stała wymiana oczyszczanego złoża, a "Gruba Kaśka" ma zajęcie.
Gruba Kaśka filtruje od 60 lat
Studnię uruchomiono dokładnie 22 września 1964 roku, co oznacza, że "Gruba Kaśka" skończyła właśnie 60 lat. W 2002 roku przeszła gruntowny remont fasady, zwiększono też jej przepustowość. Warszawa w swojej historii miała jeszcze dwie inne "Grube Kaśki" - XVIII-wieczny wodozbiór z al. Solidarności oraz wybudowany nieopodal bar o tej samej nazwie (1967 r.).
Listen to "Podcast miejski" on Spreaker.
